تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,826 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,061 |
بررسی و تحلیل شخصیّتهای رمان «ارمیا» از رضا امیرخانی بر اساس الگوی کنش گرماس | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 8، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 43، فروردین 1402، صفحه 173-192 اصل مقاله (779.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.6802.1399 | ||
نویسندگان | ||
سیمین علیزاده* 1؛ ناهید اکبری2؛ رضا فرصتی جویباری3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران, | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران | ||
چکیده | ||
تحلیل شخصیّت در داستان، در دهه های اخیر بهطور ویژهای توجّه ناقدان و تحلیلگران ادب داستانی را جلب کرده است. شخصیّت، بخشی از ساختار کلّی یک روایت محسوب میشود و یکی از وجوه آن، کنشگری است. کنش در داستان و روایت، فعل شخصیّت داستانی را رقم میزند. گرماس تحت تأثیر پراپ، نظریّۀ روایت شناسی خود را مطرح کرده است. الگوی کنشی وی در این نظریّه، تقریباً در همۀ ژانرهای ادبی قابل اجراست و این ویژگی، نشان از میزان انعطاف پذیری و کاربردی بودن الگوی وی در بررسی مبانی ساختاری یک متن دارد. هدف و موضوع این پژوهش، بررسی شخصیّتهای رمان ارمیا از رضا امیرخانی بر اساس الگوی کنشی گرماس است. گرماس، مدلی را در بررسی کنشهای شخصیّتی داستان طراحی کرده است که از سه الگوی دوتایی: «کنشگر/ هدف»، «کنشگزار/ کنش پذیر» و «کنش یار/ ضدکنشگر» تشکیل شده است. نتایج مقاله که با روش توصیفی-تحلیلی تدوین شده، حاکی از آن است که شخصیّتهای این رمان، دارای تقابلهای ارزشی بارزی هستند (جنگ و ضدّجنگ). طبق الگوی کنشی گرماس، ارمیا بهعنوان شخصیّت کنشگر در ساحت جنگ تحمیلی و دفاع مقدّس، در راه رسیدن به هدف خویش حرکت کرده، کنش داستانی را رقم زده و سایر مؤلّفه های این الگو را در مسیر نقش پذیری قرار داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
رضا امیرخانی؛ رمان ارمیا؛ شخصیّت؛ گرماس؛ الگوی کنشی | ||
مراجع | ||
احمدی، بابک. (1372) ساختار و تأویل متن، ج2، چاپ دوّم. تهران: مرکز.
اخوّت، احمد. (1371) دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
اعتمادزاده، حسین. (1394) دو پنجره: پژوهشی در زمینۀ ادبیّات داستانی. تهران: مهرنوش.
امیرخانی، رضا. (1395) ارمیا، چاپ بیستوهشتم. تهران: افق.
اولیایینیا، هلن. (1379) داستان کوتاه در آیینۀ نقد. تهران: فردا.
برتنس، یوهانس. (1384) مبانی نظریّۀ ادبی. ترجمۀ محمّدرضا ابوالقاسمی. تهران: ماهی.
بورونوف، رولان واوئله. (1378) جهان رمان. ترجمۀ نازیلا خلخالی. تهران: مرکز.
پراپ، ولادیمیر. (1368) ریخت شناسی قصّه های پریان. ترجمۀ فریدون بدرهای. تهران: توس.
حاجی زاده، مهین؛ ابهن، محدّثه. (1392) «تحلیل ساختاری شخصیّتهای رمان بیروت 75 از غاده السّمان بر اساس نظریّۀ کنشی گریماس». دوفصلنامۀ نقد ادب معاصر عربی، سال 3، شمارۀ 7، صص 80-55.
دهبزرگی، غلامحسین. (1384) ادبیّات معاصر ایران با گزیدهای از شعر و داستان معاصر. تهران: زوّار.
رضایی، محمّد؛ خیری، فهیمه. (1396) «بررسی سبک شناسانۀ رمان ارمیا اثر رضا امیرخانی». نشریّۀ ادبیّات پایداری، دورۀ 9، شمارۀ 17، صص 156-133.
سلدن، رامان؛ ویدوسون، پیتر. (1384) راهنمای نظریّۀ ادبی معاصر. ترجمۀ عبّاس مخبر، چاپ سوّم. تهران: طرح نو.
عاملیرضایی، مریم. (1396) «تحلیل مناسبات نسلی در رمان فارسی دو دهه از 1390-1370». مجلّۀ ادبیّات پارسی معاصر، سال7، شمارۀ 22، صص 105-83.
غنی، گلرخسادات؛ احمدی، مینا؛ منوچهری، اکبر. (1394) «تحلیل زیبایی شناختی چند عنصر داستانی در سه رمان رضا امیرخانی (ارمیا، منِ او، بیوتن)». نشریّۀ پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شمارۀ 37، صص 88-55.
قاسمی، شهین. (1398) «الگوهای نوین ساختارگرایی و روایت شناسی در تحلیل پیرنگ رمان ارمیا». نشریّۀ زبان و ادب فارسی، سال 72، شمارۀ 239، صص 101-75.
والاس، مارتین. (1386) نظریّه های روایت. ترجمۀ محمّد شهبا، چاپ دوّم. تهران: هرمس | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 190 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 220 |