آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,171 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,835 |
تدوین راهبردهای پایداری زیرساخت‌های سبز شهری با استفاده از ارزیابی تغییرات سیمای سرزمین (مطالعه موردی: منطقه دو کلان‌شهر تهران) | ||
| جغرافیا و پایداری محیط | ||
| مقاله 6، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 47، تیر 1402، صفحه 95-114 اصل مقاله (2.1 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2023.8640.2614 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده ناصحی1؛ سیده آل محمد2؛ مجید رمضانی مهریان* 3؛ نغمه مبرقعی دینان4 | ||
| 1گروه برنامهریزی، مدیریت و آموزش محیطزیست، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2گروه برنامهریزی، مدیریت و آموزش محیطزیست، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 3گروه مطالعات محیطی، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران، ایران. | ||
| 4گروه اقتصاد، آموزش و سیاست محیطزیست، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| توسعه افسارگسیخته کالبدی - فضایی شهرها، باعث تغییر پوشش اراضی و ازدست‌رفتن انسجام زیرساخت‌های سبز میشود. همواره در شهرها این خطر وجود دارد که پایداری این زیرساختها در مقایسه با توسعه شهری نادیده گرفته شود. این زیرساختها (اراضی رودکناری، باغها، پارکهای شهری، سبز راه‌های دست کاشت و اراضی بایر) با حضور در درون و پیرامون شهرها، میتوانند خدمات اکوسیستمی بیشماری را عرضه نمایند که در صورت ازدست‌رفتن غیرقابل‌جایگزین خواهند بود. به‌این‌ترتیب، شناخت روند تغییرپذیری به‌منظور هدایت برنامهریزی و مدیریت سیمای سرزمین شهری ضروری است. هدف این پژوهش، ارزیابی و پیشبینی تغییرات پوشش اراضی، سنجش تغییرات ساختار سیمای سرزمین و سپس پیشنهاد راهبردهای پایداری زیرساخت‌های سبز به‌منظور هدایت مدیریت سیمای سرزمین در منطقه دو کلان‌شهر تهران است. این منطقه از گذشته به دلیل گذر دو رود - دره درکه و فرحزاد موقعیت ممتازی نیز داشته است. در این پژوهش به‌منظور تهیه نقشه پوششهای مختلف اراضی، از تصاویر ماهوارهای سالهای 1986، 2000 و 2016 و نرمافزار IDRISI استفاده شده است. همچنین برای پیشبینی پوشش اراضی سال 2032، زنجیره مارکوف و همان نرمافزار به کار گرفته شده است. بر اساس هدف این پژوهش، سه‌طبقه فضای سبز، فضای باز و فضای انسانساخت موردنظر بوده و دوطبقه فضای سبز و فضای باز به‌عنوان زیرساخت سبز تلقی شده است. همچنین به‌منظور تحلیل تغییرات ساختاری، از محاسبه سنجههای NP، MPS، MPAR، CONTIG، MESH، SPLIT، LP، PLAND و Division در نرمافزار FRAGSTATS استفاده شده است. در مجموع طی سالهای 1986 تا 2016، به ترتیب حدود 617 هکتار از اراضی سبز و 1100 هکتار از اراضی باز به اراضی انسانساخت تبدیل شدهاند. باتوجه‌به یافتهها که بیانگر جایگزین‌شدن گسترده زیرساخت‌های سبز توسط اراضی ساخته شده و ازدست‌رفتن انسجام آن‌ها است، راهبردهایی بر اساس پنج اصل اکولوژی سیمای سرزمین پیشنهاد شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زیرساخت سبز؛ سنجههای سیمای سرزمین؛ پیشبینی؛ راهبرد؛ انسجام | ||
| مراجع | ||
|
آلمحمد، سیده؛ یاوری، احمدرضا؛ صالحی، اسماعیل؛ زبردست، لعبت (1393). به‌کارگیری ارزیابی راهبردی محیطزیست به‌منظور تدوین سیاست‌‌های برنامۀ توسعۀ پایدار دریاچۀ ارومیه. محیطشناسی، 40 (3)، 645-667.
آلمحمد، سیده؛ یاوری، احمدرضا؛ ملک محمدی، بهرام؛ صالحی، اسماعیل؛ امیری، محمدجواد (1399). نقشه‌سازی مشارکتی پهنه استفاده مردمی دهستان دنا در مجاورت منطقه حفاظت‌شده دنا. جغرافیا و پایداری محیط، 10 (1)، 53-68.
برق‌جلوه، شهیندخت؛ مدقالچی، نیکو؛ مبرقعی دینان، نغمه (1392). ارزیابی عملکرد بومشناختی دالان رود درۀ شهری (تهران: دالان رود درۀ درکه. پژوهش‌های محیطزیست، 4 (8)، 91-104.
برق‌جلوه، شهیندخت؛ صیاد، نیما (1391). راهبردهای ارتقا کیفیت فضاهای عمومی طبیعی شهری سیمای سرزمین رود - دره فرحزاد تهران. فصلنامه علوم محیطی، 10 (1)، 103-118.
تقدسی، محمدمهدی؛ حسنلو، مهدی؛ افتخاری، کامران (1398). ارزیابی و مقایسه روشهای طبقه‌بندی نظارت شده جهت تهیه نقشه درجات شوری خاک با استفاده از تصاویر ماهوارهای سنتینل-2. فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، 28 (110)، 37-52.
حسنپور، پرستو؛ سیاح نیا، رومینا؛ اسماعیل‌زاده، حسن (1399). ارزیابی ساختار اکولوژیکی فضای سبز شهری با رویکرد سیمای سرزمین (مطالعه موردی: منطقه 22 تهران). فصلنامه علوم محیطی، 18 (1)، 108-202.
صابونچی، پریچهر؛ ابرقویی، حمیده؛ متدین، حشمت اله (1397). شبکه‌های سبز منظرین؛ نقش مفصل‌بندی در یکپارچگی فضاهای سبز در منظر شهرهای معاصر ایران. باغ نظر، 15 (62)، 5-16.
کمانرودی کجوری، موسی؛ صفاری، امیر؛ سلیمانی، محمد؛ نعمتی ثانی، مریم (1399). عوامل و معیارهای مدیریت اکولوژیک محور رود - دره‌های کلان‌شهر تهران (مطالعه موردی: رود - دره کن). تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، ۷ (۲)، 21-32.
لطفی، حیدر؛ موسیزاده، حسین (1399). باززنده‌سازی فضاهای باز اطراف رودخانههای شهری و نقش آن در کیفیت زندگی و امنیت شهروندان (مطالعۀ موردی: رودخانۀ النگدره در شهر گرگان). پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 52 (1)، 199-219.
محمودی، مهران؛ رفیعیان، مجتبی؛ شایان، سیاوش (1392). برنامهریزی کاربری اراضی در مناطق حساس شهری (مطالعه موردی رود - دره فرحزاد تهران). مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقهای، 4 (16)، 47-64.
موذنی، کیمیا؛ رفیعیان، مجتبی؛ ایزدی، محمد سعید (1398). ارزش‌گذاری مؤلفه‌ها و شاخص‌های بازآفرینی پایدار رود دره‌های شهری تهران (مطالعه موردی: رود - دره درکه). فصلنامه شهر پایدار، 2 (4)، 56-82.
ناروئی، بهروز؛ برق‌جلوه، شهیندخت؛ اسماعیل زاده، حسن؛ زبردست، لعبت (1401). ارزیابی تغییرات فضایی - زمانی زیرساخت سبز شهری مبتنی بر الگوریتم درخت تصمیمگیری فرایندهای فضایی (مطالعه موردی: سیمای سرزمین تهران). فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، 31 (122)، 167-188.
یزدان‌پناه، مهسا؛ یاوری، احمدرضا؛ زبردست، لعبت؛ آلمحمد، سیده (1393). ارزیابی زیرساخت‌های سبز شهری به‌منظور اصلاح تدریجی آن‌ها در سیمای سرزمین تهران. محیطشناسی، 41 (3)، 613-625.
یوسفی، صالح؛ تازه، مهدی؛ میرزایی، سمیه؛ مرادی، حمیدرضا؛ توانگر، شهلا (1393). مقایسه الگوریتمهای مختلف طبقه‌بندی تصاویر ماهوارهای در تهیه نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: شهرستان نور)، سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، 5 (3)، 67-76. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 730 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 571 |
||