تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,161 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,825 |
بررسی و تحلیل قصّه شهر سنگستان اخوانثالث بر پایه الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 45، مهر 1402، صفحه 25-50 اصل مقاله (921.85 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.6933.1421 | ||
نویسندگان | ||
ناهید تیرانداز1؛ ابوالقاسم اسماعیل پورمطلق* 2؛ عبدالحسین فرزاد3 | ||
1دانشجو دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. | ||
2استاد، گروه فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
3دانشیار، زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از بُنمایههای کلّی همة اسطورهها، «سفر قهرمان» است. جوزف کمبل بر اساس پیوند نزدیک افسانهها و قصّههای قومی با اسطورهها؛ الگوی یگانهای برای این قصّهها پیشنهاد کرده، با عنایت به دیدگاه کهنالگویی یونگ، الگوی سفر قهرمان خود را طراحی و تدوین نمود. این الگو شامل سه مرحله عزیمت، تشرّف و بازگشت است که دارای بخشهای متعدد دیگری، مانند: ندای پیک (دعوت)، پذیرش یا رد دعوت، راهنما، گذر از آستانه، آزمون، پاداش و بازگشت است. این پژوهش بر آن است که قصّه شهر سنگستان اخوان را بر پایه الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل بررسی و تحلیل کند. بنابراین ابتدا به تبیین نظریة کمبل پرداخته، سپس کردار «شاهزاده» بهعنوان نمودی از اسطوره- قهرمان در این شعر را، با مراحل مهمّ الگوی ذیل تطبیق داده، در پایان به توصیف و تحلیل دادهها میپردازد. نتیجه پژوهش نشان میدهد؛ که اگرچه قهرمان (شاهزاده)، در جستوجوی رستگاری و راه نجات برای جامعه سنگشده و دردمند خویش (انسان معاصر) است؛ اما چون در سیر گذار از من (اگو)، برای تحقق «خود»، (هسته اصلی زندگی)، شکست میخورد؛ نمیتواند کلید طلسم را باز یابد. از این روی، سفر وی دست آوردی جز شکست و پشیمانی ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
اسطوره؛ داستان؛ اخوان؛ کهن الگو؛ قصّه شهر سنگستان؛ کمبل | ||
مراجع | ||
آموزگار، ژاله. (1385) تاریخ اساطیری ایران. تهران: سمت.
اخوانثالث، مهدی. (1394) از این اوستا. تهران: زمستان.
اخوانثالث، مهدی. (1398) ارغنون. تهران: زمستان.
الیاده، میرچا. (1392) چشماندازهای اسطوره، چ3. ترجمه جلال ستاری. تهران: توس.
الیاده، میرچا. (1393) اسطورة بازگشت جاودانه، چ4. ترجمة بهمن سرکاراتی. تهران: طهوری.
الیاده، میرچا. (1394) نمادپردازی، امر قدسی و هنر. ترجمة محمّدکاظم مهاجری. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
بوکور، دو. مونیک. (1376) رمزهای زنده جان. ترجمة جلال ستاری. تهران: مرکز.
حسنپورآلاشتی، حسین؛ اسماعیلی، مراد. (1389)«قصّة شهر سنگستان: اسطورة شکست». مجلّة دانشکده ادبیات و علوم انسانی، س18، ش68، صص41-67.
حسنزادهمیرعلی، عبدالله؛ قنبریعبدالملکی، رضا. (1392) «تحلیل ریختشناسی قصّه شهر سنگستان». فصلنامه پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، ش1، صص 67-91.
حسینی، مریم. (1388) «رمزپردازی غار در فرهنگ ملل و یار غار در غزلهای مولوی». فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، س5، ش15، صص 18-35.
خلیلیمحله، منیره؛ سرمد، زهره؛ روستاییشلمانی، احمد. (1394) «اسطوره و قهرمانان اساطیری در شعر اخوان». همایش بینالمللی تحقیق و نوآوری در هنر و علوم انسانی (حامی مؤسّسه سفیران فرهنگی مبین)، س1.
دستغیب، عبدالعلی. (1373) نگاهی به مهدی اخوانثالث. تهران: مروارید.
شاهیندژی، شهریار. (1387) شهریار شهر سنگستان. تهران: سخن.
شفیعیکدکنی، محمّدرضا. (1390) با چراغ و آینه (در جستوجوی ریشههای تحوّل شعر معاصر ایران)، چ3. تهران: سخن.
شهرستانی، علیرضا؛ کزازی، میرجلالالدین؛ مسعود، سپهوندی. (1398) «مفهوم «زمان اساطیری» در شعر شاملو و اخوانثالث». ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س9، ش2، صص 207-234.
عطارزاده، مجتبی. (1397) «اخوان: نماد امید در نمود یأس سیاسی». فصلنامة زیباییشناسی ادبی، س15، ش35، صص 147-171.
فرضی، حمیدرضا. (1391)«نقد کهنالگویی شعر قصّة شهر سنگستان مهدی اخوانثالث». فصلنامة ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، س8، ش28، صص 179-211.
کاسیرر، ارنست. (1378) فلسفة صورتهای سمبلیک. ترجمه یدالله موقن. تهران: هرمس.
کاظمخانلو، ناصر؛ بیرانوند، نسرین؛ سازمند، فهیمه. (1394) «تحلیل اسطورههای حماسی در شعر اخوانثالث». کنفرانس ملّی آیندهپژوهی علوم انسانی و توسعه.
کمبل، جوزف. (1377) قدرت اسطوره، چ2. ترجمة عبّاس مخبر. تهران: مرکز.
کمبل، جوزف. (1385) قهرمان هزار چهره. ترجمة شادی خسروپناه. مشهد: گلآفتاب.
کوپ، لارنس. (1390) اسطوره، چ2. ترجمة محمّد دهقانی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
گورین، ویلفرد. ال؛ لیبر، ارل. جی؛ ویلینگهام، جان. ار؛ مورگان، لی. (1394) راهنمای رویکردهای نقد ادبی. ترجمة زهرا میهنخواه. تهران: اطلاعات.
مخبر، عبّاس. (1396) مبانی اسطورهشناسی. تهران: مرکز.
مختاری، محمّد. (1392) انسان در شعر معاصر. تهران: توس.
مختاری، محمّد. (1393) اسطورة زال. تهران: توس.
یونگ، کارل. گوستاو. (1387) انسان و سمبولهایش. ترجمه محمود سلطانیه. تهران: جامی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 120 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 237 |