تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,847 |
نقدی بر مباحث نظریِ داستانِ «مینیمال»/ «داستانک» | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 48، تیر 1403، صفحه 67-97 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.6831.1405 | ||
نویسنده | ||
محمود حکم آبادی* | ||
استادیار، گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تویسرکان، تویسرکان، ایران. | ||
چکیده | ||
داستانِ «مینیمال» در معنای مدرن آن، در دهۀ 1960 م. در غرب متولّد شد و بیش از دو دهه است که در ایران مورد توجّه و استقبال قرار گرفته است. مهمترین مؤلّفههای این نوع ادبی عبارت است از: بهکارگیری عناصر ضروری داستان، حجم بسیار اندک، ایجاز در استفاده از زبان، فشردگی و سکوت، پایان غیرمنتظره و شگفتآور، جذابیّت، سادگی زبان و بیپیرایگی. در این مقاله، تعاریفی که برای داستانِ مینیمال/ داستانک بیان شده، نظرهای متفاوتی که در حجم و تعداد عناصر آن گفته شده و خَلطها و اشتباهاتی که در بررسیها و تحلیلها دیده میشود، نقد و بررسی شده است و مهمترین هدف مقاله، بیان همین تفاوتها و تناقضها و روشنترشدنِ مرزبندیها و تبیینِ مؤلّفههای این ژانر ادبی است تا نشان دهد که در آفرینش آثار خلّاق، مشخّصکردن مرز و محدوده جایز نیست. مهمترین یافتۀ تحقیق این است که مینیمالها/ داستانکها دو ویژگی برجسته دارند: حجم فشرده و اندک، سکوت و فراوانی ناگفته ها؛ به این معنی که بسیاری از مینیمالها به خاطر حجم کمِ خود داستانکاند و تعدادی از داستانکها به علّت ویژگی سکوت، مینیمال هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
داستان مینیمال؛ داستانک؛ عناصر؛ ویژگی ها؛ تحلیل نظرها؛ مقالات دو دهۀ اخیر | ||
مراجع | ||
آبرامز، می یر هوارد. (1384) فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی. چاپ اوّل. ترجمۀ سعید سبزیان مرادآبادی. تهران: رهنما.
احمدی، بابک. (1370) ساختار و تأویل متن. ج1. تهران: نشر مرکز.
امینالاسلام، فرید. (1380) نگرشی بر داستانهای مینیمالیستی. تهران: همداد.
ایرانی، ناصر. (1364) داستان: تعاریف، ابزارها و عناصر. چاپ اوّل. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بارت، جان. (1375) «چند کلمه دربارۀ مینیمالیسم». ترجمۀ مریم نبوینژاد. فصلنامۀ زندهرود، (14 و 16)، 39-50.
بارت، جان. (1381) «سخنی کوتاه دربارۀ مینیمالیسم». ترجمۀ کامران پارسینژاد. ماهنامۀ ادبیّات داستانی، (61)، 61.
بیگزاده، خلیل؛ آرتا، محمّد. (1395) «نقد تطبیقی حکایتهای بهارستان جامی با داستانهای مینیمالیستی». فصلنامۀ متنپژوهی ادبی، 20 (68)، 117-142.
پارسا، سیّد احمد. (1385) «مینیمالیسم و ادب فارسی». فصلنامۀ دانشگاه شهید باهنر کرمان، (20)، 27-48.
پاینده، حسین. (1385) الف. «ژانر ادبی داستانک و توانمندی آن برای نقد فرهنگ». فصلنامۀ پژوهشهای ادبی، (12 و 13)، 37–48.
پاینده، حسین. (1385) ب. نقد ادبی و دموکراسی. چاپ اوّل. تهران: نیلوفر.
پارسینژاد، کامران. (1382) «داستان کوتاهِ کوتاه، مینیمالیسم و یا داستان کارتپستال». ماهنامۀ ادبیّات داستانی، 11 (74)، 58-61.
جزینی، جواد. (1378) «ریختشناسی داستانهای مینیمال». ماهنامۀ کارنامه، (6)، 33–41.
حسینی سروری، نجمه. (1397) «بررسی انتقادی مقالههای علمی دربارۀ مینیمالیسم در حکایتها». نقد ادبی، 11 (43)، 183-215.
داد، سیما. (1371) فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ اوّل. تهران: مروارید.
روستا، سهیلا؛ رضی، احمد. (1390) «نظام داستانپردازی در حکایتهای کوتاه کشفالمحجوب». دوفصلنامۀ ادبیّات عرفانی دانشگاه الزّهرا، 2 (4)، 87-113.
سبزعلیپور، جهاندوست؛ عبدالّلهی، فرزانه. (1391) «داستانک در حکایتهای قابوسنامه و تطبیق آن با مینیمالیسم». فصلنامۀ سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 5 (1)، 161-172.
سعدی، شیخ مصلحالدّین عبدالله شیرازی. (1364) گلستان. به کوشش خلیل خطیب رهبر، چاپ سوم. تهران: صفیعلیشاه.
سلیمی کوچی، ابراهیم؛ قاسمی اصفهانی، نیکو. (1393) «کمینهگرایی در خردهحکایتهای تذکرةالاولیاء، استراتژی زیباییشناختی». فصلنامۀ ادب فارسی، 4 (2)، 101-113.
سیّدحسینی، رضا. (1366) مکتبهای ادبی. چاپ نهم. تهران: نیل و نگاه.
شریفی، محمّد. (1387) فرهنگ ادبیّات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین.
شیری، قهرمان. (1382) داستاننویسی: شیوهها و شاخصهها. تهران: پایا.
صابرپور، زینب. (1388) «داستان کوتاه مینیمالیستی». فصلنامۀ نقد ادبی، 1 (5)، 135-146.
صادقینژاد، رامین. (1389) «مولانا و مینیمالیسم (بررسی داستانهای مینیمالیستی در دیوان کبیر)». فصلنامۀ پژوهشنامۀ ادب حماسی (فرهنگ و ادب)، (9)، 379-395.
عبداللّهیان، حمید. (1386) «داستانبیت؛ یک قالب داستانی تازه». فصلنامۀ پژوهشهای ادبی، (15)، 111- 124.
کهنموییپور، ژاله؛ خطّاط، نسریندخت؛ افخمی، علی. (1381) فرهنگ توصیفی نقد ادبی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
گوهرین، کاوه. (1377) «آیندۀ رمان و شتاب زمان». ماهنامۀ آدینه، (7)، 18-20.
مبارک، وحید؛ نوری، مظفّر. (1394) «شاهنامه و داستانک، بررسی تطبیقی داستانهای «بهرام و لنبک آبکش» و «که و مه» با قالب داستانی مینیمال». فصلنامۀ پژوهشهای ادبی و بلاغی، 3 (3)، 121-134.
محمّدی، برات. (1388) «مقالات شمس و مینیمالیسم». فصلنامۀ پژوهشنامۀ ادب حماسی، 5 (9)، 299-311.
مدرّسی، فاطمه؛ رضیئی، مهرویه. (1391) «ویژگیهای مینیمالیستی در برخی داستانبیتهای دیوان مولانا». فصلنامۀ سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 5 (4)، 327-342.
مؤذّنی، علیمحمّد؛ زرگرزادۀ دزفولی، نسرین. (1396) «خویشاوندی داستانک و حکایت با نگاهی بر بهارستان جامی». فصلنامۀ پژوهشنامۀ نقد ادبی و بلاغت، 6 (1)، 1-15.
میرصادقی، جمال. (1366) ادبیّات داستانی. چاپ اوّل. تهران: شفا.
میرصادقی، جمال. (1367) عناصر داستان. چاپ دوم. تهران: شفا.
میرصادقی، جمال. (1387) راهنمای داستاننویسی. تهران: سخن.
میرصادقی، جمال. (1392) شناخت داستان. چاپ اوّل. تهران: نگاه.
میرصادقی، جمال؛ میرصادقی، میمنت. (1377) واژهنامۀ هنر داستاننویسی. تهران: کتاب مهناز. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 241 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 281 |