آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,238 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,898 |
تحلیل الگوهای روابط عاشقانۀ شخصیتهای زن در مثنوی‌های عطار بر اساس نظریۀ مثلث عشق استرنبرگ | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 3، شماره 4، دی 1401، صفحه 9-26 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2022.2645 | ||
| نویسندگان | ||
| جواد جلالی1؛ ابراهیم ظاهری عبدوند* 2 | ||
| 1کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد، شهر کرد، ایران | ||
| 2استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد، شهر کرد، ایران | ||
| چکیده | ||
| شخصیتهای زن چه در جایگاه عاشق و چه معشوق در مثنوی‌های عطار، به‌صورت فعالانه با مردان ارتباط عاطفی برقرار می‌کنند که نگرش آنان دربارۀ عشق، در شکل‌گیری این ارتباط نقش مؤثری دارد. هدف در این پژوهش نیز بررسی شناخت این شخصیت‌ها، از ابعاد عشق در مثنوی‌های عطار (منطق‌الطیر، الهی‌نامه و مصیبت‌نامه) بر اساس نظریۀ عشق استرنبرگ و با روش اسنادی است و به این پرسش‌ها پاسخ داده می‌شود که آیا الگوهای روابط عاشقانۀ زنان در حکایت‌های عطار، با ابعاد عشق از نظر استرنبرگ مطابقت دارد؟ زنان به کدام ابعاد عشق بیشتر توجه نشان داده‌اند و تفاوت نگاه آنان با مردان در این زمینه‌ها چه بوده است؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد، الگوی روابط عاشقانۀ زنان مطابق با دیدگاه استرنبرگ بوده است؛ اما به‌دلیل تفاوت‌های فرهنگی و نگرش‌های عرفانی، شخصیتهای زن حکایت‌های عطار، به برخی از ابعاد و مؤلفه‌های عشق بیشتر توجه نشان داده‌اند؛ چنان‌که از نظر آنان، مردان در جایگاه عاشق، پیش از پرداختن به بعد شور و اشتیاق، باید صمیمیت و تعهد خود را اثبات کنند و پس از آن است که می‌توان اظهار شور و اشتیاق آنان را پذیرفت. خود زنان نیز در جایگاه عاشق، همواره هر سه بعد عشق را رعایت می‌کنند و در کل، در عشق_ ورزی راهنمای مردان برای دست‌یابی به عشق کامل و آرمانی هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شعر عطار؛ نظریۀ مثلث عشق استرنبرگ؛ شخصیتهای زنان؛ اشتیاق؛ صمیمیت | ||
| مراجع | ||
|
_ آتش‌سودا، محمدعلی (1391)، «تحلیل رمزشناختی داستان شیخ صنعان»، بوستان ادب، سال 4، 1-24.
_ استرنبرگ، رابرت‌جی (۱۳۹۷)، قصۀ عشق (نگاهی تازه به روابط میان زن و مرد)، ترجمۀ مرضیه محمد بکی، تهران: عالی‌تبار.
_ اشرف‌زاده، رضا (1373)، تجلی رمز و روایت در شعر عطار نیشابوری، تهران: اساطیر.
_ بارون، رابرت و دیگران (۱۳۸۸)، روان‌شناسی اجتماعی، ترجمۀ یوسف کریمی، تهران: روان.
_ بیوک‌زاده، صبا (1394)، «رسالت زن در تذکره‌الاولیای عطار نیشابوری»، زن و فرهنگ، سال 6، شمارۀ 24، 39-50.
_ پارساپور، زهرا (1394)، «بررسی مؤلفه‌های عشق‌ورزی قهرمانان داستان خسرو شیرین نظامی با تکیه بر نظریۀ عشق استرنبرگ»، دهمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، ص435- 443.
_ پاینده، حسین (۱۳۹۸)، نظریه و نقد ادبی درسنامه‌ای میان‌رشته‌ای، ج ۱. تهران: سمت.
_ پاینده، حسین (1376)، «تفسیری دیگر از شیخ صنعان»، نامۀ فرهنگستان، شمارۀ 10، 39-61.
_ پورنامداریان، محمدتقی (1384)، در سایۀ آفتاب: شعر فارسی و ساخت‌شکنی در شعر مولوی، تهران: سخن.
_ جمالی، هاجر و دیگران (1400)، «وجوه اشتراک دیدگاه عطار با نظریات روان‌شناسان دربارۀ روش‌های تربیتی»، پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، دورۀ 13، شمارۀ 51، 85-117.
_ حسین‌آبادی، سارا و زرین‌تاج واردی (1400)، «نظریۀ مثلث عشق استرنبرگ و انطباق آن با دو منظومۀ خسرو و شیرین و ویس رامین اسعد گرگانی»، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، دورۀ 14، شمارۀ 62، 89- 103.
_ راس، آلن (1386)، روان‌شناسی شخصیت (نظریه‌ها و فرایندها)، ترجمۀ سیاوش جمال‌فر، تهران: روان.
_ رسولی، محمدرضا و پریسا کیومرثی (1397)، «بررسی مفهوم عشق از دیدگاه رابرت استرنبرگ در حکایت شیخ صنعان عطار و نمایش‌نامۀ فانتزی شیخ صنعان محمدحسین میمندی‌نژاد»، فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، سال ۱۵، شمارۀ ۵۴، ۱۰۹-۱۳۳.
_ روضاتیان، سیده مریم و سیدعلی‌اصغر میرباقری‌فرد (1386)، «سیمای زن در تذکره‌الاولیای عطار نیشابوری»، مطالعات زن، سال 5، شمارۀ 2، 135-147.
_ زندی، امین (2020)، «آزمون عشق استرنبرگ»، سایت منطق، https://mantegh.me/test .
_ زینی، مهری و یدالله جلالی پندری (1388)، «زنان و سیر و سلوک عرفانی»، پژوهشنامۀ زبان و ادب فارسی(گوهر گویا)، سال سوم، شمارۀ دوم، 21-50.
_ ستاری، جلال (1378)، پژوهشی در قصۀ شیخ صنعان و دختر ترسا، تهران: مرکز.
_ ستاری، جلال (1374)، عشق صوفیانه، تهران: مرکز.
_ سلمانی، یاسمن و دیگران (1399)، «بررسی تحلیلی تجربۀ عرفانی در روان‌شناسی فرافردی استانسیالو گراف»، دوفصلنامۀ فلسفی شناخت پژوهشنامۀ علوم انسانی، شمارۀ 1/83، 73-93.
_ سهلگی، محمدبن علی (1384)، دفتر روشنایی، ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی، چاپ دوم. تهران: سخن.
_ شفیعی کدکنی، محمدرضا (1386)، مقدمۀ اسرارنامه، تهران: سخن.
_ طاهری، زهرا (1385)، «دفتر عقل و آیت عشق: زنان در عصر حدیق و تصوف در میانۀ اسلامی»، نشر دانش، سال 22، شمارۀ 3، 4-11.
_ عطار، محمد بن ابراهیم (1399)، منطق‌الطیر، مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سنجش.
_ عطار، محمد بن ابراهیم (۱۳8۷)، الهی‌نامه، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
_ عطار، محمد بن ابراهیم (۱۳86)، مصیبت‌نامه، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
فروزانفر، بدیع‌الزمان (1353)، شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فریدالدین محمد عطار نیشابوری، تهران: کتاب‌فروشی دهخدا.
_ فرح‌بخش، کیومرث و عبدالله شفیع‌آبادی (1385)، «ابعاد عشق‌ورزی بر اساس نظریۀ سه بعدی عشق در چهار گروه زوج‌های در مرحلۀ نامزدی، ازدواج و دارای فرزند»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی، شمارۀ 30، 1-20.
_ قوامی، بدریه و دریا ساعدپناه (1396)، «تحلیل منظومۀ لیلی و مجنون با تکیه بر نظریۀ مثلث عشق استرنبرگ»، دوازدهمین گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی، دانشگاه رازی کرمانشاه، 7918-7938.
_ گولپینارلی، عبدالباقی (1366) مولویه بعد از مولانا، ترجمۀ توفیق.ه. سبحانی، تهران: کیهان.
_ محمدی صدر، عبدالله و دیگران (1401) «بررسی شخصیت زنان در الهی‌نامۀ عطار، بر اساس آرای روان‌شناختی بولن»، خانواده‌درمانی کاربردی، دورۀ 3، شمارۀ 5، 302-312.
_ نوربخش، جواد (1381) زنان صوفی، تهران: یلدا قلم.
_ نامورمطلق، بهمن (1397)، اسطوره‌کاوی عشق در فرهنگ ایرانی، تهران: سخن.
_ هاشمی، سیدمحمد و مرتضی رشیدی آشجردی (1395)، «بررسی مؤلفه‌های عشق کامل از دیدگاه استرنبرگ در غزلیات سعدی»، یازدهمین همایش انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، 2103-2118. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 194 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 184 |
||