آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,173 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,835 |
بررسی تطبیقی موسیقی شعر شاعران مقاومت عرب و افغانستان؛ مطالعه موردی مجموعه شعری کزهر اللوز أو أبعد محمود درویش و از آتش از ابریشم قهّار عاصی | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 3، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 50، تیر 1402، صفحه 43-69 اصل مقاله (707.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.6466.2261 | ||
| نویسندگان | ||
| وحیدالله جمال* 1؛ عبدالعلی آل بویه لنگرودی2؛ احمد پاشا زانوس2؛ نرجس انصاری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین، ایران . | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
| چکیده | ||
| موسیقی، نقش بارز در ساختار شعر امروزی دارد و باعث برانگیختن احساسات مخاطب و نیز زیبایی کلام میشود. ارتباط شعر با موسیقی موضوع غیرقابل‌انکار است؛ زیرا زیبایی و ماندگاری هر شعری بستگی به میزان بهره‌مندی آن از موسیقی دارد. ازاین‌رو محمود درویش و قهّار عاصی، ازجمله شاعرانی هستند که به عنصر زیباییشناسی توجّه ویژه نشان داده‌اند. شعر درویش، برخاسته از روح حماسی او و برآمده از حس وطن‌پرستی او نسبت به سرزمین فلسطین است و مجموعۀ «از آتش از ابریشم» قهّار عاصی نیز، از روحیۀ وطن‌پرستانۀ او حکایت دارد؛ هردو کوشیده‌اند تا با یهرهگیری از عنصر موسیقی، مفاهیم و مضامین را به شکل زیبا به مخاطب انتقال دهند. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی نظام موسیقایی دو مجموعه شعری «کزهر اللوز أو أبعد» محمود درویش و «از آتش از ابریشم» قهّار عاصی بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از آمارهای دقیق از اشعار برگزیدۀ دو شاعر است. بررسیها نشان میدهد که آنان در اغلب مضامین شعری خویش باهم اشتراک دارند ولی نگارندگان، می‌کوشند تا شیوۀ کاربرد موسیقی در شعر این دو شاعر و نحوۀ همخوانی موسیقی با محتوای آن را روشن سازند. نتایج به‌دست‌آمده نشان میدهد که در نحوۀ استفاده از موسیقی و ارتباط آن را با مضمون و محتوای شعر این دو شاعر اختلاف وجود دارد؛ ولی پیوند میان موسیقی، محتوی، احساسات و اندیشه، همواره در شعر آنان رعایت شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات تطبیقی؛ شعر مقاومت؛ عرب افغانستان؛ محمود درویش؛ قهّار عاصی؛ موسیقی شعر | ||
| مراجع | ||
|
آراسته، م. هـ. خ (1392). زندگی‌نامه شاعران متقدم و معاصر زبان فارسی. کابل: انتشارات عابد و محمد رفیق.
آرین، نصیر احمد (1393). گل سوری. نقد و بررسی صورت و معنای شعر قهّار عاصی. کابل: فرهنگ.
ابن‌سینا، ابوعلی حسین (1956). جوامع علم الموسیقی. تحقیق زکریا یوسف. بیروت: الإدارة العامة للثقافة.
أبوجبین، عطا محمد (2004). شعراء الجیل الغاضب. عمان: دار المسیرة للنشر والتوزیع والطباعة.
افشاری، مهتاب (1397). بررسی موسیقی شعر قصاید بدرالدین چاچی. دو فصلنامه علوم ادبی، 8 (13)، 141-161.
انوری، حسن (1393). بلاغت: بدیع و بیان. تهران: فاطمی.
بدران، جمال (1999). شاعر الصمود والمقاومة. القاهرة: الدار المصریة اللبنانیة.
توفیق، حیدر (1999). محمود درویش شاعر الأرض المحتلة. بیروت: دار العودة.
الجبار، مدحه (1995). موسیقی الشعر العربی، قضایا و مشکلات. مصر: دار المعارف.
جرجانی، عبدالقادر (1370). اسرار البلاغة. تهران: دانشگاه تهران.
جعفری، محمود (1386). شعر سپید چیست؟. کابل: انجمن قلم افغانستان.
حمود، محمود (2008). محمود درویش حناجر تلتقی لتکتمل الصرخة. بیروت: دار البحار.
خالقی، روح‌الله (1381). نظری به موسیقی. چاپ ششم. تهران: نارون.
خلیل، إبراهیم (2003). مدخل لدراسة الشعر العربی الحدیث. أردن: دار المسیرة.
خوری، منح. (1966). الشعر بین نقاد ثلاثی. بیروت: دار الثقافة.
درویش، محمود (2005). کزهر اللوز أو أبعد. فلسطین المحتلة-رام الله: تصمیم الغلاف: حسن ادلبی.
زرین‌پور، داود؛ سلیمانزاده نجفی، سید رضا (1396). نقد موسیقایی لامیه الترک و لامیه الکرد. مجله زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد، 9 (16)، 89-125.
السجلماسی، أبو محمد القاسم (1980). المنزع البدیع فی تجنیس أسالیب البدیع. تحقیق علال الغازی. رباط: مکتبة المعارف.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380). موسیقی در شعر. تهران: نشر سرا.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1398). موسیقی شعر. چاپ نوزدهم. تهران: آگاه.
صدیقی، حامد (1992). تحلیل نمادهای شعر اعتراض در ادبیات معاصر عراق بر اساس اشعار حسن السنید». مجله انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، 10 (30)، 61-87.
الصفدی، بیان (1998). « فی موسیقی الشعر العربی» مجلة المعرفة، العدد (419)، 137-166.
صمصام، حمید؛ همایون‌فر نجار (1388). درآمدی بر نقد شعر فارسی. تهران: دستان.
طبیبیان، حمید (1398). برابری‌های علوم بلاغت در فارسی و عربی. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.
عاصی عبدالقهار (1392). کلیات قهار عاصی. تدوین و تصحیح احمد معروف کبیری. مشهد: انتشارات گوهر خراسان.
عاصی، عبدالقهار (1374). از آتش از ابریشم. کابل: نشر ایام برکی.
عبید، محمد صابر (2001). القصیدة العربیة بین البنیة الدلالیة والبنیة الإیقاعیة. دمشق: منشورات اتحاد الکتاب العرب.
عقدایی، تورج (1381). نقش خیال (بیان در شعر فارسی). زنجان: نیکان کتاب.
علاق، فاتح (1388). مفهوم شعر از دیدگاه شاعران پیشگام عرب. ترجمه سید حسین سیدی. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
الغرفی، حسن (2001). حرکیة الإیقاع فی الشعر العربی المعاصر. بیروت: دار افریقیا.
قاسم، محمد شکر (2006). البنیة الإیقاعیة فی شعر الجواهری. أردن: دار الدجلة.
قدامة بن جعفر، ابولفرج (1963). نقد الشعر. تحقیق کامل مصطفی. بغداد: مکتبة المثنی.
گنجعلی، عباس (1393). بررسی تطبیقی موسیقی شعر معروف الرصافی و فرخی یزدی. کاوشنامه ادبیات تطبیقی، 4 (14)، 75-95.
محمدی، حمید (1397). آشنایی با علوم بلاغی. قم: زلال کوثر.
وحیدیان کامیار، تقی (1370). بررسی منشأ وزن شعر فارسی. مشهد: آستان قدس رضوی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 251 |
||