تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,847 |
تیپهای شخصیتی زنان در تاریخ بیهقی بر اساس دیدگاه انیهگرام | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 9، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 49، مهر 1403، صفحه 199-218 اصل مقاله (1.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.4679.1181 | ||
نویسندگان | ||
وحید مبارک* 1؛ پروین صادقی2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
تاریخ بیهقی، بخشی از فضای دربار را در سده پنجم نشان می دهد. یازده سال حکومت مسعود، گستره کامل این متن است، ولی به تبع آن قهرمانان دیگر نیز به عرصة تاریخ بیهقی وارد شدهاند تا بتوانند جنبة فضاسازی، شخصیّتپردازی و بیان نظریة حکومتی و گرایش ادبی بیهقی را نمایان سازند. زنان این متن، اغلب در پیوند با دربار و درباریان تیپهای خود را آشکار میسازند. هدف این جستار توصیفی- تحلیلی، با فرض واقعگرایی نویسندگی و روایت بیهقی، تیپشناسی زنان در تاریخ بیهقی، با تأکید بر طبقه بندی نهگانه انیه گرام است. یافتهها نشان می دهد که بیهقی با محدودیتهای موضوع و نگارش برای حکومت، از پرداختن کامل به هویّت و شخصیّت زنان خودداری کرده و تنها پنج دستۀ رمانتیک محزون، رئیس، کمالطلب، کمکدهنده و مشاهدهگر را که با وقایع تاریخی یا امور درباری ارتباط داشتند، به کوتاهی، معرفی کرده است که با تیپهای شخصیّتی انیهگرام مطابقت دارند. چون زنان در دورۀ غزنوی، حضوری محدود، کمرنگ و گذرا در عرصههای اجتماعی دارند به ناچار تنها زنانی که با دربار ارتباط داشته و در پرورش بزرگان، خردمندی، تأثیر بر تاریخ، خوشگذرانی و دسیسه چینی های سیاسی حضور داشتهاند معرفی میشوند. ردّ و قبول بیهقی را از لابه لای همین اشارات گذرا باید متوجه شد. | ||
کلیدواژهها | ||
مطالعه بینارشتهای؛ تیپ شناسی شخصیت؛ انیهگرام؛ تاریخ بیهقی؛ تیپهای شخصیتی زنان | ||
مراجع | ||
آهنگر، کتایون. (1385) مهارتهای تیپ شناسی. تهران: شهیدی پور.
ادیبی، حسین؛ انصاری، عبدالمعبود. (1373) نظریههای جامعه شناسی. تهران: دانژه.
امیرسلیمانی، سهیلا ؛ قوجلو ، فرزانه. (1390) زنان در تاریخ بیهقی. ادبیات و زبانها، بخارا، شماره 83، 103-121.
بینیاز، فتح الله. (1387) درآمدی بر داستاننویسی و روایت شناسی. تهران: افراز.
بیهقی، ابوالفضل. (1390) تاریخ بیهقی، به اهتمام خلیل خطیب رهبر. تهران: مهتاب.
پارسا، احمد؛ مرادی، اقبال. (1392) تیپشناسی شخصیّت های داستانی صادق هدایت با تأکید بر طبقه بندی انیه گرام، مطالعات داستانی، سال اول، شماره3: 79-91.
خدیور، هادی؛ انصافی سرور، راحله. (1389) چهره زن در اسطوره و تاریخ، دهخدا، دوره2، شماره4، 37-74.
دقیقیان، پروین. (1387) روانشناسی تیپهای شخصیّتی نهگانه، تهران: آشیانه کتاب.
رضایی، بیتا و همکاران. (1396) تحلیل روانشناختی تیپ شخصیّتی «پادشاه» در داستان پادشاه و کنیزک مثنوی بر مبنای الگوی انیاگرام، متنپژوهی ادبی، شماره71: 169-192.
سپهریان آذر، فیروزه؛ قلاوندی، حسن. (1390) تأثیر آموزشهای تیپشناسی شخصیّت انیهگرام بر کاهش تعارضات زناشویی. مشاوره و رواندرمانی خانواده. سال اول. شماره 2، 158- 167.
سپهریان، فیروزه. (1389) ساخت مقدماتی آزمون تیپهای شخصیتی انیهگرام، اندازهگیری تربیتی، شماره3: 121-134.
سیف، عبدالرضا؛ بابایی مونا؛ زرهانی، زینب. (1389) بررسی جایگاه زن در تاریخ بیهقی و مقایسه آن با برخی از کتب منثور، زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، دوره دوم، شماره 1، 79-98.
عابدی، محمدرضا. (1394) غلبۀ تیپ مذهبی مزور، نمودی از فهم ناروا از دین در رمان اجتماعی (با تامل در نمونههای برجسته)، زبان و ادب فارسی، شماره232: 109-131.
کهدویی، محمدکاظم؛ حسینی، رقیه. (1389) نگرشی به شخصیّت زن در تاریخ بیهقی و جهانگشای جوینی، تحقیقات تمثیلی در زبان و ادبیات فارسی، دوره2، شماره4، 136-164.
مبارک، وحید. (زمستان 1392) مقایسه و سنجش داستان منظوم بت سومنات و داستان منثور جوان مشتزن از بوستان و گلستان سعدی، پژوهشنامه ادبیات داستانی، سال2، شماره5: 95-121.
میرصادقی، جمال. (1388) ادبیات داستانی، تهران: امیرکبیر.
یونسی، ابراهیم. (1355) هنر داستان نویسی، تهران: امیرکبیر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 248 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 225 |