تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,774 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,052 |
نشانه شناسی اجتماعی شخصیت مجنون | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 9، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 50، دی 1403، صفحه 199-220 اصل مقاله (420.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.9031.1759 | ||
نویسندگان | ||
سعیده فرامرزی فرد1؛ سیاوش مرادی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران. | ||
2استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران. | ||
چکیده | ||
نشانهشناسی اجتماعی شاخهای از نشانهشناسی است که به بررسی نهادها و نشانهها در قالب جامعه و در متن فرهنگ میپردازد. منظومه لیلی و مجنون نظامی که از مهمترین آثار غنائی ادب فارسی محسوب می شود، روایتگر داستانی از فرهنگ و نظام قبیلهای عرب است. در این پژوهش که به بررسی نشانه شناختی اجتماعی شخصیت مجنون پرداخته میشود، نگارندگان تلاش می کنند ویژگیهای اخلاقی و رفتاری مجنون را در بافت فرهنگی و موقعیتی جامعه عرب با بررسی دالها و مدلولها، مورد مطالعه قرار دهند. منظومه لیلی و مجنون از منظر نشانهشناختی و از جنبۀ اجتماعی مورد تحلیل و واکاوی قرار می گیرد و به مقولههایی پرداخته می شود که جلوههای نشانهشناسی شواهد آن هستند. مجنون یک شخصیت اجتماعی و فرهنگی است؛ بنابراین پردازش شخصیت او مستلزم توجه به نقش فرهنگ است. این شخصیت از لحاظ اجتماعی ویژگیهای خاص و منحصربهفردی دارد و اساساً درگیر یک نوع دیوانگی و نابهنجاری اجتماعی است. مواجهۀ مجنون با پدیدههای مختلف نظیر مرگ یا عادات خاصی مانند غذا خوردن و بهطورکلی سبک زندگی او، ویژگیهای نشانهای خاصی را میآفریند و همواره بعد اجتماعی شخصیت قهرمان در داستانهای مختلف میتواند تأثیرپذیر و تأثیرگذار از فرهنگ یک جامعه باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات غنایی؛ نشانهشناسی اجتماعی؛ منظومۀ لیلی و مجنون؛ نظامی؛ جنون | ||
مراجع | ||
آقاحسین، حسین، حجتیزاده، راضیه. (1393) نقشی در خیال اقتضای حال نشانهها در شعر حافظ، شعر پژوهی بوستان ادب، دوره 6، شماره1.
استن، آلن. (1385) نشانهشناسی متن و اجرای تئاتر، ترجمه فرزان سجودی، فرهنگ و پژوهشگاه اسلامی.
الکینز، جیمز. (1385) نظریه نشانهشناسی پیرس برای تاریخ هنر چه سخنی دارد؟ مترجم فرزان سجودی، گلستان هنر.
بال، میکی. (1381) پدیدارشناسی: نشانهشناسی بهمثابة نظریهای در باب هنر، ترجمه فرزان سجودی، زیبا شناخت.
چندلر، دانیل. (1387) مبانی نشانهشناسی، ترجمة مهدی پارسا، پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی.
حسام پور سعید، مهرابی، امیر. (1395) تجزیه و تحلیل نشانه معناشناسی شعر حلاج شفیعی کدکنی، ایران نامگ، سال 1 شماره 4.
حسینی، محمد، آزموده، شیرین. (1391) بررسی نشانهشناسی ساختارگرای شعر ارغوان هوشنگ ابتهاج، پژوهشهای ادبی و بلاغی، شماره 1.
سجودی، فرزان. (1378) درآمدی بر نشانهشناسی در شعر فارسی، فرهنگ توسعه شماره 39.
سجودی، فرزان. (1387). نشانهشناسی کاربردی، نشر علم.
سیدمن، استیون. (1386) کشاکش آرا در جامعهشناسی، ترجمة هادی جلیلی، نی.
شکری، یدالله؛ حسنزاده، میرعلی؛ عبدالله، نامدار؛ قاسم. (1401) «ساختار تقابلی نشانهها در رمان ارمیا خاستگاه سه دیدگاه، پژوهشنامه ادبیات داستانی، دوره 11، شماره 3. 10.22126/rp.2021.6026.1289
صفوی، کوروش. (1383) درآمدی بر معنیشناسی، سوره مهر.
فرهنگی، سهیلا. (1389) نشانهشناسی شعر الفبای درد قیصر امینپور، کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، دوره 11، شماره 21.
فکوهی، ناصر. (1383) انسانشناسی شهری، تهران: نی.
فوکو میشل. (۱۳۸۵) تاریخ جنون ترجمه فاطمه وحیانی، قومس.
کالر، جاناتان. (1379) در جستجوی نشانهها، ترجمه لیلا صادقی و تینا امراللهی، علم.
نظامی گنجهای. (1396) لیلی و مجنون، تصحیح حسن وحید دستگردی به کوشش سعید حمیدیان، قطره.
هلدکرافت، دیوید. (1391) سوسور: نشانهها، نظام و اختیاری بودن، ترجمه سپیده عبدالکریمی، علمی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 410 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 243 |