آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,850 |
نشانه‌شناسی فرهنگی رمان‌های همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها و واحۀ غروب (خوانشی تطبیقی برپایة الگوی طبیعت و فرهنگ یوری لوتمان) | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 1، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 49، خرداد 1402، صفحه 1-18 اصل مقاله (1.05 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.5986.2212 | ||
| نویسندگان | ||
| پریسا احمدی1؛ خلیل بیگ‌زاده* 2؛ عبدالرضا نادری‌فر3؛ سوسن جبری4 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 4دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| چکیده | ||
| یوری لوتمان نشانه‌شناسی فرهنگی را برپایة تقابل‌های تعاملی در سه الگوی طبیعت و فرهنگ، آشوب و نظم، خودی و دیگری تبیین کرده است، چنانکه نشانه‌شناسی فرهنگی وی توانسته است پیوند ساختارهای مبتنی بر رمزگانی ویژه را در یک نظام تقابلی - تعاملی تفسیر کند. لوتمان تأثیر و تأثّر طبیعت، فرهنگ و رمزگان آن‌ها را روی شخصیت‌ها و کنش‌های آنان با سه الگوی یادشده نشان داده است. هدف نشانه‌شناسی فرهنگی، مطالعة مناسبات بینافرهنگی نظام تقابلی و تعاملی الگوی طبیعت و فرهنگ است که گسترۀ فرهنگ خودی و رمزگان آن را دربرابر نافرهنگ یا فرهنگ دیگری تبیین می‌کند. رمان‌های مهاجرت گسترة مناسبی برای مطالعة تقابل، تعامل، تنگناهای طبیعت و فرهنگ و رمزگان آن‌ها هستند. نوشتار پیش رو مؤلّفه‌های اساسی ساختار شخصیت‌ها و کنش‌های آنان را در رمان همنوایی شبانة ارکستر چوب‌ها از رضا قاسمی و رمان واحۀ غروب از بهاء طاهر برپایه الگوی طبیعت و فرهنگ لوتمان با خوانشی تطبیقی بهروش توصیفی - تحلیلی بررسی کرده است. هدف پژوهش تبیین جایگاه شخصیت‌ها و کنش‌های آنان مبتنی بر تقابل و تعامل بینافرهنگی فرهنگ مبدأ و مقصد در رمان‌های مورد مطالعه است. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد، این دو نویسنده فرهنگ خودی را در تلاطم مهاجرت شخصیت‌ها به فرهنگ میزبان مبتنی بر مؤلّفه‌های طبیعت و فرهنگ حفظ کرده‌اند، چنانکه رمان‌های این دو نویسنده در مؤلّفه‌های اجتماعی جنسیت، ازدواج و غلبة قدرت (قتل) با الگوی نسبی طبیعت - فرهنگ هم‌خوانی دارند. بافت مکانی و فضاسازی واحۀ غروب با الگوی طبیعت سازگار است، امّا رمان همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها با الگوی فرهنگ همگرایی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نشانه‌شناسی فرهنگی؛ یوری لوتمان؛ الگوی طبیعت و فرهنگ؛ بهاء طاهر؛ رضا قاسمی | ||
| مراجع | ||
|
اخوت، احمد (1392). دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
اسکویی، نرگس (1398). واکاوی مؤلّفه‌های ادبیات مهاجرت در رمان‌های همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها و تماما مخصوص. مجله دانشگاه آزاد سنندج، 11 (39)، 24-46.
توروپ، پیتر، (1390). نشانه‌شناسی فرهنگی و فرهنگ. ترجمۀ فرزان سجودی. مجموعه‌مقالات نشانه‌شناسی فرهنگی. تهران: علم، 17-40.
حقیقت، سید صادق (1385). روش‌شناسی علوم سیاسی. قم: دانشگاه مفید.
سجودی، فرزان (1390). نشانه‌شناسی فرهنگی. چاپ اول. تهران: علم.
سجودی، فرزان (1395). نشانه‌شناسی کاربردی. ویرایش 2. تهران: علم.
سنسون، گ. (1390). خود دیگری را می‌بیند، معنای دیگری در نشانه‌شناسی فرهنگی. ترجمۀ فرزان سجودی. مجموعه‌مقالات نشانه‌شناسی فرهنگی. تهران: علم، 153-200.
طاهر، بهاء (2007). واحة الغروب. الطّبعة الأولی. مصر: دارالشرق
طاهر، بهاء (1393). واحۀ غروب. ترجمۀ رحیم فروغی. چاپ سوم. تهران: نیلوفر.
قاسمی، رضا (1379). همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها. تهران: نیلوفر.
کالر، جاناتان (1379). فردینان دوسوسور. ترجمه کوروش صفوی. تهران: هرمس.
لوتمان، یوری (1396). نشانه‌شناسی فرهنگی. ترجمۀ فرزان سجودی و دیگران. تهران: علم.
لوتمان، یوری (1397). فرهنگ و انفجار. ترجمۀ نیلوفر آقاابراهیمی. مقدمۀ احمد پاکتچی. تهران: تمدن علمی.
لوتمان، یوری؛ آسپنسکی، بی. ای. (1390). در باب سازوکار نشانه‌شناختی فرهنگ. ترجمۀ فرزان سجودی. مجموعه‌مقالات نشانه‌شناسی فرهنگی. گروه مترجمان بهکوشش فرزان سجودی. تهران: علم.
لیونبرگ، کریستینا (1390). مواجهه با دیگری فرهنگی. ترجمۀ تینا امراللهی. مجموعه‌مقالات نشانه‌شناسی فرهنگی. تهران: علم، 119-152.
قربانی مادوانی، زهره؛ عربی، مینا (1397). تحلیل نشانه‌شناسی فرهنگی رمان موسم الهجره الی الشمال برمبنای الگوی طبیعت و فرهنگ. فصلنامۀ لسان مبین، 9 (32)، 81-100.
نامورمطلق، بهمن (1389). نشانه‌شناسی و فرهنگ. مجموعه‌مقالات نقدهای ادبی – هنری. به کوشش امیرعلی نجومیان. تهران: سخن، 1-19.
نجومیان، امیرعلی (1396). نشانه‌شناسی؛ مقالات کلیدی. چاپ اول. تهران: مروارید. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 178 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 217 |
||