تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,174 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,837 |
استفاده از رویکرد ترکیبی و دادههای سنجشازدور در مدلسازی مکانی تغییرات آینده پوشش سرزمین | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 48، مهر 1402، صفحه 68-87 اصل مقاله (2.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2023.9091.2655 | ||
نویسنده | ||
شریف جورابیان شوشتری* | ||
گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران. | ||
چکیده | ||
تالابها برای بقای انسان حیاتی هستند و %6/40 از ارزش کل خدمات اکوسیستم جهانی را تشکیل میدهند. پژوهش حاضر تحلیل تغییرات پوشش سرزمین تالاب شور گلپایگان را از سال 1988 تا 2018 تحلیل و سپس مدلسازی با رویکرد ترکیبی شبکه عصبی مصنوعی، زنجیره مارکف و بهینهسازی چندمنظوره برای سال 2030 و 2040 جهت دستیابی به پایداری محیط انجام شد. جهت دستیابی به بالاترین صحت در مدلسازی پتانسیل انتقال از چهار سناریو با دوره واسنجی و زیرمدلهای مختلف استفاده شد. از شاخص FOM نیز جهت ارزیابی صحت سناریوهای مختلف با استفاده از رویکرد رویهم گذاری سه نقشه پوشش سرزمین سالهای 2008، 2018 واقعیت زمینی و 2018 حاصل از مدلسازی استفاده شد. متغیرهای مؤثر در توصیف تغییرات رخداده در منطقه نیز با استفاده از ضریب کرامر انتخاب شدند. بالاترین صحت در سناریوی با دوره واسنجی 1998-1988 و 9 زیرمدل مورداستفاده در مدلسازی تغییرات سال 2018 مشاهده شد. متغیرهای شاهد احتمال تغییر و فاصله از اراضی کشاورزی بالاترین تأثیر را در تغییرات منطقه موردمطالعه نشان دادند. مناطق مسکونی و اراضی کشاورزی در سال 2030 به ترتیب %6/0 و %8/1 و در سال 2040 نیز به ترتیب %1 و %2/2 نسبت به سال 2018 افزایش نشان دادند. میزان کاهش در مراتع متراکم نیز در سالهای 2030 و 2040 نسبت به 2018 به ترتیب %1/13 و %6/18 به دست آمد. پهنههای آبی در سال 2030 و 2040 نسبت به سال 2018 افزایش %18/0 و %27/0 را به علت تبدیل اراضی کشاورزی و مراتع به دریاچه پشت سدهای گلپایگان و کوچری نشان دادند. افزایش برداشت آب از چاههای غیرمجاز، کاهش جریان آب ورودی به تالاب و افزایش برداشت از سنگ معدن تزیینی سبب مشکلات جدی برای تالاب شور گلپایگان شده که نیاز است برنامهریزان سرزمین راهکارهای جبرانی را جهت احیا، تأمین حقابه و پایداری اکولوژیکی تالاب ارائه کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
سناریوسازی؛ شبکه عصبی مصنوعی؛ بهینهسازی چند منظور؛ زنجیره مارکف؛ ارزیابی صحت | ||
مراجع | ||
اعظمی، جابر؛ متولی، علیرضا؛ خسروی، یونس؛ حسنی، اکبر؛ رجایی، مسیح؛ سهرابی، هرمز (1397). مطالعات نیاز آبی تالاب شور گلپایگان. سازمان حفاظت محیطزیست، 351-1.
جعفری، شاهین؛ حمزه، سعید؛ عبدالعظیمی، هادی؛ عطارچی، سارا (1400). دو دهه پایش تالاب مهارلو با استفاده از دادههای ماهوارهای در گوگل ارث انجین. فصلنامه اطلاعات جغرافیایی، 30 (118)، 153-168. doi: 10.22131/sepehr.2021.246147
جورابیان شوشتری، شریف؛ اعظمی، جابر؛ فروغی، معصومه (1400). پایش تغییرات پوشش سرزمین تالاب شور گلپایگان با استفاده از مدلساز تغییر سرزمین (1972-2018). فصلنامه مطالعات علوم محیط زیست، 7 (1)، 4564-4579. https://www. ess.ir/article_143871.html
شاکری، رضا؛ شایسته، کامران؛ قربانی، مهدی (1398). ارزیابی و پیشبینی روند تغییرات مکانی کاربری زمین در حوزه تالاب انزلی با استفاده از مدل LCM. مجله سنجشازدور و GIS ایران، 11 (2)، 93-113. doi: 10.52547/gisj.11.2.93
کرمی، پیمان؛ میرسنجری، میرمهرداد (1397). تحلیل تخریب سیمای سرزمین در تالاب بزرگ هویزه تا استفاده از دورکاوی. اکوبیولوژی تالاب، 10 (1)، 39-54. https://www.id.ir/paper/174822/fa
مکرونی، سرور؛ سبزقبایی، غلامرضا؛ یوسفی خانقاه، شهرام؛ سلطانیان، ستار (1395). آشکارسازی روند تغییرات کاربری اراضی تالاب هورالعظیم با استفاده از تکنیک سنجشازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی. سنجشازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، 7 (3)، 89-99. https://girs.bushehr.iau.ir/article_526587.html
وزیری، سحر؛ ایزدی نیا، الهام (1399). بررسی و مدلسازی شکست دو سد متوالی تحت سناریوهای متفاوت (مطالعه موردی سدهای گلپایگان و کوچری). مجله پژوهش آب ایران، 14 (2)، 172-159. https://iwrj.sku.ac.ir/article_10712.html | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 224 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 226 |