آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 383 |
| تعداد مقالات | 3,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,760,793 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,053 |
بررسی تطبیقی کهن‌الگوی آنیما در اشعار محمود درویش و فریدون مشیری | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 6، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 50، تیر 1402، صفحه 113-140 اصل مقاله (668.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2022.6664.2280 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد لامعی گیو* 1؛ وجیهه زمانی بابگهری2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
| چکیده | ||
| بنابر دیدگاه یونگ، روانشناس سوئیسی، ضمیر ناخودآگاه بشر یک سویة جمعی دارد که آکنده از کهنالگوهای موروثی از نیاکان اوست. این میراث می‌توانند بر افکار و احساسات بشر تأثیر بگذارند. یکی از آن کهن‌الگوها آنیما نام دارد که به شخصیت زن پنهان در وجود هر مردی اطلاق میشود. در آثاری که برآمده از احساسات مردانه هستند، بهویژه آثاری که مضمونی عاشقانه دارند، بهتر میتوان ردّ پای آنیما را دید؛ زیرا در این آثار، زنِ درون مرد، مجال یافته تا خود را به مرحلۀ ظهور و بروز رساند. نوشتار پیش رو با روش تحلیلی - تطبیقی و با رویکرد تطبیقی مکتب آمریکایی که شباهت آثار ادبی را ناشی از مشترکات روان همۀ انسان‌ها میداند، به بررسی موشکافانة این کهنالگو در اشعار عاشقانة دو شاعر عشقپرداز معاصر، یعنی محمود درویش و فریدون مشیری میپردازد. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که میتوان از آنیما بهعنوان مبنای مشترک در تطبیق اشعار دو شاعر استفاده کرد؛ زیرا با اینکه آن‌ها از دو فرهنگ و نژاد مختلف هستند؛ امّا به‌طور مشترک، بسیاری از کارکردها و فرافکنی‌های مثبت و منفی آنیما را بهکار بردهاند. وقتی احساس غم، ترس، پوچی و مرگ دارند، در سیطرۀ آنیمای منفی قرار دارند و آنگاه که همسر ِدل و بانوی رؤیاهای خویش را سراپا همه خوبی و زیبایی مینامند و در آرزوی وصال او هستند، تحت سلطۀ آنیمای مثبت خویش هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات تطبیقی؛ شعر؛ محمود درویش؛ فریدون مشیری؛ کهنالگو؛ آنیما | ||
| مراجع | ||
|
احمد (1/ 9/ 1394، ساعت 10:21). «بانوی رؤیاهای من». وبلاگ قلب من چشم تو. پست:160: https://negahi-yadi.blogsky.com/1394/09/01/post-160/
اسماعیلپور، ابوالقاسم (1382). زیر آسمانههای نور. چاپ اول. تهران: افکار.
برونو، فرانک (1373). فرهنگ توصیفی اصطلاحات روانشناسی. ترجمة فرزانه طاهری و مهشید یاسایی. تهران: طرح نو.
پالمر، مایکل (1388). فروید، یونگ و دین. ترجمة محمد دهگانپور و غلامرضا محمودی. چاپ دوم. تهران: رشد.
پورافکاری، نصرت‌الله (1373). فرهنگ جامع روانشناسی - روان‌پزشکی. جلد 1. چاپ اول. تهران: فرهنگ معاصر.
جاسم، محمد (1394). رمز و اسطوره در شعر معاصر ایران و عرب. چاپ اول. تهران: نگاه.
جمشیدیان، همایون (1385). بانوی بادگون (بررسی و تحلیل آنیما در شعر سهراب سپهری). فصلنامۀ پژوهش‌های ادبی، 3 (12 و13)، 83-98.
درویش، محمود (1398 الف). دورتر از شاخۀ نیلوفر. ترجمة اصغر علیکرمی، چاپ اول. تهران: تمدّن علمی.
درویش، محمود (1398 ب). ریتا... عشق و یاسمن (عاشقانههای محمود درویش). ترجمة موسی بیدج. چاپ دوم. تهران: سرزمین اهورایی.
درویش، محمود (1399). چشمهای ذاتاً مشکی. ترجمة قاسم ساجدی. چاپ دوم. تهران: فصل پنجم.
درویش، محمود (2013). «نرمافزار الدیوان (الموسوعة الشعر العربی)». https://www.aldiwan.net/cat-poet-mahmoud-darwish
ستّاری، جلال (1377). بازتاب اسطوره در بوف کور. چاپ اول. تهران: توس.
سیاسی، علیاکبر (1370). نظریه‌های شخصیت یا مکاتب روانشناسی. چاپ دوم. تهران: دانشگاه تهران.
شایگانفر، حمیدرضا (1380). نقد ادبی. چاپ اول. تهران: دستان.
شفیعآبادی، عبدالله؛ ناصری، غلامرضا (1388). نظریه‌های مشاوره و رواندرمانی. چاپ پانزدهم. تهران: نشر دانشگاهی.
شمیسا، سیروس (1379). داستان یک روح. چاپ چهارم. تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس (1381). نقد ادبی. چاپ سوم. تهران: فردوس.
صدیقی، بهار (1398). رویکردی تطبیقی به عاشقانههای حسبالشّیخ جعفر و احمد شاملو. کاوشنامۀ ادبیات تطبیقی، 9 (4)، 95-121.
صرفی، محمّدرضا؛ عشقی، جعفر (1387). نمودهای مثبت آنیما در ادبیات فارسی. فصلنامۀ نقد ادبی، مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرّس، 1 (3)، 59-88.
فدایی، فربد (1381). کارل گوستاو یونگ و روانشناسی تحلیلی او. چاپ اول. تهران: دانژه.
فرزانه، سید بابک؛ نامدار، لیدا (1395). بررسی تطبیقی کهنالگویی آنیما در شعر عبدالوهاب البیاتی و مهدی اخوان ثالث. ویژهنامۀ نامۀ فرهنگستان (ادبیات تطبیقی)، 7 (1)، 79-107.
کریمی، یوسف (1382). تاریخچه و مکاتب روانشناسی. تهران: پیام نور.
مدرّسی، فاطمه؛ ریحانینیا، پیمان (1390). بررسی کهن‌الگوی آنیما در اشعار مهدی اخوان ثالث. مجلّۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی اصفهان، 3 (1)، 1-20.
مشیری، فریدون (1387). بازتاب نَفَس صبحدمان. جلد 1 و2. چاپ هفتم. تهران: چشمه.
مکی، الطاهر أحمد (1987). الأدب المقارن، أصوله، تطوره و مناهجه. القاهرة: دار المعارف.
یاوری، حورا (1374). روانکاوی و ادبیات. چاپ اول. تهران: تاریخ ایران.
یونگ، کارل گوستاو (1377). روانشناسی ضمیر ناخودآگاه. ترجمة محمدعلی امیری. چاپ دوم. تهران: علمی و فرهنگی.
یونگ، کارل گوستاو (1383). انسان و سمبولهایش. ترجمة محمود سلطانیه. چاپ چهارم. تهران: جامی.
یونگ، کارل گوستاو (1384). روانشناسی و تعلیم و تربیت. ترجمة علی‌محمد برادران رفیعی. چاپ اول. تهران: جامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 218 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 251 |
||