آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,853 |
نقدی بر توضیح چند بیت از بوستان سعدی به تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 4، شماره 2، تیر 1402، صفحه 85-99 اصل مقاله (1.97 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2023.9369.1171 | ||
| نویسنده | ||
| معصومه موسایی باغستانی* | ||
| استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| از میان شرح‌ها و توضیحات متعددی که بر بوستان سعدی نوشته شده است، توضیح غلامحسین یوسفی نسبت به شروح دیگر در جامعۀ ادبی و دانشگاهی اهمیت بیشتری دارد و به‌عنوان یکی از منابع اصلی درس «اشعار سعدی»، مورد استفاده و استناد استادان و دانشجویان است. با توجه به این مطلب، سؤال این است که آیا توضیح یوسفی قابل اعتماد و خالی از اشکال است؟ و آیا با وجود آن، خواننده از شرح‌های دیگر بی‌نیاز است؟ نگارنده در پاسخ به این سؤال‌ها پس از جمع‌آوری و نقل ابیاتی که در توضیح آنها اشکال و ایرادی دیده می‌شود، به ترتیب توضیح یوسفی و چند شارح دیگر (خزائلی، ناصح، سودی، انزابی‌نژاد و قره‌بگلو) را نقل کرده است. سپس به شیوۀ تحلیلی - انتقادی با ذکر دلیل، توضیح یوسفی بر هر بیت را نقد کرده و با استناد به لغت‌نامۀ دهخدا، معنا و توضیحی دربارۀ بیت و واژۀ موردبحث ارائه کرده که درست یا دقیق‌تر بهنظر می‌رسد. ضمن اینکه هرجا لازم بوده، در تأیید نظر خود شواهدی از سعدی و شاعران دیگر نیز نقل کرده است. از مجموع سیزده بیتی که در این مقاله نقد و بررسی شده است، نُه مورد از اشکالات به معنی بعضی واژگان مربوط می‌شود (بیتهای شمارۀ 7، 19، 46، 49، 72، 283، 2028، 2093، 3381) و ناشی از بی‌توجهی شارح به معانی مختلف یک واژه است. دو مورد از اشکالات، مربوط به خوانش واژه و معنی آن است (بیتهای 1175 و 2020). دو اشکال دیگر به معنی کلی بیت مربوط می‌شود (بیتهای 277 و 2503). | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سعدی؛ بوستان؛ شرح؛ توضیح؛ غلامحسین یوسفی | ||
| مراجع | ||
|
حافظ، شمس‌الدین محمد (1369)، دیوان حافظ، به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی، چاپ ششم، تهران: زوار.
دهخدا، علی‌اکبر (1399)، لغت‌نامۀ دهخدا، نسخۀ برخط (آنلاین)، وبگاه مؤسسۀ لغت‌نامۀ دهخدا.
سعدی، مصلح الدین (1352)، بوستان سعدی، شرح سودی، ترجمه و تحشیه و تهیۀ متن انتقادی از اکبر بهروز، 2 جلد. چاپ اول، تبریز: کتابفروشی حقیقت.
سعدی، مصلح الدین (1363)، کلیات سعدی، بهاهتمام محمدعلی فروغی، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.
سعدی، مصلح الدین (1366)، بوستان، شرح محمد خزائلی، چاپ ششم، تهران: جاویدان.
سعدی، مصلح الدین (1371)، بوستان سعدی، شرح محمدعلی ناصح، بهکوشش خلیل خطیبرهبر، چاپ دوم، تهران: صفی‌علیشاه.
سعدی، مصلح الدین (1372)، بوستان سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، چاپ چهارم، تهران: خوارزمی.
سعدی، مصلح الدین (1395)، بوستان سعدی، شرح و گزارش از رضا انزابی‌نژاد و سعیدالله قره‌بگلو، چاپ سوم، تبریز: آیدین.
سنایی، مجدود بن آدم (1368)، حدیقه‌الحقیقه و شریعه‌الطریقه، تصحیح مدرس رضوی، تهران: دانشگاه تهران.
صائب تبریزی، محمدعلی (1367)، دیوان صائب تبریزی، بهکوشش محمد قهرمان، جلد 4، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی.
کاردگر، یحیی (1386)، «در حاشیۀ بوستان سعدی؛ نگاهی گذرا به شروح بوستان با تأکید بر شرح بوستان یوسفی»، نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دورۀ جدید، شمارۀ 21: 137-165.
قبادیانی، ناصرخسرو (1368)، دیوان ناصرخسرو، تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقق، تهران: دانشگاه تهران.
نیک‌منش، محمد (1383)، «نقد و نظری بر شرح و تصحیح ابیاتی از بوستان سعدی»، فصلنامۀ پژوهشهای ادبی، شمارۀ 3: 103-114. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 152 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 141 |
||