تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,853 |
بررسی تطبیقی طرحوارههای حرکتی در اشعار عمر خیام و ایلیا ابوماضی (بر اساس نظریه معنیشناسی شناختی) | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 51، مهر 1402، صفحه 77-97 اصل مقاله (562.65 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2022.7285.2346 | ||
نویسندگان | ||
خلیل حمداوی1؛ خداداد بحری* 2؛ ناصر زارع3؛ سید حیدر فرع شیرازی3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران. | ||
2استادیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران | ||
3دانشیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران. | ||
چکیده | ||
ادبیات تطبیقی نوعی پژوهش بینرشتهای است، که از تعامل میان ادبیات ملتها با یکدیگر سخن میگوید. معنیشناسیشناختی یکی از شیوههای مطالعه زبان است و مجموعهای از نظریات را شامل میشود که طرحوارههای تصویری از مهمترین آنهاست. شهرت و آوازه عمر خیام به خاطر جایگاه ادبی و رباعیاتش میباشد؛ او به خاطر داشتن ذوق شعری، بینش فلسفی خود را در قالب رباعیات بیان کرده است. ایلیا ابوماضی که در ادبیات عرب به شاعر خوشبین معروف است، در موضوعات فلسفی از جهانبینی خیام تأثیر پذیرفته است. پژوهش حاضر، پس از ارائه تعاریف کلی پیرامون مبحث معنیشناسیشناختی در چارچوب نظریه طرحوارههای تصویری، به شیوه توصیفی- تحلیلی با رویکرد تطبیقی مکتب آمریکایی، به مطالعۀ تأثیر و تأثر خیام بر اندیشه های ابوماضی و نیز تحلیل پسامد مضامین فلسفی و عرفانی در طرحوارههای حرکتی عمرخیام، شاعرِ ایرانی و ایلیا ابوماضی شاعرِ عرب میپردازد. نتایج پژوهش نشان میدهد، که اندیشۀ دو شاعر در زمینۀ طرحوارۀ حرکتی اندیشۀ مرگ و عدم پایداری روزگار در مواردی مشابه و در مواردی متفاوت است؛ نیستی و ناپایداری، وجه بارز طرحوارههای حرکتی خیام است؛ اما ابوماضی به طرحوارۀ حرکتی انتقال از مکانی به مکان دیگر معتقد است. طرحوارههای حرکتی نکوهش نگرانی از مرگ و لزوم استفاده از لحظات عمر و فلسفۀ خوش باشی در اشعار هر دو شاعر متشابه است. | ||
کلیدواژهها | ||
معنیشناسیشناختی؛ طرحوارههای حرکتی؛ عمر خیام؛ ایلیا ابوماضی | ||
مراجع | ||
أبوماضی، إیلیا (2008). حیاته وشعره، الأعمال الشعریة الکاملة، ط1، الکویت: مؤسسة جائزة عبدالعزیز سعودالبابطین للإبداع لشعری.
اُگریدی، ویلیام و دابروولسکی، مایکل و همکاران (1390). درآمدی بر زبانشناسی معاصر. ترجمۀ علی درزی. چاپ چهارم، تهران: سمت.
حسامپور، سعید؛ کیانی، حسین (1390). «بررسی تطبیقی معمای هستی در اندیشة عمر خیام نیشابوری و ایلیا ابوماضی لبنانی بر پایۀ مکتب اروپای شرقی»، فصلنامه لسان مبین (علمی-پژوهشی). سال دوم، دوره جدید، شماره 3، 97-129.
خیامنیشابوری، عمر (1398). رباعیات خیام. چاپ دوم، قم: آوای منجی.
داوری اردکانی، رضا؛ نیلیپور، رضا و همکاران (1393). زبان استعاری و استعارههای مفهومی. چاپ دوم، تهران: هرمس.
راسخمهند، محمد (1386). اصول و مفاهیم بنیادی زبانشناسیشناختی. مجله بخارا مهر و آبان. شماره 63، 172-191.
راسخ مهند، محمد (1396). درآمدی بر زبانشناسی شناختی: نظریهها و مفاهیم. چاپ ششم، تهران: سمت.
راسخ مهند، محمد (1398). مکاتب زبانشناسی. چاپ یکم، تهران: آگه.
شایگان، داریوش (1393). پنج اقلیم حضور (فردوسی، خیام، مولوی، سعدی، حافظ) بحثی درباره شاعرانگی ایرانیان. تهران: فرهنگ معاصر.
صفوی، کورش(1382ش). بحثی درباره طرحوارههای تصویری از دیدگاه معنیشناسیشناختی. نامه فرهنگستان. دوره 6، شماره 1، (پیاپی 21)، 65-85.
صفوی، کورش(1387). درآمدی بر معنیشناسی. چاپ سوم، تهران: سوره مهر.
فتحی صفوة، نجدة (1945). إیلیا أبوماضی والحرکة الأدبیة فی المجهر. الطبعة الأولی، بغداد: مطبعة الحکومة.
فتوحی، محمود (1392). سبکشناسی: نظریهها، رویکردها و روشها. تهران: سخن.
کوچش، زلتن (1398). مقدمهای کاربردی بر استعاره. ترجمه شیرین پورابراهیم. چاپ دوم، تهران: آگاه.
لیکاف، جورج؛ جانسون، مارک (1397). استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم بهپیوست مقاله نظریه معاصر استعاره. ویراست دوم، ترجمه جهانشاه میرزابیگی، تهران: نشر آگاه.
لیکاف، جورج (1383). نظریه معاصر استعاره، برگردان فرزان سجودی، «استعاره: مبنای تفکر و ابزار زیباییآفرینی، مجموعه مقالات امبرتو اکو و دیگران. گروه مترجمان به کوشش فرهاد ساسانی، چاپ اول، تهران: سوره مهر.
نیلیپور، رضا (1394). زبانشناسیشناختی: دومین انقلاب معرفتشناختی در زبانشناسی. چاپ اول، تهران: هرمس.
ویسی، الخاص؛ دریس، فاطمه (1394). «کاربرد طرحوارههای تصویری در رباعیات وحشی بافقی از دیدگاه معناشناسی»، فصلنامه زیباییشناسی ادبی.سال 12، دوره 6، شماره 23، 9-26.
یول، جورج(1395). نگاهی به زبان (یک بررسی زبانشناختی). چاپ سیزدهم. تهران: سمت. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 278 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 152 |