تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,168 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,828 |
مقایسه تطبیقی بهرهگیری از بنمایه سفر در منظومه مسافر سهراب سپهری و قصیده البحّار و الدّرویش خلیل الحاوی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 52، دی 1402، صفحه 43-58 اصل مقاله (1.38 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2020.1930.1615 | ||
نویسندگان | ||
شهریار باقرآبادی* 1؛ علی سلیمی2 | ||
1دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی | ||
2، علی سلیمی، استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
چکیده | ||
در ادب و شعر معاصر، انبوهی از انتزاعات فلسفی و اندیشه های تجریدی، در آئینة سفری روایتگونه، تجلّی و انعکاس یافته اند. سهراب سپهری و خلیل حاوی، ازجمله سرایندگان زبان فارسی و عربی هستند که سرودههایشان، متأثّر از باورهای فلسفی آنهاست. آنها در برخی از اشعار خود، این درون مایه شعری را، برای تعبیر دنیای ذهنی خویش برگزیدهاند. مسافر، یکی از شاهکارهای شعری سهراب است که تصویری باورمند و وامدار از عرفان کهن شرقی در آن، پدیدار است. از منظرگاهی دیگر، قصیده البحّار و الدّرویش، حاوی چکامهای است ملهم از نگرشهای فلسفه غربی که در تصویری کلّی؛ نمایش تضادّ و تعارضی است میان دو نیمرخ از یک جهان و دو هستی دور از دسترس از دنیای اکنون که فقط در مقام مقایسه همدیگر را برمی تابند. این پژوهش بهشیوهای توصیفی– تحلیلی، به بررسی مضامین این دو قصیده پرداخته است تا این تحلیل، مبنایی برای فهم نگاه این دو شاعر به دنیای پیرامون باشد. رهاورد پایانی این جستار، بیانگر این نکته است که سپهری، برای خلق جهانی پویا و توأم با همگرایی و خلیلحاوی جهت ارائة تعبیری نفیاندیشانه و ترسیم حاکمیّت تناقض در دنیای امروزی، از این بن مایه شعری بهره گرفتهاند. همچنین دلالتهای واژگانی و معنایی در اشعار منتخب در این پژوهش، تصویری از تأثیر تصورات و باورهای دو شاعر را بازنمود کردهاند، واژگان شعر مسافر، تصویری از باورهای مسالمتآمیز اندیشة سپهری را نمایش می دهند درحالیکه بن مایه سفر در شعر حاوی و معانی درونی قصیده البحّار و الدّرویش برای بیان تقابل دو سوی جهان کاربست شده اند. | ||
کلیدواژهها | ||
موتیف سفر؛ البحّار و الدرویش؛ منظومه مسافر؛ سهراب سپهری؛ خلیلحاوی | ||
مراجع | ||
آشوری، داریوش (1377). شعر و اندیشه. تهران: مرکز.
آزاد، پیمان (1374). در حسرت پرواز، حکایت نفس در شعر احمد شاملو و سهراب سپهری. چ 1، تهران: هیرمند.
باقرآبادی، شهریار و سلیمی، علی و زینی وند تورج (1399) «کاربرد طرحوارههای تصویری در سرودههای سهراب سپهری و خلیل حاوی- براساس نظریه معناشناسی شناختی» مجله ادب عربی، دانشگاه تهران، سال 12، شماره 4، 1- 18.
حاوی، خلیل (1993). دیوان خلیل حاوی، ط 1، بیروت: دارالعودة.
الحرّ، عبدالحمید (1995). خلیل حاوی شاعر الحداثة و الرومانسیّة، ط 1، بیروت: دارالکتب العلمیّة.
داد، سیما، (1375). فرهنگ اصطلاحات ادبی: واژه نامه مفاهیم و اصطلاحات ادبی فارسی و اروپایی به شیوه تطبیقی و توضیحی. چ 2، تهران: مروارید.
سپهری، سهراب (1370). هشت کتاب. چ 10، تهران: آرین.
سلیمی، علی و پیمان صالحی (1390). «بررسی تطبیقی اسطوره سندباد در شعر بدر شاکر السیاب و خلیل حاوی». مجله زبان و ادبیات عربی، مشهد، شماره 4، 78-93.
شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1359). ادوار شعر فارسی از مشروطیّت تا سقوط سلطنت. چ 1، تهران: توس.
شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1393). شعر معاصر عرب. چ 3، تهران: سخن.
شمیسا، سیروس (1370). نگاهی به سپهری. چ2، تهران: مروارید.
الضاوی، احمد عرفات (1389). کارکرد سنّت در شعر معاصر عرب. مترجم: سیّدحسین سیّدی، چ 2، مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی.
عباس، احسان (1384). رویکردهای شعر معاصر عرب. ترجمه: حبیب الله عباسی، تهران: سخن.
عدوان، ممدوح (1967). الظّل الأخضر، ط 1، دمشق: دارالکتب للملایین.
عقاق، قادة (2001). دلالة المدینة فی الخطاب الشّعری المعاصر، دمشق: اتّحاد الکتاب.
متّحدین، ژاله (1355). نیلوفر. مجلّه دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 12 (3)، 18– 34.
میرصادقی، جمال (1385). عناصر داستان، چ 5، تهران: سخن.
میکائیلی، حسین (1389). پیوند عرفان و رمانتیسم در شعر سپهری. مطالعات عرفانی، 6 (1)، 273–294.
یوسفی، غلامحسین (1369). چشمه روشن - دیداری با شاعران، تهران: علمی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 196 |