آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,841 |
طبقه‌بندی و تبیین واژگان و اصطلاحات مالی و مالیاتی در بوستان سعدی | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 5، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 111-135 اصل مقاله (1.08 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2023.9708.1203 | ||
| نویسندگان | ||
| شیرزاد طایفی* 1؛ محمدحسین رمضانی فوکلائی2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اغلب شاعران و نویسندگان با توجه به ارتباط گسترده با دربار پادشاهان و حُکام محلی، در آثار خود با بسامد بیشتر یا کمتر، به طرق مختلف به مدح و تعریف آنان می پرداختند و با توجه به میزان یادکردشان، حقوق و مستمری یا وجه نقد، دارایی و... دریافت می‌کرده اند؛ ازاین‌رو مسائل مالی به‌صورت شخصی برای شاعران و نویسندگان مهم بوده است. از سویی دیگر برای ادارۀ هر کشوری، همواره یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی، وضع و جمع‌آوری مالیات و به‌کارگیری منابع حاصلشده در کشورداری بوده است؛ لذا نظام‌های مالیاتی اهمیت قابل ملاحظه‌ای یافته و به‌عنوان یک موضوع اجتماعی نقش اساسی در زندگی مردم داشته است. صرف‌نظر از این‌که شاعر یا نویسنده را حکومتی یا مردمی بدانیم، شعر و نوشته‌شان در بسیاری از موارد متأثر از وضعیت جامعه و اجتماع بوده و می‌توان استنباط کرد که قاعدتاً واژگان و اصطلاحات مالی و مالیاتی در اشعار و نوشتۀ آنان، نمود پررنگی داشته و هر شاعر و نویسنده‌ای با توجه به دانش و تجربه، به سبک و سیاق خود این واژگان و اصطلاحات را به‌کار گرفته است. با جستوجو در بوستان سعدی مشاهده شد که 84 واژۀ مالی و مالیاتی به‌صورت مجرد و 61 ترکیب ساخته شده از این واژگان، مورد استفاده قرار گرفته که بسامد قابل ملاحظه‌ای است. همچنین بسیاری از این واژگان و ترکیبها، به‌سهولت و تعداد کمی از آنها با مداقۀ بیشتر، بر اساس معیارهای مالی و مالیاتی در گروههای جداگانۀ تخصصی طبقه بندی شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژگان مالی؛ اصطلاحات مالی؛ واژگان مالیاتی؛ اصطلاحات مالیاتی؛ بوستان سعدی | ||
| مراجع | ||
|
امین، سیدحسن (1385)، دیوان استیفا: نظام مالیه عمومی در ایران. از مجموعۀ «از ایران چه می‌دانم؟/ 67»، چ اول، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
انوری، حسن (1355)، اصطلاحات دیوانی دورۀ غزنوی و سلجوقی. چ اول، تهران: کتابخانۀ طهوری.
انوری، حسن (1382)، فرهنگ بزرگ سخن دورۀ 8 جلدی. چ دوم، تهران: سخن.
پناهی، وجیهه (1387)، «اصطلاحات دیوانی و اداری در کتاب تاریخ سیستان». پژوهش‌نامۀ ادب حماسی (پژوهش‌نامۀ فرهنگ و ادب سابق)، دوفصلنامه، سال چهارم، شمارۀ 6، 163-198.
تقوی، نعمت‌الله (1363)، «نظام‌های مالیاتی در ایران». دوفصلنامۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، دورۀ 32، شمارۀ 131، 7-45.
ثروتیان، بهروز (1380)، فرهنگ اصطلاحات و تعریفات نفایس الفنون. چ اول، تهران: فردوس.
حافظ، شمس‌الدین محمد (1393)، شاخ نبات حافظ. شرح غزل‌ها همراه با مقدمه، تلفّظ واژگان دشوار از محمدرضا برزگر خالقی، چ هفتم، تهران: زوّار.
حافظ، شمس‌الدین محمد (1362)، دیوان حافظ. به تصحیح و توضیح پرویز ناتل خانلری، چ دوم، تهران: خوارزمی.
دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغت‌نامه. پانزده جلدی، چ دوم از دورۀ جدید، تهران: دانشگاه تهران.
دیانت، ابوالحسن (1367)، فرهنگ تاریخی سنجش‌ها و ارزش‌ها. ج 1: اوزان و مقیاس‌ها؛ ج 2: نقود و مسکوکات، چ اول، تبریز، نیما.
سعدی، مصلح بن عبدالله (1366)، بوستان سعدی. شرح محمد خزائلی، چ ششم، تهران: جاویدان.
شریک‌امین، شمیس (1357)، فرهنگ اصطلاحات دیوانی دوران مغول. چ ؟، تهران: فرهنگستان ادب و هنر ایران.
شمیسا، سیروس (1389)، فرهنگ تلمیحات (اشارات اساطیری، داستانی، تاریخی، مذهبی، در ادبیات فارسی). ویراست دوم، چ دوم، تهران: میترا.
شمیسا، سیروس (1395)، یادداشت‌های حافظ. ویراست دوم، چ اول، تهران: میترا.
صادقی، علیرضا (1399)، «اصطلاحات مالی و مالیاتی در تاریخ بیهقی». پاژ، سال نهم، شمارۀ اول، پیاپی 37، 114-130.
کناررودی، قربانعلی (1387)، «نظام مالیاتی مغولان و تاثیر آن در انحطاط و زوال شهرهای ایران». پژوهش‌نامۀ تاریخ، دورۀ 4، شمارۀ 12، 83112.
موسوی دالینی، جواد؛ مودّت، لیدا؛ حکیمی‌پور، اکبر (1397)، «کاربرد اصطلاحات مالی در نظام دیوانی عصر صفویه». تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا (س)، سال 28، دورۀ جدید، شمارۀ 37، پیاپی 127، 149-173. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 218 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157 |
||