تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,226 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,887 |
لیوانی پر از موسیقی (جُستاری در شاعرانههای داستان بیژن نجدی) | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 5، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 46، دی 1402، صفحه 103-125 اصل مقاله (1.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.6395.1329 | ||
نویسندگان | ||
حافظ حاتمی* 1؛ نبی الله باستان فارسانی2 | ||
1استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد تهران، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
2دانشآموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، مرکز فارسان، دانشگاه پیام نور، فارسان، ایران. | ||
چکیده | ||
پژوهشگران عرصههای گوناگون ادبی و ازجمله حوزه ادبیّات فارسی معاصر، همواره برای دریافت پاسخی قانعکننده یا طرح پرسش و ایدهای و حتّی اقناع و لذّت دریافت، با تحقیق و تأمّل دقیق و علمی، به لایههای مرموز و پیچیدۀ درونی آثار، اندیشهها و دیدگاههای خالق اثر نفوذ میکنند و در این کاوش به جستوجوی دریچههایی نو برای ورود به دنیای باعظمت و رمزآلود متون ادبیاند. ادبیّات داستانی معاصر و بهدنبال آن، داستان کوتاه با همة فرازوفرودها، تنوّع، پیچیدگی و جنبههای غامض، سهم بیشتری را از این پژوهشها بهخود اختصاص داده است. هدف از این مقاله که به شیوه اسنادی ـ توصیفی و تااندازهای تحلیل محتوا انجام پذیرفته است، واکاوی داستانهای کوتاه بیژن نجدی و پژوهش در اختصاصات نگارش ادبی این نویسنده صاحب سبک است. آثار نجدی با گزینش زبانی نرم، سایشی و تأثیرگذار و نزدیک به شعر، ظرفیّتهای درخورتوجّهی برای کندوکاو دارند. این مقاله سرانجام به این نتیجه می رسد که بیژن نجدی با برخورداری از ذوق و تخیّل سرشار، از یکسو، با بهرهگیری از انواع صُوَر خیال، تصاویر نو، موسیقی کلامی مطابق خوانش تمهید و صناعات در نظریه صورتگرایان و از سوی دیگر، با برجستهسازیها و آشناییزداییهای پیوسته و دیگر ظرفیّتهای زیباییشناختی و فاصلهگرفتن بسیار زیاد از زبان معمول روزمره و خودکار، درپی شیوهای تازه است که میتوان آن را «زبانِ شاعرانه یا بهعبارتی زبانْشعر» نامید. | ||
کلیدواژهها | ||
داستان کوتاه؛ عناصر داستانی؛ صورتگرایی؛ تصویر و تصویرسازی؛ زبان شاعرانه؛ بیژن نجدی | ||
مراجع | ||
پاینده، حسین. (1391) داستان کوتاه در ایران، ج2، چ دوم. تهران: نیلوفر.
پورنامداریان، تقی. (1374) سفر در مه، چ اوّل. تهران: زمستان.
تسلیمی، علی. (1395) نقد ادبی (نظریههای ادبی و کاربرد آنها در ادبیّات فارسی)، چ اوّل. تهران: اختران.
حاتمی، حافظ؛ نصر اصفهانی، محمّدرضا. (1389) «زبان نشانهها بررسی انگارههای نمادین کیمیاگر پائولو کوئیلو...». ادبیّات عرفانی و اسطورهشناختی. س 6. ش هجدهم. 33-64.
داد، سیما. (1390) فرهنگ اصطلاحات ادبی، چ پنجم. تهران: مروارید.
رستمی، فرشته. (1387) «خوانشی نقادانه از تصویرهای داستانهای بیژن نجدی». پژوهشهای ادبی. س 5. ش 19. 45- 70.
روزبه، محمّدرضا. (1388) ادبیّات معاصر ایران «نثر». تهران: روزگار.
روزبه، محمّدرضا. (1388) ادبیّات معاصر ایران «شعر»، چ چهارم. تهران: روزگار.
زیادی، عزیزالله. (1380) شعر چیست؟، چ اوّل. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
شفیعیکدکنی، محمّدرضا. (1370) صُوَر خیال در شعر فارسی، چ چهارم. تهران: آگاه.
صدیقی، علیرضا. (1388) «اسباب و صُوَر ابهام در داستانهای بیژن نجدی». پژوهش زبان و ادبیّات فارسی. ش 12. 143-160.
عبداللّهیان، حمید. (1384و 85) «عوامل شاعرانگی در داستانهای بیژن نجدی». علوم انسانی دانشگاه الزهرا. س 15 و 16. ش 56 و57. 115-128.
عسگری پاشایی، عینالله (ع پاشایی). (1378) زندگی و شعر احمد شاملو، ج2، چ اوّل. تهران: نشر ثالث.
مارکوزه، هربرت؛ بنیامین، والتر؛ آدورنو، تئودور. (1384). زیباییشناسی انتقادی «گزیده نوشتههایی در باب زیباییشناسی». ترجمه امید مهرگان، چ دوم. تهران: گام نو.
موسوی، مریم. (1393) نقد فرمالیستی با محوریت داستان دهه هفتاد، چ اوّل. تهران: افراز.
مهربان، صدیقه؛ زینعلی، محمّدجواد. (1391) «زبان هنری داستان- شعر در آثار بیژن نجدی». ادبیّات پارسی معاصر. س دوم. ش اوّل. 139-155.
میرصادقی، جمال. (1386) ادبیّات داستانی (قصه. رمانس. داستان کوتاه. رمان)، چ پنجم. تهران: سخن.
میرصادقی، جمال. (1367) عناصر داستان، چ اوّل. تهران: شفا.
نجدی، بیژن. (1389) داستانهای ناتمام، چ پنجم. تهران: مرکز.
نجدی، بیژن. (1391) دوباره از همان خیابانها، چ نهم. تهران: مرکز.
نجدی، بیژن. (1391) یوزپلنگانی که با من دویدهاند، چ هفدهم. تهران: مرکز.
نجدی، بیژن. (1390) خواهران این تابستان، چ دوم. تهران: ماهریز.
نجدی، بیژن. (1380) مجموعة شعر، چ اوّل. تهران: کتاب نیستان. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 127 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 877 |