تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,196 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,856 |
مطالعه و پایش تغییرات تالاب هورالعظیم با استفاده تصاویر لندست8 | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 50، فروردین 1403، صفحه 13-33 اصل مقاله (1.54 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2023.9738.2698 | ||
نویسندگان | ||
فریبا مغانی رحیمی؛ احمد مزیدی* | ||
گروه جغرافیا، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران . | ||
چکیده | ||
تالابها از جمله مهمترین اکوسیستمها و عرصههای حیات در جهان، یکی از بارزترین زیبایی و شاهکارهای خلقت هستند. این تالابها به عنوان جزء اساسی اکوسیستم جهانی در پیشگیری یا کاهش شدت سیل، تغذیه سفرههای زیرزمینی، فراهم زیستگاه منحصر به فرد برای گیاهان و جانوران، حفظ کیفیت آبها، تولیدکشاورزی، شیلات، ذخیره سیلابها و کنترل فرسایش خاک نقش مهمی داشتهاند. هدف پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست 8، به بررسی تغییرات سطح و پهنه آبی و همچنین تغییرات پوشش اراضی تالاب هورالعظیم برای دوره آماری 2013 تا 2022 میباشد. در این مطالعه نقشههای پهنههای آبی و پوششاراضی با استفاده از تکنیکهای تلفیق تصاویر لندست 8 و با اعمال شاخص طیفی AWEI و الگوریتم حداکثراحتمال در نرمافزارهای ENVI5.3، ArcGIS، انجام شد. با بررسی صحت نتایج حاصل از پردازش و طبقهبندی تصاویر ماهوارهای (سال 2013 ضریب کاپا برابر 95% و دقت کلی 96 درصد، سال 2022 ضریب کاپا برابر با 90% و دقت کلی 92 درصد) مشخص شد که طبقهبندی تصاویر به صورت نظارتشده، الگوریتم حداکثراحتمال برای منطقه مورد مطالعه به واقعیتهای زمینی نزدیک و از صحت قابل قبولی برخوردار است. و همچنین، نقشههای مربوط به پایش تغییرات پهنه آبی تالاب هورالعظیم (شاخص AWEI) نشان داد که وسعت تالاب در سالهای مورد بررسی دارای روند کاهشی بوده به این صورت که در سال 2013 مساحت پهنۀ آبی تالاب برابر با 336 کیلومترمربع بوده که در سال 2022 به مقدار 147 کیلومترمربع کاهش یافته است. نتایج حاصل از طبقهبندی تصاویر در سالهای مورد بررسی نیز حاکی از کاهش پوششهای آبی و گیاهی و افزایش اراضی بایر و شورهزار در دورههای مورد بررسی میباشد. عوامل تاثیرگذار زیادی از جمله عوامل محیطی و انسانی بر این روند تغییرات در دورههای مورد بررسی وجود داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
تالاب هورالعظیم؛ شاخص AWEI؛ طبقهبندی تصاویر؛ تلفیق تصاویر؛ تصاویر ماهوارهای | ||
مراجع | ||
ابراهیمیخوسفی، محسن (1402). تحلیل تغییرات مساحت تالابهای هامون و سایر پهنههای آبی منطقه سیستان با استقاده از تصاویر ماهوارهای. جغرافیا و توسعه، دانشگاه سیستانوبلوچستان، 21 (71)، 139- 165. doi: 10.22111/GDIJ. 2023.7598
احمدیندوشن، مژگان؛ سفیانیان، علیرضا؛ خواجهالدین، سید جمالالدین (1388). تهیه نقشه پوششاراضی شهر اراک با استفاده از روشهای طبقهبندی شبکه عصبی مصنوعی و حداکثراحتمال. پژوهشهای جغرافیایی طبیعی، 41 (69)، 83-98. https://jphgr. t.ac.ir/article_21515.html
اکبری، الهه؛ شکارآبادی، علی (1393). پردازش و استخراج اطلاعات از دادههای ماهوارهای با استفاده از نرمافزار ENVI با نمونههای کاربردی در علوم زمین، نقشهبرداری. جغرافیا و محیطزیست، تهران، نشر ماهواره.
باقری، محمدحسین؛ باقری، علی؛ سهولی، غلام عباس (1395). تحلیل تغییرات پهنه آبی دریاچه بختگان تحتتأثیر عوامل طبیعی و انسانی. مجله تحقیقات منابع آب ایران، 12 (3)، 1-11. https://www.iwrr.ir/article_41333.html
پاپهنشوشتری، مهدی (1387). طرح جامع مدیریت تالاب هورالعظیم. دانشگاه شهید چمران اهواز، اداره کل حفاظت محیطزیست استان خوزستان.
چشمبراه، فاطمه (1393). تأثیر تغییر پوشش اراضی بر بیابانزایی با استفاده از سنجشازدور (مطالعه موردی: دشت ابرکوه). پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد.
خدمتگزاردولتی، معصومه (1390). تهیه نقشه پوششاراضی با استفاده از آنالیز مؤلفههای اصلی بر روی تصاویر ماهوارهای (منطقه شقارود). پایاننامه کارشناسیارشد منابع طبیعی، دانشگاه گیلان.
خسروی، محمود (1389). تحلیل زمانی- فضایی پایداری دریاچههای هامون. مجله تحقیقات منابع آب ایران، 6 (3)، 68-79. https://www.iwrr.ir/article_15984.html
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر (1388). مطالعات جامع هورالعظیم. اداره کل شیلات خوزستان.
رسولی، علیاکبر (1387). مبانی سنجشازدور کاربردی با تاکید بر پردازش تصاویر ماهوارهای. انتشارات دانشگاه تبریز.
رضایی لیواری، ولی (1391). کاربرد سنجشازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در تغییرات زمانی مشخصات کمی بدلند. پایاننامه کارشناسیارشد منابعطبیعی، دانشگاه تربیتمدرس.
شرکت مهندسی مشاور ساز آب پردازان (1383). بازنگری مطالعات مرحله اول ساماندهی هورالعظیم. شرکت سهامی سازمان آب و برق خوزستان.
عبادی، معصومه (1398). کاربرد تصاویر ماهوارهای در ارزیابی تغییرات کاربریاراضی تالاب هورالعظیم و تاثیر تغییرات در اکوسیستم منطقه. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده علومزمین، دانشگاه شهید چمران اهواز.
علویپناه، سید کاظم (1386). سنجشازدور حرارتی و کاربرد آن در علوم زمین. چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
علویپناه، سید کاظم (1392). کاربرد سنجشازدور در علوم زمین (علوم خاک). چاپ چهارم. انتشارات دانشگاه تهران.
علی بخشی، ترانه؛ عزیزی، زهرا؛ وفایی نژاد، علیرضا؛ آقامحمدی زنجیرآبادی، حسین (1399). بررسی تغییرات مساحت پهنههای آبی حوضه آبریز سد شهید عباسپور ناشی از سیلهای 2019 با استفاده از Google Earth Engin. مجله اکوهیدرولوژی، 7 (2)، 345-357. doi: 10.22059/IJE.2020.295785.1272
فاطمی، سیدباقر؛ رضایی، یوسف (1393). مبانی سنجشازدور. چاپ چهارم، تهران، انتشارات آزاده تهران.
فولادوند، سمیرا؛ صیاد، غلامرضا؛ حمادی، کاظم؛ معاضد، هادی (1390). بررسی تحولات کمی آب ورودی به تالاب هورالعظیم در اثر احداث سد مخزنی کرخه. علوم و مهندسی آبیاری (مجله علمی کشاورزی)، 36 (4)، 1- 8. doi: 20.1001.1.25885952.1392.36.4.1.8
فیضیزاده، بختیار (1386). مقایسه روشهای پیکسل پایه و شیءگرا در تهیه نقشههای پوشش اراضی (مطالعه موردی: جلگه شرقی دریاچه ارومیه). پایاننامه کارشناسیارشد (RS & GIS)، دانشکده علومانسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز.
قربانی، رسول؛ تقیپور، علیاکبر؛ محمودزاده، حسن (1390). ارزیابی و تحلیل تغییرات کاربریاراضی محدوده تالابهای بینالمللی آلاگل، آلماگل و آجیگل ترکمن صحرا با استفاده از تصاویر ماهوارهای چندزمانه. جغرافیا و برنامهریزی محیطی، 23 (4)، 168-186. https://gep.ui.ac.ir/article_18573.html
لرستانی، قاسم و شهریار، علی (1390). کاربرد ENVI در سنجشازدور (تحلیل و تفسیر تصاویر ماهوارهای). انتشارات دانشگاه تهران.
محمد اسماعیل، زهرا (1389). پایش تغییرات پوشش اراضی کرج با استفاده از تکنیک سنجش از دور. نشریه پژوهش خاک (علوم و آب)، 24 (1)، 81- 88 . doi: 10.22092/IJSR.2010.126531
مظفری، غلامرضا؛ نارنگی فرد، مهدی (1393). بررسی میزان بارش بر تغییر سطح آب دریاچه مهارلو با استفاده از دادههای سنجش از دور. فصلنامه علمی پژوهشی اکوبیولوژی تالاب، 6 (1)، 73-82. https://jweb.ahvaz.iau.ir/article-1-192-fa.html
مغانیرحیمی، فریبا؛ مزیدی، احمد؛ غفاریانمالمیری، حمیدرضا (1401). بررسی توسعه شهری و تغییرات پوشش اراضی محدوده شهر ابرکوه با استفاده از تلفیق باندهای تصاویر ماهوارهای لندست 7 و 8. فصلنامه علمی پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، 31 (121)، 128-141. doi: 10.22131/sepehr.2022.252773
ملکی، سعید؛ سفیانیان، علیرضا؛ سلطانیکوپائی، سعید؛ پورمنافی، سعید؛ شیخالاسلام، فرید (1397). تحلیل تغییرات پهنه آبی تالاب هامون در دوره آبگیری سالیانه و تغییرات کاربری و پوشش اراضی منطقه. مجله تحقیقات منابع آب ایران، 14 (1)، 225- 216.
نخعینژادفرد، سارا؛ غلامی، حمید؛ اکبری، داوود؛ تلفر، مت؛ رضایی، مرضیه (1398). ارزیابی الگوریتمهای مختلف ادغام تصاویر در تهیه نقشه شاخصهای گیاهی. فصلنامه علمیپژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، 28 (112)، 199-217. doi: 10.22131/sepehr.2020.38616
نیازی، یعقوب؛ اختصاصی، محمدرضا؛ ملکینژاد، حسین؛ حسینی، سیدزینالعابدین (1389). مقایسه دو روش طبقهبندی حداکثراحتمال و شبکه عصبی مصنوعی در استخراج تقشههای پوششاراضی. مطالعه موردی: حوزه سد ایلام. جغرافیا و توسعه، 8 (20)، 119-132. https://gdij.usb.ac.ir/article_633.html | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 415 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 304 |