آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,202 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,857 |
بررسی روان‌شناختی شخصیت بهرام گور (در داستانهای وزیر خائن و فتنه) بر اساس نظریۀ اریک برن | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 4، شماره 4، دی 1402، صفحه 145-164 اصل مقاله (985.47 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.9700.1204 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد کریمی* 1؛ رضا برزویی2؛ عطا شاکریان3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران. | ||
| 2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران. | ||
| 3استادیار گروه مشاوره، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نظریۀ تحلیل رفتار متقابل اریک برن، با توجه به ارتباطات میان انسان‌ها و روابط درونی آن‌ها تصویری از ساختار روانی شخصیت‌ها ارائه می‌کند. با کمک این نظریۀ کاربردی و با توجه به ارتباط عمیق میان ادبیات و روان‌شناسی، می‌توان به تجزیه‌وتحلیل شخصیتهای داستانهای متون کهن ادب فارسی پرداخت. بررسی این متون بر اساس نظریههای روان‌شناسی، می‌‌تواند دست‌مایۀ بسیاری از پژوهش‌های میان‌رشته‌ای باشد. مدل تحلیل رفتار متقابل اریک برن، بر پایۀ حالات نفسانی من (کودک، والد و بالغ) بنا شده‌است. نگارندگان در این جستار، با توجه به مفاهیم کلیدی (حالات من؛ نوازش‌ها، بازی‌های روانی و زنجیرۀ روابط) به شیوه توصیفی‌ـ‌تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به بررسی شخصیت بهرام گور، در منظومۀ هفت‌پیکر نظامی گنجوی پرداخته‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که شخصیت بهرام گور در وضعیت کودک با غلبۀ بالغ است که در مسیر زندگی و روند حوادث رشد می‌کند و به کمال می‌رسد. در این منظومه نوازش‌های کلامی از دیگر نوازش‌ها بسامد بالاتری دارند. بهرام گور در بازی‌های روانی بیشتر در نقش ناجی حضور می‌یابد و در زنجیرۀ روابط متقابل، ارتباطات او در هفت‌گنبد و دیدار هفت مظلوم از نوع مکمل و موازی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اریک‌برن؛ بهرام گور؛ حالات من؛ تحلیل رفتار متقابل؛ نظامی گنجوی | ||
| مراجع | ||
|
استاجی، ابراهیم؛ علی صادقی‌منش و هستی قادری‌سهی (۱۳۹۶)، تحلیل مناسک حافظ نظام اتوکراتیک در سیاست‌نامۀ نظام‌الملک طوسی با تمرکز بر آرای روان‌شناختی اریک برن، فصلنامۀ علمی‌ـ‌‌ترویجی مطالعات فرهنگی‌‌ـ‌اجتماعی خراسان، سال 11، شمارۀ 4، تابستان.
استوارت، یان و ون جونز (1393)، تحلیل رفتار متقابل: روش‌های نوین در روان‌شناسی، ترجمۀ بهمن دادگستر، تهران: دایره.
استینر، کلود (١٣٩٥)، پیش‌نویس‌های زندگی در تحلیل رفتار متقابل، ترجمۀ علی بابایی‌زاده و آزاده سجادی‌نسب، تهران: آویسا.
برن، اریک (١٣٨٧)، بازی‌ها، ترجمۀ اسماعیل فصیح، تهران: ذهن آویز.
برن، اریک (١٣٨٩)، تحلیل روابط متقابل، ترجمۀ اسماعیل فصیح، تهران: نو.
برن، اریک (1394)، بعد از سلام چه می‌گویید؟ ترجمۀ مهدی قراچه‌داغی، تهران: پیکان.
بهرامی، منصور (1400)، مفاهیم تحلیل رفتار متقابل، تهران: نسل نواندیش.
ثروتیان، بهروز (1372)، گزیدۀ مخزن‌الاسرار، تهران: توس.
پرین، لارنس (1378)، تأملی دیگر در باب داستان، ترجمۀ محسن سلیمانی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
سیاسی، علیاکبر (1374)، نظریههای شخصیت، تهران: دانژه.
شفیع‌آبادی، عبدالله و غلامرضا ناصری (1380)، نظریههای مشاوره و روان‌درمانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
شولتس، دوان (1369)، روان‌شناسی کمال، ترجمۀ گیتی خوشدل، تهران: نو.
شیری، قهرمان (1399)، «تحلیل ساختار روایت در هفت‌گنبد نظامی»، فصلنامة کارنامة متون ادبی دورة عراقی، سال اوّل، شمارة 2، تابستان 1399 هـ، ش، 46 - 31.
عطادخت، اکبر و همکاران (١٣٩٤)، «اثربخشی آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل در افزایش انعطاف‌پذیری شناختی و ارتقای عملکرد خانواده در زنان دارای اختلافات زناشویی»، فصلنامۀ شخصیت و تفاوت‌های فردی، دورۀ ٤، شمارۀ ٨، ٤٤-٢٥.
فیروزبخت، مهرداد (١٣٨٤)، اریک برن بنیان‌گذار تحلیل رفتار متقابل، تهران: دانژه.
موریل، جیمز و دروتی جنگوارد (۱۳۸۴)، برای موفقیت و خوشبختی آفریده شده‌ایم، ترجمۀ حسن قاسم‌زاده، تهران: شابک.
میرصادقی، جمال (1376)، عناصر داستان، تهران: علمی.
نظامی گنجوی (1392)، هفت‌پیکر، به تصحیح برات زنجانی، تهران: دانشگاه تهران.
نوروزی، زینب و همکاران (1391)، «بررسی شخصیت بهرام در هفت‌پیکر با توجه به نظریه مزلو» متن‌شناسی ادب فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورۀ جدید، سال چهارم، شمارۀ 4، 32 – 17.
هریس، تامس (1389)، وضعیت آخر، ترجمۀ اسماعیل فصیح، تهران: نو.
هریس، امی.ب، و هریس تامس آ (١٣٨٨)، ماندن در وضـعیت آخـر، ترجمـۀ اسـماعیل فصـیح، تهـران، فرهنگ نو. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 168 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 164 |
||