آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,171 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,835 |
تأملی جامعه‌شناسانه در آخرین اثر داستانی جلال آل احمد با نگاهی به نظریۀ لوسین گلدمن | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 47، فروردین 1403، صفحه 215-240 اصل مقاله (463.88 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.6863.1410 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن محمدی فشارکی* 1؛ افسانه غفوری2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نقد اجتماعی که مضمون آن بررسی ارتباط و تأثیر متقابل جامعه و ادبیات است، از اقسام نقد ادبی به‌شمار می‌رود و دست‌آویزی برای مطالعه و بررسی ساختارهای اجتماعی متون ادبی محسوب می‌شود. لوسین گلدمن، نظریه‌پرداز جامعه‌شناسی ادبیات، با ارائۀ طرح ساخت‌گرایی تکوینی دیدگاه‌هایی را درزمینۀ ارتباط معنادار ساختار ادبی متون، به‌ویژه رمان، با ساختارهای اجتماعی مطرح کرد. پژوهش حاضر بر آن است تا با نگاهی جامعه‌شناسانه که اصول کلی خود را از دیدگاه‌های اجتماعی گلدمن وام گرفته است، سنگی بر گوری، آخرین اثر داستانی نویسندۀ رئالیست معاصر، جلال آل احمد را در بوتۀ سنجش و ارزیابی قرار دهد و از خلال آن معیارهای متناسب با ساختارهای جامعۀ روزگار مؤلف را بررسی و تحلیل کند. یافته‌های پژوهش بیانگر این مطلب است که جلال آل احمد در داستان سنگی بر گوری یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های زندگی شخصی و خانوادگی خود را با صراحت و ظرافتِ تمام به مؤلفه‌های اجتماعی رایج در زمان حیات خویش پیوند داده و در سایۀ این پیوند به طرح و نقد معضلات فرهنگی، سیاسی و اجتماعیِ مقطعی از دوران زندگی خود پرداخته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جامعه‌شناسی ادبیات؛ نظریۀ ساختارگرایی تکوینی؛ لوسین گلدمن؛ جلال آل احمد؛ سنگی بر گوری | ||
| مراجع | ||
|
آل احمد، جلال. (1385) سنگی بر گوری. چاپ سوم. تهران: جامه‌دران.
آل احمد، شمس. (1376) جلال از چشم برادر. چاپ دوم. تهران: بدیهه.
اسکارپیت، روبر. (1376) جامعه‌شناسی ادبیات. چاپ دوم. ترجمۀ مرتضی کُتُبی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
پارسانسب، محمد. (1387) جامعه‌شناسی ادبیات فارسی از آغاز تا سال 1357. چاپ اول، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
ترابی، علی‌اکبر. (1380) جامعه‌شناسی ادبیات فارسی (جامعه‌شناسی در ادبیات). چاپ دوم، تبریز: فروغ آزادی.
حجازی، طه. (1364) جلال رسولی در طول شب. یادنامۀ جلال آل احمد، به کوشش علی دهباشی، چاپ اول. تهران: پاسارگاد.
خسروی؛ اشرف؛ زارعی، فخری. (1397) «نقد جامعه‌شناختی داستان سه‌تار جلال آل احمد با رویکردی به خلاقیت نویسنده و شگردهای زیبایی‌شناختی داستان». فنون ادبی، سال دهم، پاییز، شماره 3 (پیاپی 24)، ۶۵ - ۷۸.
دانشور، سیمین. (1364) شوهر من جلال. یادنامۀ جلال آل احمد، به کوشش علی دهباشی، چاپ اول. تهران: پاسارگاد.
رضی، داود؛ عمرانی دهکهان، سجاد؛ دارایی‌زاده، علی. (1392) «رویکرد جامعه‌شناختی به نقد ادبی (با تأکید بر ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن)». هفتمین همایش پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه هرمزگان.
زرافا، میشل. (1386) جامعه‌شناسی ادبیات داستانی (رمان و واقعیت اجتماعی). چاپ اول. ترجمۀ نسرین پروینی. تهران: سخن.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1374) آشنایی با نقد ادبی. چاپ سوم. تهران: سخن.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1375) روزگاران دیگر (از صفویه تا عصر حاضر). چاپ اول. تهران: سخن.
عسگری حسنکلو، عسگر. (1387) نقد اجتماعی رمان معاصر فارسی با تأکید بر ده رمان برگزیده. چاپ اول. تهران: فرزان.
عصام، معصومه. (1353) جامعه‌شناسی در ادبیات. تهران: انجمن دانشجویان دانشگاه تهران.
علی‌پور گسکری، بهناز. (1394) نقد و بررسی سنگی بر گوری دغدغۀ مرگ در اعترافات آل احمد. نامۀ فرهنگستان، دورۀ 14، شمارۀ 4، 139-147.
غلام، محمد. (1383) «جامعه‌شناسی رمان معاصر فارسی». دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم تهران، شمارۀ 45 و 46، صص 140-188.
قادری، فاطمه؛ کیانی، مریم؛کاظمی زهرانی، مرضیه. (1395) «بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در رمان ابن‌الفقیر اثر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد». کاوش‌نامۀ ادبیات تطبیقی، سال 6، شمارۀ 24، 119-140.
کاویانی، حسین؛ موسوی، اشرف‌السادات. (1380) «بررسی روانشناختی کتاب سنگی بر گوری جلال آل احمد 1360». باروری و ناباروری، دورۀ 2، شمارۀ 4، 4-13.
گلدمن، لوسین. (1380) جامعه، فرهنگ، ادبیات. چاپ دوم. ترجمۀ محمدجعفر پوینده. تهران: چشمه.
گلدمن، لوسین. (1371) جامعه‌شناسی ادبیات (دفاع از جامعه‌شناسی رمان). چاپ اول. ترجمۀ محمدجعفر پوینده. تهران: هوش و ابتکار.
گلدمن، لوسین. (1381) جامعه‌شناسی ادبیات (دفاع از جامعه‌شناسی رمان). چاپ اول. ترجمۀ محمدجعفر پوینده. تهران: چشمه.
گلدمن، لوسین. (1390) «جامعه‌شناسی ادبیات». مجموعه مقالات درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات. گردآوری و ترجمه محمدجعفر پوینده، چاپ دوم. تهران: نقش جهان.
معبودی، فرحناز؛ مؤذنی، علی‌محمد. (1397) «نقد اجتماعی‌سیاسی رمان بادبادک‌باز به روش ساخت‌گرایی گلدمن». متن‌پژوهی ادبی، سال 22، شمارۀ 75، 105-128.
نظری چروده، احمدرضا. (1388) جامعه‌شناسی طنز حافظ. دانشنامه، شمارۀ 74، 115-133.
ولک، رنه؛ وارن، آوستن. (1373) نظریۀ ادبیات. چاپ اول. ترجمۀ ضیاء موحد و پرویز مهاجر. تهران: علمی و فرهنگی.
یاحقی، محمدجعفر. (1376) چون سبوی تشنه (ادبیات معاصر فارسی). چاپ چهارم. تهران: جامی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 124 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 207 |
||