آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,850 |
روابط میان سوژه‌ها در قصّههای عامیانۀ کوتاه ایرانی از دیدگاه نشانه- معناشناسی گفتمانی | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 47، فروردین 1403، صفحه 97-121 اصل مقاله (510.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.8905.1742 | ||
| نویسندگان | ||
| وحید سجادی فر1؛ موسی پرنیان* 2؛ حمیدرضا شعیری3 | ||
| 1دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 3استاد گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، | ||
| چکیده | ||
| در قصّههای عامیانۀ کوتاه ایرانی، ممکن است بیش از یک سوژه وجود داشته باشد که بی‌شک این سوژه‌ها با توجه به افق معنایی و مسیر فرایند کنشی خود با یکدیگر ارتباطاتی برقرار می‌کنند؛ به همین سبب در این‌جا این مسأله مطرح می‌شود که سوژه‌ها در این قصّه‌ها دارای چه روابطی هستند؟ و افق معنایی که سوژه دنبال می‌کند، چه تأثیری بر روابط ایجادشده میان آن‌ها دارد؟ بنابراین در این پژوهش که با روش تحلیلی- توصیفی و متأثر از رویکرد نشانه- معناشناسی گفتمانی در روایت‌های کلاسیک انجام‌شده، تلاش شده است تا با بررسی 661 سوژه حاضر در مجموعه قصّههای عامیانۀ ایرانی که شامل 201 قصّۀ گردآوری‌شده به کوشش سیدابوالقاسم انجوی شیرازی در مجموعۀ چهار جلدی می‌شود؛ چگونگی روابط میان سوژه‌ها در قصّههای عامیانۀ کوتاه ایرانی بررسی و تحلیل شود؛ یافته‌های این پژوهش بیان‌کنندۀ این است که در این قصّه‌ها 13 گونه رابطه شامل روابطی چون: هم‌زیستی، تلاقی، واگرایی، تقابل، تعامل، هم‌سویی، برتری/ شکست، ابژه/ سوژه، تفاهم، دیالوگ، تقلید، خودبسندگی و رقابت میان سوژه‌ها شکل‌گرفته است که با توجه به مؤلفۀ افق معنایی که تعیین‌کنندۀ چگونگی رابطۀ سوژه‌ها با یکدیگر است؛ روابط یادشده میان سوژه‌ها در بیشتر موارد دچار دگرگونی می‌شوند که از دگرگونی آن‌ها 34 زنجیره‌های ارتباطی یک تا هشت حلقه‌ای میان سوژها شکل‌گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قصه‌های عامیانۀ کوتاه ایرانی؛ سوژه؛ افق معنایی؛ رابطه؛ زنجیره‌های ارتباطی | ||
| مراجع | ||
|
انجوی شیرازی، سیّد ابوالقاسم. (1353) قصّههای ایرانی. تهران: امیرکبیر.
انجوی شیرازی، سیّد ابوالقاسم. (1394) عروسک سنگ صبور. تهران: امیرکبیر.
انجوی شیرازی، سیّد ابوالقاسم. (1395 ) دختر نارنج و ترنج. تهران: امیرکبیر.
انجوی شیرازی، سیّد ابوالقاسم. (1396) گل به صنوبر چه کرد؟ تهران : امیرکبیر.
برکت، بهزاد؛ بلقیس، روشن؛ محمدابراهیمی، زینب؛ اردبیلی، لیلا. (1391) «روایتشناسی؛ کاربست نظریۀ آمیختگی مفهوم بر قصّههای عامیانۀ ایرانی». فصلنامۀ ادب پژوهی. 6 (21). 9- 31
پراپ، ولادیمیر. (1368) ریختشناسی قصّههای پریان. ترجمۀ فریدون بدرهای. تهران: توس.
سلیمی، سمیرا. (1391) «تحلیل ساختاری قصه‌های کتاب گل به صنوبر چه کرد؟ بر اساس نظریه‌های ولادیمیر پراپ». مسعود فروزنده. کارشناسی ارشد. شهرکرد: دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهرکرد.
شعیری، حمیدرضا. (1397) مبانی معناشناس نوین. تهران: انتشارات سمت.
شعیری، حمیدرضا. (1396) تجزیه و تحلیل نشانه- معناشناختی گفتمان. تهران: انتشارات سمت.
شعیری، حمیدرضا. (1390) «نشانه- معناشناسی گرمسی و پساگرمسی، مکتب پاریس و تحولات آن». نامۀ نقد، 2(4) 20-52.
شعیری، حمیدرضا. (1395) نشانه- معناشناسی ادبیات. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
عباسی، علی. (1395) نشانه‌شناسی روایی مکتب پاریس. تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
عباسی، علی. (1395) روایت شناسی کاربردی. تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
گرمس، الژیر ژولین. (1398) نقصان معنا. ترجمۀ حمیدرضا شعیری. تهران: نشرخاموش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 128 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 141 |
||