تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 393 |
تعداد مقالات | 3,094 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,831,490 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,983,997 |
اثر ساختار مالیات بر مخارج مصرفی در اقتصاد ایران | ||
مطالعات اقتصاد بخش عمومی | ||
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 11، خرداد 1404، صفحه 29-58 اصل مقاله (1.35 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/pse.2024.9844.1065 | ||
نویسندگان | ||
مجتبی محمد خانی فرد1؛ علی فلاحتی* 2؛ شهرام فتاحی2 | ||
1دانش آموخته دکتری اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه | ||
2دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه | ||
چکیده | ||
چکیده : در اقتصاد ایران مالیات مهمترین و بالاترین منبع در آمدی دولت از منابع عمومی در بودجه عمومی است، بطوریکه نزدیک به دو سوم درآمد عمومی دولت از بودجه عمومی را مالیاتها شکل میدهند. ساختار مالیاتها از پنج قسم مالیات تشکیل میشود که در قالب مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم جمع میشوند و در قوانین بودجه سالیانه مقدار آن پیش بینی و مصوب میشود. در این مقاله بر اساس سریهای زمانی در 50 سال گذشته از 1399 -1350 اثر هریک از انواع مالیات بر مخارج مصرفی با استفاده از مدل پویا خود رگرسیون توزیعی با وقفههای گسترده در ایران بررسی شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در کوتاهمدت هر واحد تغییر در مالیات بر مصرف کالا و خدمات و واردات با تاثیر آنی منفی 1/38و منفی 2/9 واحد مخارج مصرفی را کاهش می دهد . همچنین در کوتاه مدت هر واحد مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بیش از 7- واحد کاهش مخارج مصرفی را خواهد داشت علاوه بر این مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و واردات در بلند مدت اثر منفی نسبتا بالایی بر مصرف دارند. اما مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و مالیات بر ثروت در هر دو دوره زمانی اثر مثبت بر مصرف دارند. ضمن اینکه تولید ناخالص داخلی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز در کوتاه مدت و بلند مدت اثر مثبت بر مصرف و مخارج مصرفی دارند باضافه مصرف از وقفه اول خود تاثیر مثبت دارد، اما در وقفههای دوم و سوم تاثیر منفی دارد. علاوه بر این الگوی ecm یا ضریب تصحیح خطا نشان می دهد. اگر در هر دوره رفتن به سوی تعادل از خطای 100 دنبال شود، خطای عدم تعادل در دوره بعد به 26/- تعدیل شده و بصورت زیگزاکی با تصحیح خطا به سمت مقدار تعادلی خود میل می کند. | ||
کلیدواژهها | ||
ساختار مالیات؛ مخارج مصرفی؛ ARDL؛ ECM | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
اسرا آلپ و اونال سون (2019) پویایی مصرف نهای خانوار، نقش ثروت، نشریه صحفه نخست. https://doi.org/10.1016/j.cbrev.2019.03.002 اشرفی پور، محمدعلی (1392). آثار سیاستهای مالی بر مصرف بخش خصوصی در ایران. دانشکده اقتصاد دانشگاه ملی ایروان ارمنستان، مجله اقتصادی شماره های 7 و 8 مهر وآبان ، 1392. http://ejip.ir/article-۱-۶۳۷-fa.html اکبرزاده، معین، صادقی شاهدانی ، مهدی ، مداح مجید (1397). «بررسی تأثیر مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی (شرکتها) بر سطح هزینه خانوارهای شهری و روستایی» فصلنامه پژوهش و سیاستهای اقتصادی، شمارۀ 89، زمستان 1397. http://qjerp.ir/article-۱-۲۲۶۵-fa.html انصاری نسب، مسلم، تراب، فاطمه ( 1394). بررسی آثار کوتاه مدت و بلندمدت مالیات بر مصرف و مالیات بر درآمد بر مصرف بخش خصوصی در اقتصاد ایران. فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، سال سوم، شماره 12، زمستان 1394. http://qjfep.ir/article-1-270-fa.html ایزد خواستی، حجت (1396). تحلیل اثرات اصلاح سیاست مالیاتی بر متغیرهای کلان قتصادی در ایران: رویکرد خرید پیشاپیش نقد. تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 28. http://jemr.khu.ac.ir/article-۱-۱۴۴۹-fa.html ایزدخواستی، حجت، دلالی اصفهانی، رحیم،صمدی، سعید( 1394). اثرات رفاهی جایگزینی مالیات بر مصرف به مالیات تورمی با اثرات جانبی و فراغت در اقتصاد ایران. نشریه مطالعات اقتصادی ایرانیان، دوره 4، شماره 2، آذر 1394دانشگاه اصفهان. https://doi.org/10.22099/ijes.2015.4119 برانسون، ویلیام اچ ، (1392). تئوری و سیاستهای اقتصاد کلان، ترجمه شاکری عباس، نشر نی ، ص 306 -302 تشکینی، احمد (1393). اقتصاد سنجی کاربردی به کمک مایکروفیت، فصل نهم، تهران، نشر نور توماس، آرونسون، اولوف، جوهانسون-استنمن (2021). یادداشتی در مورد، وضعیت بهینه مالیات، مصرف و بیکاری، نشریه اقتصاد بخش عمومی، شماره 200. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2021.104458 چن، لین، لی، وی، یانگ، اکسیو (2023). تغییر نوآوری شرکت: شواهد بین المللی در مورد پذیرش مالیات بر مصرف، نشریه مقالات پژوهشی مالی، شماره 56. https://doi.org/10.1016/j.frl.2023.104137 حسنزاده جزدانی، علیرضا (1399). بررسی واکنش متغیرهای کلان اقتصادی نسبت به مالیات در اقتصاد ایران در چارچوب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. مجله توسعه و سرمایه دانشگاه کرمان،1399. http://DOI: 10.22103/jdc.2020.11447.1037 دادگر، یداله (1397). اقتصاد بخش عمومی، دانشگاه مفید قم.ص 294-292 راغفر، حسین، موسوی، میرحسین ، افروزکلاردهی، الهه ، فولادی، معصومه (1395). بررسی اثرات سیاستهای مالیاتی بر رفاه مصرفکننده در قالب الگوی تعادل عمومی نسلهای همپوش (OLG. دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، پژوهشنامه مالیاتی، دوره ۲۴، شماره 31. http://taxjournal.ir/article-۱-۹۸۰-fa.html سالم، علی اصغر ، غلامی، الهام (1401). برآورد نرخ بهینه مالیات بر کالاهای مصرفی آسیبرسان به سلامت در ایران. فصل نامه پژوهشها و سیاست های اقتصادی، دوره 30 شماره 101. http://qjerp.ir/article۱-۳۱۷۹-fa.html سانجیت، دامی، علی، ال نویحی ( 2007 ). چرا مردم مالیات میپردازند؟ نظریه چشمانداز در مقابل نظریه مطلوبیت مورد انتظار، نشریه اقتصاد رفتاری، شماره 64. https://doi.org/10.1016/j.jebo.2006.08 سپهردوست، حمید، محتشمی، سارا ،تارتار، محسن (1399). "تأثیر مالیات بر معادلات ساختاری بخش تقاضای اقتصاد کلان ایران با استفاده از رویکرد بیزین" سیاست گذاری اقتصادی، دانشگاه یزد، دوره 12، شماره 24. https://civilica.com/doc/1935538 شیرین بخش، ماسوله، شمس اله، صلوی تبار ، شیرین " پژوهش های اقتصاد سنجی" ناشر ، نور علم ، 1395، ص 132. فخر حسینی، سید فخرالدین، کاویانی میثم (1402). در مقاله، تأثیر نرخهای مالیاتی در برخی متغیرهای اقتصادی در چارچوب سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی. فصلنامه سیاستهای راهبردی کلان، دوره 11، شماره 42 . doi: 10.30507/jmsp.2022.340296.2417 فراهتی محبوبه و ابونوری اسمعیل (1396). «اثر نامتقارن مالیات بر توزیع درآمد در ایران» پژوهشنامه مالیات، شمارۀ سینهم، پائیز 1397، دوره 26 ، شماره 39 http://taxjournal.ir/article-۱-۱۵۳۵-fa.html کارلوس کو نسا، بولی، کیان لی (2020). پیامدهای رفاهی تغییر مالیات بر مصرف، مجله دینامیک و کنترل اقتصادی شماره 120.https://doi.org/10.1016/j.jedc.2020.103991 کلمنت، کر بوننیر، (2014). شواهدی از تابع قیمت غیر خطی مالیاتهای مصرف نشریه اقتصاد بخش عمومی، شماره 118. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2014.07.001 محمدی؛ حسین (1393)؛ اقتصاد سنجی سری های زمانی؛ تهران – نشر قلم. ص 145 مرزبان، حسین، صارم، مهدی (1394). بررسی هزینه های رفاهی مالیات حق الضرب و مالیات بر مصرف. پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، شماره 74، تابستان 1394. http://qjerp.ir/article-1-970-fa.html مکیان ، سید نظام الدین، توکلیان، حسین ، نجفی فراشاه، سید محمد صالح، (1398) ، بررسی اثر شوک مالیاتهای مستقیم بر تولید ناخالص داخلی و تورم، فصلنامـه اقتصاد مالی سال سیزدهم ، شماره 94 ، زمستان 1398 . https://civilica.com/doc/1569721 موسوی، بقیه اله، فرازمند، حسن ، آرمن، سید عزیز، سید امین ، منصوری (1400). «اصلاح نظام مالیاتی و پویایی متغیرهای کلان اقتصاد ایران» پژوهشنامه مالیات، شمارۀ 54، تابستان 1401. http://taxjournal.ir/article-۱-۲۱۵۴-fa.html مولایی، محمد، عدی، علی (1395). "بررسی شوکهای موقت و دائمی در آمد بر مصرف خانوار در ایران. " فصل نامه نظریه-های کاربردی اقتصاد، سال سوم، شماره 3، پائیز 1395 . https://civilica.com/doc/703649 نادر،گایانه، علی، طیب نیا علی، کوثر، یوسفی ، کوثر، ( 1401) ، آثار تولیدی مالیات بر مصرف و مالیات بر درآمد سرمایه ، پژوهشنامه مالیات/شماره پنجاه و پنج http://taxjournal.ir/article-۱-۲۲۰۰- نوفرستی، محمد (1400). اقتصاد سنجی کاربردی داده های سری زمانی، تهران دانشگاه شهید بهشتی، مرکز چاپ و انتشارات 1400 ص 38، 84-73، 146-135 Erosa , A; Gervais, M; Optimal Taxation in Life-Cycle Economies, Journal of Economic Theory, Volume 105, Issue 2, August 2002, Pages 338-369 Ashrafipour, M; (2013), Effects of financial policies on private sector consumption in Iran, Faculty of Economics, National University of Yerevan, Armenia, Economic Journal, Nos. 7 and 8, Mehr and Aban, 2013 (In Persian). Bossie, A; The asymmetric response of the economy to tax changes before and after 1980, The North American Journal of Economics and Finance, Volume 51, January 2020, 101075. Ansari Nesab, M; Torab;F (2014) Examining the short-term and long-term effects of consumption tax and income tax on private sector consumption in Iran's economy, Financial and Economic Policy Quarterly, third year, number 12, winter, 2014 (In Persian). Branson, William H; (2021) Theory and policies of macroeconomics, translated by Shakri Abbas, published by Nay . (In Persian). Conesa , C; Li , B; Li, Q; Welfare implications of switching to consumption taxation, Journal of Economic Dynamics and Control Volume 120, November 2020, https://doi.org/10.1016/j.jedc.2020.103991 Onyinyechi, C; Omodero,The Consequences of Indirect Taxation on Consumption in Nigeria, Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, Volume 6, Issue 4, December 2020, 105 https://doi.org/10.3390/joitmc6040105 Lin, C; Wei, L; Xu, Y; (2023) Transforming firm innovation: International evidence on consumption tax adoption, Finance Research Letters https://doi.org/10.1016/j.frl.2023.104137 Carbonnier, C; The incidence of non-linear price-dependent consumption taxes , journal of public economic , volume 118, October 2014. Dadgar, Y; (2017), public sector economics, Mofid University of Qom. Alp, E; Seven , Ü; The dynamics of household final consumption: The role of wealth channel, Central Bank Review, Volume 19, Issue 1, March 2019, Pages 21-32. Farahti,M; Abonouri;I; “Asymmetric effect of tax on income distribution in Iran, (2016) " Research Journal of Taxation, No. 39, Fall 2017. (In Persian) Fakhreddin, S; fakhre, h; Kaviani, M; (2023) in the article, the effect of tax rates on some economic variables in the framework of the general policies of the resistance economy, Macro Strategic Policy Quarterly, Volume 11, Number 42 (In Persian). Farahti,M;and Abonouri, I; Asymmetric effect of tax on income distribution in Iran, (2016) " Research Journal of Taxation, No. 39, Fall 2017. (In Persian). Raghfar,H; Mousavi,M; Afrooz;E i, Masoumeh Fuladi;K (2016) Investigating the effects of tax policies on consumer welfare in the form of the general equilibrium model of overlapping generations (OLG), Faculty of Economics, University of Tehran, Tax Research Journal, No. 31 (In Persian). Hassanzadeh Jezdani, A; (2019), Examining the response of macroeconomic variables to taxes in the Iranian economy within the framework of the stochastic dynamic general equilibrium model, Development and Capital Journal of Kerman University, 2019 . (In Persian). Izad khasti, H; (2016) Analysis of the effects of tax policy reform on macroeconomic variables in Iran: the approach of buying cash in advance, Economic Modeling Research, No. 28. (In Persian). Izad khasti, H; Dalali Esfahani, R; Samadi S; (2014), Welfare Effects of Replacing Consumption Tax with Inflation Tax with Side Effects and Leisure in Iran's Economy, Iranian Economic Studies Journal, Volume 4, Number 2, December 2014 (In Persian). Alves, J; Afonso, A; (2019). “Tax structure for consumption and income inequality: an empirical assessment”. Original Article http://link.springer.com/10.1007/s13209-019-00202-3 Carlos Conesa, J; Li , B; Li, Q; ‘Welfare implications of switching consumption taxation, Journal of Economic Dynamics and Control. Ayşe K; and, Hüseyin, S; (3 February 2015).“Taxes and Private Consumption Expenditure”, Munich Personal RePEc Archive https://mpra.ub.uni-muenchen.de/61857/ Jacob, M; Vossebürger, R; The role of personal income taxes in corporate investment decisions, Journal of Corporate Finance Volume 77, December 2022, 102275. https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2022.102275 Makian, S; Tavaklian, H; Najafi Farashah, S; (2018), Studying the effect of direct taxes shock on GDP and inflation, Financial Economics Quarterly, 13th year, No. 94, Winte. Mohammadi; H (2013); Econometrics of time series; Tehran - Nash Qalam. (In Persian). Mousavi,B; Farazmand, H; Mansouri, A, S; S(2021) "Tax system reform and the dynamics of macroeconomic variables of Iran" Research Journal of Taxation, No. 54, Summer 2022. . (In Persian). Marzban, H; Sarem, M; (2014) Investigating welfare costs of royalty tax and consumption tax, economic researches and policies, number 74, summer 2014 (In Persian). Molaei, M; adi, A; (2015) "Investigation of temporary and permanent income shocks on household consumption in Iran" Quarterly of Applied Economic Theories, third year, number 3, fall 2015. (In Persian). Moeen, A, Mehdi, M; M (2017) "Investigation of the impact of income tax on legal entities (companies) on the level of expenditure of urban and rural households" Economic Research and Policy Quarterly, No. 89, Winter 2017. (In Persian).
Gayaneh, N; Tayabnia A; Yousefi, K; (2022), Effects of production consumption tax and capital income tax, tax research paper/number fifty-five Nofarsti, M; (1400), applied econometrics of time series data, Tehran Shahid Beheshti University, Printing and Publishing Center 1400. (In Persian). Salem,A; Gholami, E; (2022) Estimation of the optimal tax rate on health-damaging consumer goods in Iran, Economic Research and Policy Quarterly, Volume 30, Number 101 . (In Persian) , Dhami, S; al- nowaihi , A; (2007), Why do people pay Taxes? Prospect theory verus expected utility theory, Journal of Economic Behavior & Organization,volume,64,September 2007 Sepherdoost, H; Mohtashmi, S; Tartar, M; (2019) "Effect of tax on the structural equations of the demand sector of Iran's macroeconomics using the Bayesian approach" Economic Policymaking, Yazd University, Volume 12, Number 24. (In Persian). Tomer Blumkin 1; Bradley J; Yosef Ganun , R; ‘ Are income and consumption taxes ever really equivalent? Evidence from a real-effort experiment with real goods, European Economic Review, Volume 56, Issue 6, August 2012, Pages 1200-1219 https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2012.06.001 Nguyen,T,V; Khieu, Hoang; (2020).” Does a global wealth tax reduce inequality?”, February 2020. https://doi.org/10.1016/j.rie.2020.02.004 Aronsson, T; Johansson-Stenman, O; ‘A note on optimal taxation, status consumption, and unemployment, Journal of Public Economics Volume 200, August 2021, 104458 . Teshkini, A; (2013); Applied econometrics with the help of microfit, ninth chapter, Tehran, Noor Alam publishing house. (In Persian). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 248 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18 |