تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 393 |
تعداد مقالات | 3,094 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,831,487 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,983,996 |
نقش متغیر سن در حفظ یا تغییر زبان: مطالعهای موردی درباره کردی کرماشانی | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 2، تیر 1404، صفحه 53-70 اصل مقاله (1.45 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2024.10368.1752 | ||
نویسندگان | ||
قدرت زارعی1؛ محمد دبیرمقدم* 2 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علّامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
2استاد گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علّامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
تغییر زبان در جامعههای دو یا چندزبانه دغدغهای جهانی است. در شهر دو یا چندزبانة کرمانشاه نیز گرایش قوی برای بهحاشیهراندن زبان مادری درمیانِ خانوادهها مشاهده میشود. هدف اصلی در این پژوهشِ توصیفی-تحلیلی، بررسی تأثیر سن بر تغییر زبان گویشوران کردی کرماشانی در شهر کرمانشاه است. فرضیة پژوهش این است که بین سن مخاطبان و حفظ زبان رابطهای مستقیم وجود دارد؛ یعنی نوجوانان بهسرعت درحالِ تغییر زبان کردی به فارسی هستند. برای انجام پژوهش حاضر، 384 آزمودنی (مرد و زن از 3 گروه سنی زیر 20 سال، 20 تا 50 سال و 50 سال به بالا) بهصورت تصادفی ساده برگزیده شدند تا به پرسشنامه پاسخ دهند. چارچوب نظری پژوهش، شیوة تحلیل حوزهای فیشمن (1966) است. دادهها از حوزههای مختلف زبانی (خانواده، کوچه و بازار، اداره، مدرسه، مذهب و هنر و سرگرمی) گردآوری و با نرمافزار SPSS تجزیهوتحلیل شدند. نتایج نشان داد که کاربرد زبان کردی در حوزة خانواده حتی کمتر از حوزههای اداری و کوچه و بازار است. همچنین میزان یادگیری این زبان در خانوادههای کرمانشاهی بهعنوان زبان اول از 5/82 درصد در مخاطبان بالای 50 سال به 28 درصد در افراد زیر 20 سال کاهش یافته است. درمقابل، فراگیری فارسی بهمنزلة زبان اول در مقایسه با دو گروه سنی بالاتر بهیکباره حدود 10 برابر افزایش یافته است. یافتهها بیانگر شتاب در فرایند تغییر زبان در نوجوانان کرمانشاه است. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر زبان؛ حفظ زبان؛ نگرش زبانی؛ کردی کرماشانی | ||
مراجع | ||
بشیرنژاد، حسن (1386). مازندرانی: جایگاه، کاربرد و نگرشهای گویشوران در استان مازندران. رسالة دکتری زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
جاویدی، شهروز (1382). جهانیشدن و مرگ زبانها. اطلاعات سیاسی و اقتصادی، 17(13-14).
داوری اردکانی، نگار؛ موسی کاظمی، سید مهدی (1387). گویش نائینی: بقا یا زوال؟ گویششناسی، 5(1)، 42-54.
دبیرمقدم، محمد (1392). ردهشناسی زبانهای ایرانی. جلد دوم. تهران: سمت.
زمانی رودسری، صدیقه (1389). بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و گیلکی در شهرستان لاهیجان باتوجهبه متغیرهای سن، شغل، جنسیت، موقعیت اجتماعی و تحصیلات. پایاننامة کارشناسیارشد زبانشناسی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران.
سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمانشاه، معاونت آمار و اطلاعات (1397). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 شهر کرمانشاه (به تفکیک مناطق 8 گانة شهرداری و محلات و برآورد جمعیت تا سال 1400). کرمانشاه: سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمانشاه، 1397.
علایی، بهلول (1383). مبانی اجتماعی-فرهنگی کاربرد زبان فارسی بهعنوان زبان آموزش در مناطق ترکزبان. پایاننامة کارشناسیارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبایی.
فراستی، شهلا؛ صابری، کورش؛ ویسی، هیوا (1398). فرسایش و تغییرات زبانی در کردی کلهری ایلامیهای مقیم تهران. فصلنامه مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران، 7(2)، 95-110.
گلشاهی، عباس (1389). بررسی جایگاه و کاربرد زبان بلوچی در شهرستانهای چابهار و کنارک. پایاننامه کارشناسیارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران.
مدرسی، یحیی (1396). درآمدی بر جامعهشناسی زبان. تهران: پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 290 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |