تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 393 |
تعداد مقالات | 3,094 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,831,490 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,983,998 |
عنصر پیرنگ در ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی و وامق و عذرای نامی | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 1، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 51، فروردین 1404، صفحه 1-26 اصل مقاله (449.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.7683.1584 | ||
نویسندگان | ||
محمد پاشایی* 1؛ رشید اسدی2 | ||
1دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران | ||
2دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
چکیده | ||
منظومههای غنایی گذشته از ظرفیتهای ادبی و زبانی، از نظر ساختار داستانی نیز قابل تحقیق و بررسی هستند. در این پژوهش عنصر پیرنگ به عنوان یکی از اساسیترین عناصر داستانی که سایر عناصر به وسیله آن نظام مییابند، در دو منظومه ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی و وامق و عذرای نامی اصفهانی تحلیل و بررسی میشود. علت انتخاب این دو اثر یکی وجود بنمایههای مشترک آنها بود و دیگر اینکه ویس و رامین یکی از اولین منظومههای غنایی ادب فارسی است و وامق و عذرای نامی در واپسین دورههای ادب کلاسیک فارسی منظوم شده است. بررسی پیرنگ در در آثار مذکور میتواند سیر تحول توجه به عناصر داستانی در منظومههای غنایی را نشان دهد. همچنین این پژوهش نشان خواهد داد که این دو منظومه از لحاظ ساختار پیرنگ چه تفاوتها و شباهتهایی دارند و ساختار نظاممند پیرنگ چه تأثیری در اعتلای یک اثر دارد. شروع اکثر حوادث این دو منظومه شبیه به هم است، وصف شخصیتها، فضا و رخداد آغازگر حوادث است. کشمکشها نیز به دلیل غنایی بودن آثار، اغلب عاطفی هستند و آنجا که کشمکشهای فیزیکی رخ میدهد، عناصر حماسی غالب میشود. اما اثر گرگانی با اینکه از اولین منظومههای داستانی در ادب فارسی است و حوادث فراوانی در آن به وقوع پیوسته، پیوند منطقی در بین آنها کمتر دچار گسست شده است و برخلاف اثر نامی هیچ حادثه باور ناپذیری در آن، اتفاق نیفتاده که سبب سستی پیرنگ داستان شود. | ||
کلیدواژهها | ||
پیرنگ؛ ویس و رامین؛ وامق و عذرا؛ کشمکش | ||
مراجع | ||
اسعد گرگانی، فخرالدین. (1337) ویس و رامین، به کوشش محمد جعفر محجوب، تهران: اندیشه.
اسکولز، رابرت. (1377) عناصر داستان، ترجمه فرزانه طاهری، چاپ اول، تهران: مرکز
ایرانی، ناصر. (1364) تعاریف، ابزارها و عناصر، چاپ اول، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بینیاز، فتح الله. (1392) درآمدی بر داستاننویسی و روایت شناسی، چاپ سوم، تهران: افراز.
ذوالفقاری، حسن. (1394) یکصد منظومۀ عاشقانه، چاپ دوم، تهران: چرخ.
فورستر، ادوارد. (1391) جنبههای رمان، ترجمه ابراهیم یونسی، تهران: نگاه.
نامی، محمد صادق. (1381) وامق و عذرا، تصحیح رضا انزابینژاد و غلام رضا طباطبایی، چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
مهدی پور عمرانی، روح الله. (1386) آموزش داستان نویسی، تهران: تیرگان.
میرصادقی، جمال. (1394) عناصر داستان نویسی، چاپ نهم، تهران: سخن.
اخیانی، جمیله و سلمانی، حمیدرضا. (1392) «ناهمخوانیهای ساختار داستان ویس و رامین» کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، بهار و تابستان، شماره 26، 305تا 320.
امیر دوست،حدیثه؛ بصیری، محمد صادق؛حسینی سروری، نجمه. (1401) تحلیل و مقایسۀ دو منظومۀ ویس و رامین و خسرو و شیرین بر اساس الگوی کنشگری شخصیتها. پژوهشنامۀ ادبیات داستانی 13(1)،25-51
بابا صفری، علی اصغر و حیدری، بتول. (1392) «سیر تطور دهنامهسرایی در شعر فارسی با تکیه بر تحلیل ساختاری و محتوایی»، پژوهشنامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال یازدهم، پاییز و زمستان، شماره بیست و یکم، 25تا 48.
ذوالفقاری، حسن. (1388) «مقایسه هفت روایت وامق و عذرا»، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه باهنر کرمان، ادب و زبان فارسی، دوره جدید، زمستان، شماره 26(پیاپی 23)، 135تا 164. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 273 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 44 |