آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,852 |
بررسی تطبیقی انواع تعارض از دیدگاه عطار و روان‌شناسی معاصر | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 5، شماره 2، تیر 1403، صفحه 83-107 اصل مقاله (1.25 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2023.9590.1187 | ||
| نویسندگان | ||
| امیرحسین مدنی1؛ مرجان شریفی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه کاشان. کاشان. ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه کاشان. کاشان. ایران | ||
| چکیده | ||
| مثنوی‌های عطار آثاری است که در قالب حکایت، مطالب مهم عرفانی را به نمایش می‌گذارد. عطار به‌منظور تبیین دیدگاه عرفانی خویش، علاوه بر ارتباط انسان با خدا، به درونیات انسان و همچنین ارتباط میان انسان با دیگر افراد و جامعه نیز می‌پردازد. در روان‌شناسی نیز، این ارتباطات، اهمیت والایی دارد؛ تا آنجا که تعارضات فرد در هریک از موارد مطرح‌شده، از عوامل مهم ایجاد اختلالات روانی و روان‌نژندی به حساب می‌آید. روان‌شناسان با معرفی انواع تعارض، کوشیده‌اند راهکارهایی برایِ زدودن این‌گونه تعارضات ارائه دهند تا از این طریق، به کاهش اختلالات روانی در جامعه کمک کنند. یکی از مباحث مهمی که در آثار عطار نیز زیاد به چشم می‌خورد، انواع تعارض و راه‌حل‌های آن است. با توجه به سادگی زبان عطار و استفادة او از حکایات، ضرورت دارد که برای تبیین مباحث روان‌شناختیِ همسو با مباحث عرفانی، آثار او از این دیدگاه، مورد مطالعه قرار گیرد. نگارندگان در این پژوهش، کوشیده‌اند تا با روش توصیفی-تحلیلی و طرح انواع تعارضِ میان فردی، فرد با جامعه و درون‌فردی، دیدگاه عطار را در مثنوی‌های چهارگانۀ وی تبیین کنند. به نظر می‌رسد عطار، شیوه‌هایی همسو و گاه، متفاوت با روان‌شناسان برای حل تعارضات ارائه کرده‌است که می‌توان از آن‌ها برای کاهش تعارضات بهره برد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که حل مسئله از طریق گفت‌وگو، تمثیل و حکایت، لحن محبت‌آمیز، بازشناسی و تعریف مشکل، تسلیم و سازش، انتقاد از اوضاع جامعه و نقد حاکمان در قالب شعر، طنز و داستان، همچنین مبارزه با هواهای نفسانی از جمله مهم‌ترین راهکارهای عطار برایِ زدودن یا غلبه بر انواع تعارضات است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انواع تعارض؛ تعارضات درون‌فردی؛ تعارضات فرد با جامعه؛ تعارضات میان‌فردی؛ عطار نیشابوری؛ مثنوی‌های چهارگانه | ||
| مراجع | ||
|
اتکینسون، ریتال.ال، و دیگران (1384). زمینۀ روان‌شناسی هیلگارد، ترجمۀ محمد‌نقی براهنی و دیگران. تهران: رشد.
اشرف‌زاده، حمیدرضا (1387). «قدرت‌ستیزی عارفانۀ عطار». فصلنامۀ تخصصی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد مشهد، شمارۀ 18، 43-26.
اشرف‌زاده، حمیدرضا (1373). تجلی رمز و روایت در شعر عطارنیشابوری. تهران: اساطیر.
الهی‌زاده، مریم و عبدالمجید محققی (1395). «تحلیل و بررسی نقد اجتماعی در مصیبت‌نامۀ عطار بر مبنای روش‌شناسی اسکینر». فصلنامۀ تخصصی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 30، 172-137.
پورنامداریان، تقی (1382). دیدار با سیمرغ. چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
جمالی، هاجر و همکاران (1400). «وجوه اشتراک دیدگاه عطار با نظریات روان‌شناسان دربارۀ روش‌های تربیتی». پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، سال سیزدهم، شمارۀ 51، 32-1.
حاجی‌بابایی، مرضیه؛ حاجی‌آقابابایی، محمدرضا (1400). «بررسی ابعاد روان‌شناختی وجودی انسان از دیدگاه عرفانی منطق الطیر عطار». نهمین همایش ملی متن‌پژوهی ادبی، تهران.
حسینی، سیدابوالقاسم (1363). اصول بهداشت روانی. چاپ دوم، مشهد: دانشگاه فردوسی.
دواچی، اقدس و سکینه طبایی (1384). روان‌شناسی عمومی با رویکرد اجتماعی. تهران: شهرآب.
رحیمی، امین و همکاران (1393). «نمادهای جانوری نفس در متون عرفانی». متن پژوهی ادبی، سال هجدهم، شمارۀ 62، 173-147.
ریتر، هلموت (1388). دریای جان. ترجمۀ عباس زریاب‌خویی و مهرآفاق بایبوردی، چاپ سوم، تهران: الهدی.
ریتر، هلموت (1371). «حکمت دیوانگان در مثنوی‌های عطّار». ترجمۀ نصرالله پورجوادی، نشردانش، سال سیزدهم، شمارۀ اول، 16-1.
ریتر، هلموت (1366). «دیوانگان در آثار عطار». ترجمۀ عباس زریاب‌خویی، معارف، دورۀ چهارم، شمارۀ 2، 149-129.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1383). صدای بال سیمرغ. چاپ چهارم، تهران: سخن.
سجادی‌راد، سیده‌صدیقه؛ ذاکری، احمد (1398). «مکتب اعتراض در طبلۀ عطار». فصلنامۀ عرفان اسلامی، سال شانزدهم، شمارۀ 61، 360-339.
سلیگمن، مارتین.ای.پی (1388). شادمانی درونی روان‌شناسی مثبت‌گرا در خدمت خشنودی پایدار. ترجمۀ مصطفی تبریزی و همکاران، چاپ دوم، تهران: دانژه.
شمیسا، سیروس (1383). بیان و معانی. چاپ سوم، تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس (1380). نقد ادبی. چاپ دوم، تهران: فردوس.
شولتس، دوان (1388). روان‌شناسی کمال (الگوهای شخصیت سالم). ترجمۀ گیتی خوشدل، چاپ سیزدهم، تهران: پیکان.
شولتس، دوان (1366). روان‌شناسی شخصیت سالم. ترجمۀ شیوا رویگران، تهران: هدف.
شولتس، دوان؛ سیدنی‌الن، شولتس (1385). نظریه‌های شخصیت. ترجمۀ یحیی سیدمحمّدی، تهران: ویرایش.
صفا، ذبیح‌الله (1369). تاریخ ادبیات در ایران. چاپ دهم، تهران: فردوس.
عطار نیشابوری، فریدالدّین محمّدبن ابراهیم (1388الف). اسرارنامه. مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی‌کدکنی، چاپ پنجم، تهران: سخن.
عطار نیشابوری، فریدالدّین محمّدبن ابراهیم (1392). الهی‌نامه. مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی‌کدکنی، چاپ ششم، تهران: سخن.
عطار نیشابوری، فریدالدّین محمّدبن ابراهیم (1388ب). مصیبت‌نامه. مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی‌کدکنی، چاپ پنجم، تهران: سخن.
عطار نیشابوری، فریدالدّین محمّدبن ابراهیم (1384). منطق‌الطیر. مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی‌کدکنی، چاپ دوم، تهران: سخن.
عرب‌ها، فاطمه؛ خراسانی، محبوبه (1396). «بررسی ویژگی‌های روان‌شناسی مثبت در الهی‌نامۀ عطار». دومین همایش ملی بازشناسی مشاهیر و مفاخر خراسان در ادب پارسی، مشهد.
فروزانفر، بدیع الزمان (1353). شرح احوال. تحلیل و نقد آثار فریدالدین عطارنیشابوری، چاپ دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
قربانی، امیر (1396). «مقابلۀ دینی با ناملایمات زندگی: تبیین و بررسی نظریۀ پارگامنت»، پژوهشنامۀ سبک زندگی، سال سوم، شمارۀ چهارم، 125-99.
گرین ویلفرد و همکاران (1376). مبانی نقد ادبی. ترجمۀ فرزانه طاهری، چاپ دوم، تهران: نیلوفر.
گل‌پرور، محسن و همکاران (1391). «کارکردهای تعارض بین‌فردی و مدیریت تعارض میان استرس و فرسودگی با پرخاشگری». روان‌شناسی معاصر، دورۀ هفتم، شمارۀ دوم، 72-61.
محمودی، خیراله و همکاران (1397). «تحلیل و بررسی گام‌های روان‌شناختی در منطق‌الطیر با استناد به روان‌شناسی تحلیلی یونگ». فصلنامۀ عرفان اسلامی، سال پانزدهم، شمارۀ 58، 86-59.
مزلو، آبراهام (1371). به سوی روان‌شناسیِ بودن، ترجمۀ احمد رضوانی، مشهد: آستان قدس.
مورونو، آنتونیو (1380). یونگ، خدایان، انسان مدرن، ترجمة داریوش مهرجویی، چاپ دوم، تهران: مرکز.
مولوی، جلال‌الدین‌محمد (1386). شرح جامع مثنوی معنوی،کریم زمانی، چاپ شانزدهم، تهران: اطّلاعات. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 91 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 57 |
||