آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 383 |
| تعداد مقالات | 3,039 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,762,471 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,811 |
بررسی تطبیقی کاربرد ادب اصلاح در لزومیات ابوالعلاء معرّی و موش و گربه عبید زاکانی | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 6، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 54، تیر 1403، صفحه 123-141 اصل مقاله (1.28 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2023.7291.2345 | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالله عابدی خواه1؛ علی ضیغمی* 2؛ رضا قلی پور1 | ||
| 1کارشناسی ارشد، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| با بررسی آثار شاعران و نویسندگان در طول تاریخ با ادیبان و شاعرانی مواجه می‌شویم که از وضعیت موجود جامعۀ خود در زمینه های مختلف بیزاری جسته اند. این ناقدان بهدلیل برخورداری از روحیه‌ای انتقادی نمی توانند بهراحتی از این ناهنجاریها بگذرند؛ بنابراین به شیوه های گوناگون بسته به شرایط حاکم بر جامعه، کاستیها و انحرافات را به منظور آگاه‌کردن مردم و اصلاح این ناهنجاریها مورد انتقاد قرار می دهند. در این ارتباط ابوالعلاء معرّی و عبید زاکانی دو تن از ادیبان بزرگ در ادب عربی و فارسی هستند که ناهنجاریهای اخلاقی و اجتماعی دوران خود را در قالب نقد اجتماعی بیان کردهاند. لذا در این پژوهش بر اساس«روش تطبیقی» نقد هر یک از این دو شاعر بر اوضاع اجتماعی دوران خود را مورد بررسی قرارداده ایم که با بررسی زمینه های مشترک اجتماعی در اشعار این دو شاعر دریافتیم، هر دو از شعر خود به عنوان سلاحی برنده برای بیان مسائل اجتماعی استفاده کرده تا بتوانند ناهنجاری هایی نظیر: بی عدالتی و ستمگری طبقات حاکم، حیله و فریبکاری، زهد ریایی، جهل و سادگی مردم و دیگر انحرافات موجود در جامعۀ خود را مورد انتقاد قرار دهند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادب اصلاح؛ نقد اجتماعی؛ ادبیات تطبیقی؛ ابوالعلاء معری؛ عبید زاکانی | ||
| مراجع | ||
|
ابن منظور، ابوالفضل (1990 ). لسان العرب. ج3. الطبعة الأولی، بیروت: دارصادر.
باقری، بهادر؛ مسعودی، صدیقه. «تحلیل بسامدی نقد اجتماعی در آثار عبید زاکانی». پژوهش‌های ادبی. شمارۀ 32 و 31، ص 32-9. بهار و تابستان 1390.
برون، ادوارد (1960 ). از سعدی تا جامی. تاریخ ادبی ایران از نیمۀ قرن هفتم تا آخر قرن نهم هجری. ج3. ترجمه و حواشی: علی اصغر حکمت. چاپ دوّم، تهران: چاپخانۀ دانشگاه تهران.
بیانی، شیرین (1382ش). تاریخ آل جلایر. چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله (1380ش). زبدة التواریخ. ج1. مقدمه، تصحیح و تعلیقات: سید کمال حاج سید جنیدی ارسطو. (1398). «عبید زاکانی شوخ‌طبعی آگاه»، رادیو فرهنگ، تاریخ نقل: 26/08/1402. http://radiofarhang.ir/NewsDetails/?m=060001&n=463807
جوادی. چاپ اوّل، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حسین، طه (1914). ذکری أبی العلاء. عنی بنشره وتصحیحه توفیق الرافعی. الطبعة الثانیة، القاهرة: مکتبة الهلال.
حسین، طه؛ الأبیاری، إبراهیم. (1941) شرح لزوم ما لا یلزم لأبی العلاء المعرّی. الجزء الأول. الطبعة الأولی. القاهرة: دارالمعارف.
حلبی، علی اصغر (1384ش). زاکانی نامه. رساله در شرح احوال، آثار و نقد افکار مولانا عبید زاکانی (همراه با گزیده یی از نوشته‌ها و سروده‌ها و توضیح آن‌ها). چاپ اول، تهران: زوّار.
الحموی، یاقوت (1993). معجم الأدباء إلی معرفة الأدیب. ج1. تحقیق الدکتور إحسان عباس.الطبعة الأولی، بیروت: دار الغرب الإسلامی.
الحموی، یاقوت (1995). معجم البلدان. ج5. الطبعة الثانیة، بیروت: دار صادر.
روشنفکر، کبری؛ قزوینی، معصومه. «مبانی نقد اجتماعی در ادبیات». دانشنامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 4، 168-145، زمستان 89.
زاکانی، عبید (1343ش). کلیات عبید زاکانی. مصحح: عباس اقبال آشتیانی، به کوشش پرویز اتابکی. چاپ دوم، تهران: زوّار.
زرین کوب، عبدالحسین (1354ش). نقد ادبی. ج1. چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
ستوده، هدایت الله (1378ش). جامعه شناسی در ادبیات فارسی. چاپ اول، تهران: آوای نور.
سمرقندی، دولتشاه (1900). تذکرة الشعراء. مصحح: ادوارد برون. چاپ اوّل، لندن: چاپخانۀ بریل.
صفا، ذبیح الله (1369ش). تاریخ ادبیات در ایران. ج3. چاپ هفتم، تهران: فردوس.
الصفدی، صلاح الدّین (2000). الوافی بالوفیات. ج7. تحقیق و اعتناء أحمد الأرناؤوط-ترکی مصطفی. الطبعة الأولی، بیروت: دار إحیاء التراث الأدبی للطباعة والنشر و التوزیع.
ضیف، شوقی (2007). تاریخ الأدب العربیّ عصر الدول والإمارات الشام. الطبعة الأولی، قم: ذوی القربی.
ضیف، شوقی (1943). الفنّ ومذاهبه فی الشّعر العربی. الطبعة الحادیة عشرة: القاهرة: دارالمعارف.
العلوی، هادی (1990). المنتخب من اللّزومیات، نقد الدّولة والدّین والنّاس. الطبعة الأولی، دمشق: مرکز الأبحاث والدراسات الإشتراکیة فی العالم العربی.
الفاخوری، حنّا. ( 1385ش). الجامع فی تاریخ الأدب العربی. الأدب القدیم. ج1. الطبعة الثالثة، قم: ذوی القربی.
فخری العبهری، محمود.( 2013). النقد الاجتماعی فی لزومیّات أبی العلاء المعرّی. رسالة ماجستیر فی اللغة العربیّة بکلیة الدراسات العلیا فی جامعة النجاح الوطنیة. فلسطین: نابلس.
کتبی، محمود ( 1364 ). تاریخ آل مظفر. به اهتمام و تحشیۀ دکتر عبدالحسین نوایی. چاپ دوّم، تهران: امیر کبیر.
کنجیان خناری، علی (2001). مصادر ثقافة أبی العلاء المعرّی من خلال دیوان لزوم ما لایلزم. الطبعة الأولی، القاهرة: دار الثقافیة للنشر.
المحاسنی، زکی ( 1963 ). أبوالعلاء ناقد المجتمع. الطبعة الأولی، بیروت: دارالمعارف.
مستوفی، حمدالله ( 1364 ). تاریخ گزیده. به اهتمام عبدالحسین نوایی.چاپ سوم، تهران: امیر کبیر.
المعرّی، أبوالعلاء (1992). دیوان لزوم ما لا یلزم. حرّره وشرح تعابیره وأغراضه: کمال الیازجی. الطبعة الأولی، بیروت: دارالجیل.
ناصیف، إمیل (1992). أروع ما قیل فی الهجاء. الطبعة الأولی، بیروت: دار الجمیل.
الیازجی، کمال (1988). أبوالعلاء و لزومیاته. بحث مفصّل فی سیرة أبی العلاء المعرّی مستمدة من أقدم المصادر.الطبعة الأولی، بیروت: دار الجیل.
یوسفی، غلامحسین ( 1375 ). دیداری با اهل قلم. ج1. چاپ پنجم، تهران: علمی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 183 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 187 |
||