آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,228 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,892 |
به کارگیری مدل اندوختگاه زیست کره به منظور طرح ریزی حفاظت سرزمین و ترویج استفاده های مردمی پایدار (منطقه موردمطالعه: دهستان دنا) | ||
| جغرافیا و پایداری محیط | ||
| دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 52، مهر 1403، صفحه 19-38 اصل مقاله (1.57 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2024.10799.2763 | ||
| نویسندگان | ||
| سیده آل محمد* 1؛ مجید رمضانی مهریان2؛ احمد رادمهر3 | ||
| 1گروه حکمرانی سرزمینی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2گروه مطالعات محیطی، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران، ایران | ||
| 3گروه حکمرانی آب و کشاورزی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| پهنه بندی مناطق تحت حفاظت با کاهش تعارض میان حفاظت و استفاده های مردمی، بر پایداری این مناطق می افزاید. در اجرای مدل اندوختگاه زیست کره، به عنوان اهرم کلیدی ترویج توسعه پایدار، پهنه گذار مورد بی توجهی قرار گرفته است، هدف این پژوهش، پهنه بندی دهستان دنا بر اساس تحلیل فضایی تغییرات انسجام ساختاری سیمای سرزمین و مردم نگاری ارزش های مکان از دیدگاه جوامع محلی است. به همین منظور، انطباق با زیستگاه، انطباق با ارزش حفاظتی، فاصله از پهنه استفاده مردمی و تغییرات انسجام ساختاری سیمای سرزمین، نقشه سازی، طبقه بندی و روی هم گذاری شده است. با مقایسه واحدهای به‌دست‌آمده با مدل حرفی منطقی، تخصیص پهنه ها صورت‌گرفته است. بر اساس یافته ها، طی حدود سی‌سال، تغییرات فضایی انسجام ساختاری سیمای سرزمین قابل‌توجه بوده است. در ارتفاع های بالاتر، ساختار سیمای سرزمین، نسبتاً بدون تغییر باقی‌مانده است، اما در ارتفاع های پایین و میانی، روند تخریبی داشته است. بیشترین کاهش انسجام ساختاری در اطراف سکونتگاه ها، رودخانه ها و بزرگراه رخ‌داده است. مناطق با ارزش حفاظتی، به پهنه هسته تخصیص‌داده‌شده است. در پهنه سپر، حفظ ارتباط میان لکه های اصیل بزرگ درون‌هسته و لکه های پیرامون موردنظر است. استفاده های مردمی، خارج از هسته حفاظتی و تا جای ممکن خارج از پهنه سپر در نظر گرفته شده است. مناطق وسیعی از دهستان دنا به‌عنوان پهنه استفاده های مردمی شناسایی شده که انطباق بالایی با پهنه گذار دارد. در این پهنه، آموزش و توانمندسازی جوامع محلی باتکیه‌بر معیشت های جایگزین و سپردن بخشی از نظارت بر حفاظت به آنها لازم است. بر اساس مقایسه دو پهنه بندی قدیمی و پیشنهادی، رویکرد جدید در کنار تخصیص مناطقی وسیع تر به حفاظت، با تخصیص پهنه استفاده های مردمی، بستر ایجاد یک منطقه حفاظت شده مردمی بومی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پهنهبندی؛ انسجام ساختاری سیمای سرزمین؛ مردمنگاری؛ ارزش مکان؛ جوامع محلی؛ پهنه گذار | ||
| مراجع | ||
|
آل‌محمد، سیده؛ امیدیفر، رضا؛ یوسفوند، سامان؛ رمضانیمهریان، مجید (1402). تحلیل مقایسه‌ای رویکردهای حکمرانی مناطق تحت حفاظت و روند تکامل حفاظت سیمای سرزمین. فصلنامه علمی راهبرد، 32(2)، 307-330. doi: 10.22034/rahbord. 2023.417486.1598
آل‌محمد، سیده؛ یاوری، احمدرضا؛ ملکمحمدی، بهرام؛ صالحی، اسماعیل؛ امیری، محمدجواد (1399). نقشه‌سازی مشارکتی پهنه استفاده مردمی دهستان دنا در مجاورت منطقه حفاظت‌شده دنا. جغرافیا و پایداری محیط، 10 (1)، 53- 68. doi: 10.22126/ ges.2020.4750.2158
پیشنماز احمدی، مجید؛ محمدزاده، کیوان؛ حجازی، سید اسدالله (1396). ارزیابی الگوی تغییرات پوشش جنگلی با استفاده از تکنیک‌های فازی شیءگرا (مطالعه موردی: شهرستان کلیبر). جغرافیا و پایداری محیط، 7 (4)، 95-111. doi: 10.1016/j.jnc.2015.11.004
جعفری، حمیدرضا؛ انق، احمد (1384). زونبندی منطقه حفاظت شده گنو با استفاده از GIS. محیطشناسی، 31 (38)، 39-46. doi: 20.1001.1.10258620.1384.31.38.6.4
دهداردرگاهی، محمد؛ کرمی، محمود؛ خراسانی، نعمتاله (1386). زونبندی منطقه شکار ممنوع دیلمان و درفک با استفاده از GIS. محیطشناسی، 33 (43)، 51-60. doi: 20. 001.1.10258620.1386.33.43.6.8
زارعیان، حلیمه؛ اسماعیلی، حمیدرضا؛ غلامحسینی، علی؛ موذنی، علی (1393). زونبندی منطقه شکار ممنوع کوه گُرم جهرم به‌منظور بررسی امکان تبدیل به یکی از مناطق تحت حفاظت با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی. زیستشناسی جانوری تجربی، 2 (4)، 77-90. https://eab.journals.pnu.ac.ir/article_1348.html
صادق‌اوغلی، رقیه؛ جهانی، علی؛ علیزاده شعبانی، افشین؛ گشتاسب، حمید (1398). ارزیابی ساختار سیمای سرزمین، به‌منظور توسعه و یکپارچه‌سازی مناطق تحت حفاظت. آمایش سرزمین، 11 (1)، 57-78. doi: 10.22059/jtcp.2019.277846.669976
مجنونیان، هنریک (1380). ارزیابی توان محیطزیستی پناهگاه حیات‌وحش لندویل. محیطشناسی، 27 (27)، 23- 33. doi: 20.1001.1.10258620.1380.27.27.4.2
مخدوم، مجید؛ دهداردرگاهی، محمد (1381). زونبندی پارک ملی گلستان. محیطشناسی، 28 (29)، 71-77. doi: 20.1001.1.10258620.1381.28.29.7.6
مهدوی، علی؛ رنگین، سمیه؛ مهدی‌زاده، حسین؛ میرزایی‌زاده، وحید (1397). مدل‌سازی تخریب جنگل‌های زاگرس با استفاده از رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: جنگل‌های چرداول استان ایلام). جغرافیا و پایداری محیط، 8 (2)، 1- 13. doi: 20.1001.1.23223197.1397.8.2.1.5
نامجو، الهام؛ بهروزی راد، بهروز؛ مرشدی، جعفر؛ فاتح، اسفندیار (1396). زونبندی منطقه شکار ممنوع قلعه شاداب در خوزستان با استفاده از GIS. پژوهشهای محیطزیست، 8 (15)، 31- 83. doi: 20. 001.1.20089597.1396.8.15.9.5 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 232 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 148 |
||