آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,247 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,908 |
بررسی و تحلیل تصویر سیستان در المسالک و الممالک اصطخری | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 4، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 55، مهر 1403، صفحه 69-95 اصل مقاله (1.68 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2024.9891.2554 | ||
| نویسندگان | ||
| احسان قبول* 1؛ عبد الله رادمرد2؛ محمدرضا گلی3 | ||
| 1استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 3کارشناس ارشد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| تصویرشناسی» که رویکردی در ادبیات تطبیقی است، با به کارگیری روشی میان رشته ای در پی شناخت فرهنگ، هویت و تصویر واقعی یک ملّت از نگاه دیگری است. یکی از متون مهمّ تاریخی قرنهای سوم و چهارم مسالک و ممالک اصطخری، جغرافیدان و سفرنامه نویس آن دوران است. وی در اثرش به معرفی مناطق و اقوام مختلفی از ایران و کشورهای اسلامی پرداخته که یکی از آن‌ها سیستان است. ترجمه این کتاب در قرن ششم و هفتم به فارسی انجام شده که می توان آن را در قلمروی متون کهن نثر فارسی به شمار آورد. در این جستار در پی پاسخ به این پرسشها هستیم که انواع تصاویر سیستان در المسالک و الممالک چگونه است و دیگر آنکه اصطخری این تصاویر را چگونه قضاوت و روایت کرده و دلایل آن چیست؟ بر این اساس انواع تصاویر مرتبط به سیستان در اثر اصطخری بر پایه دانش تصویرشناسی و در هفت شاخصه فرهنگی، مذهبی، سیاسی، تاریخی، اقتصادی، معماری و جغرافیایی استخراج و طبقه بندی و تحلیل شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در مجموع 159 تصویر مرتبط در سیستان در اثر اصطخری قابل شمارش است که از این میان تصاویر جغرافیایی با 46 درصد و تاریخی با 16 درصد بیشترین نوع تصاویر را به خود اختصاص داده است. غلبه 60 درصدی تصاویر مثبت نیز نشانگر نگاه مثبت اصطخری به این قوم بوده و عواملی همچون هدف تألیف اثر، تأثیرپذیری از آثار پیشین، زیست بوم، گرایشهای ملّی _ مذهبی و ساختار جامعۀ عصر او در ارائۀ این تصاویر تأثیرگذار بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تصویرشناسی؛ المسالک الممالک؛ اصطخری؛ سیستان؛ نگاه ارزش‌گذارانه | ||
| مراجع | ||
|
ابن حوقل، ابوالقاسم محمد (1345). صورة الارض. ترجمه: شعار، جعفر. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
ابن حوقل، ابوالقاسم محمد (بی‌تا). صورة الارض. بیروت: دارالمکتبة الحیاة.
ابن فضلان، احمد (1345). سفرنامه ابن فضلان. ترجمه: طباطبایی، ابوالفضل. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1368). مسالک و ممالک. به کوشش: ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1961). المسالک الممالک. به کوشش: محمد جابر عبدالعال. جمهوری عربی متحده: انتشارات دارالقاهر.
جیهانی، ابوالقاسم بن احمد (1368). اشکال العالم. ترجمه: کاتب، علی بن عبدالسلام. تهران: به نشر.
حموی، یاقوت (1380). معجم البلدان. ترجمه: منزوی، علینقی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
دهخدا، علی اکبر (1361). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
قبول، احسان و همکاران (1397). تصویرشناسی زنان در سفرنامة ابن بطوطه. مجله زن در فرهنگ و هنر. دورة 10، شمارة 4. 595-612 .
قزوینی، زکریا بن محمد (1373). آثارالبلاد و اخبارالعباد. مترجم: جهانگیرمیرزا. تهران: امیرکبیر.
کراچکوفسکی، ایگناتی یولیانوویچ (1379). تاریخ نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلام. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
له استرنج، گای (1364). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمه: عرفان، محمود. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
موسویحاجی، سیدرسول (1393). سقوط زرنگ؛ ظهور شهر سیستان. دوفصلنامه پژوهشنامه تاریخهای محلی ایران. شماره سوم. پاییز و زمستان. 121-138.
نامور مطلق، بهمن (1388). درآمدی بر تصویر شناسی معرفی یک روش نقد ادبی و هنری در ادبیات تطبیقی. مطالعات ادبیات تطبیقی. ش 12. 119- 138.
نانکت، لاتیشیا (1390). تصویرشناسی به منزله خوانش متون نثر معاصر فرانسه و فارسی. ترجمه: دقیقی، مژده. ادبیات تطبیقی. شماره: 3. 100-115. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 98 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 77 |
||