تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,170 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,830 |
تحلیل داستان کوتاه شبهای ورامین صادق هدایت بر پایه نظریه ایدئولوژی | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 49، مهر 1403، صفحه 51-66 اصل مقاله (950.49 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.7325.1490 | ||
نویسندگان | ||
خلیل بیگ زاده* 1؛ شعیب خسروی2 | ||
1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
2دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
شبهای ورامین از داستانهای کوتاه صادق هدایت است که از زوایای گوناگون در جامعهشناسی ادبیات و نظریههای جدید ادبی از جمله نظریه ایدئولوژی با رویکردی کاملاً اجتماعی قابل تحلیل و بررسی است. مبانی و اصول نظریه ایدئولوژی در این اثر مانند تأثیر زبان از ایدئولوژی، بازسازی ایدئولوژی توسط جامعه، اثرپذیری از ایدئولوژی و همراهی با آن به شکلی ماهرانه از جانب نویسنده به کار گرفته شده اند تا از طریق آنها به نقد برخی اعتقادات اساسی و مورد پذیرش مردم در اواخر عصر قاجار و اوائل پهلوی بپردازد، اگر چه خود نیز در جاهایی متأثر از ایدئولوژی باستانگرایی دوران پهلوی است. این جستار متن مذکور را با خوانشی دقیق و موشکافانه تحلیل کرده و مفاهیم و مصادیق منتسب به نظریة ایدئولوژی را در آن کاویده و با تکیه بر بافت فرهنگی و اجتماعی عصر مؤلف و پیش از آن، تحلیل و بررسی کرده است و افزون بر نشان دادن اثرپذیری خواسته یا ناخواسته قلم نویسنده از مولفه های نظریه ایدئولوژی، دغدغههای ذهنی وی نیز به عنوان بخشی از تفکر و اندیشه منتقد آن زمان در مواجهه با وضعیّت فرهنگی و اجتماعی جامعه تبیین شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات داستانی؛ داستان کوتاه؛ صادق هدایت؛ شبهای ورامین؛ نظریه ایدئولوژی | ||
مراجع | ||
انوریان اصل، حامد و نواختیمقدم، امین. (1388) «مبانی ایدئولوژیک سیاستهای فرهنگی رژیم پهلوی»، انقلاب اسلامی، شماره 19، 115-140.
بختیاری، معصومه. (1391) «نقدی بر داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد بر اساس نظریة صنعت فرهنگ تئودور آدورنو»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دوره 17، شماره اول، 5-17.
تسلیمی، علی. (1390) نقد ادبی، چ دوم، تهران: کتاب آمه.
جمیلی کهنهشهری، فاطمه و نادی، زینب. (1392) «نوعشناسی دوسوگرایی جامعهشناختی در سفرنامههای خارجی عصر قاجار»، جامعهشناسی تاریخی، دوره 5، شماره اول، 31-75.
حاتمی، زهرا و رحمانیان، داریوش. (1391) «سحر و جادو، طلسم و تعویذ و دنیای زنان در عصر قاجار»، جستارهای تاریخی، شماره 2، سال 3، صص27-44.
زیباکلام، صادق. (1392) سنت و مدرنیته، چ هفتم، تهران: روزنه.
سارتر، ژانپل. (1344) اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ترجمة مصطفی رحیمی، چ اول، تهران: نیلوفر.
سارتر، ژانپل. (1385) در دفاع از روشنفکران، ترجمة رضا سیدحسینی، چ دوم، تهران: نیلوفر.
ستوده، هدایتاله، شهبازی، مظفرالدین. (1386) جامعهشناسی در ادبیات، چاپ اول، تهران: ندای آریانا.
شمیم، علیاصغر. (1386) ایران در دوره سلطنت قاجار، چ دوم، تهران: زریاب.
فرکلاف، نورمن. (1379) تحلیل انتقادی گفتمان، مترجمان فاطمه شایسته پیران و دیگران، چ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
کاتوزیان؛ محمدعلی همایون. (1372) اقتصاد ایران از مشروطیت تا پایان سلسلة پهلوی، ترجمه نفیسی، تهران: مرکز.
گلدمن، لوسین و دیگران. (1377) درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات، ترجمه محمدجعفر پوینده، چ اول، تهران: نقش جهان.
مکدانل، دایان. (1380) مقدمهای بر نظریه گفتمان، ترجمه حسینعلی نوذری، تهران: گفتمان فرهنگ.
میرصادقی، جمال. (1382) داستان نویس های نامآور معاصر ایران، چ اول، تهران: اشاره.
هدایت، صادق. (1331) سایه روشن، تهران: سینا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 102 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 65 |