تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,165 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
بررسی ظرایف معنایی در هفتپیکر بر پایه تحلیل لایه واژگانی | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 10، دوره 13، ویژه نامه پاییز - شماره پیاپی 49، مهر 1403، صفحه 241-264 اصل مقاله (522.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.6561.1358 | ||
نویسندگان | ||
غلامحسین مددی1؛ ابراهیم استاجی* 2؛ علی تسنیمی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران، سبزوار. | ||
2استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران، سبزوار. | ||
3دانشیار زبان وادبیات فارسی ، دانشکده زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران، سبزوار. | ||
چکیده | ||
در آثار برجستة ادبی، ظرایف هنریِ خاصی در نحوة کاربرد واحدهای زبانی در لایههای مختلف وجود دارد. هفتپیکر نیز از آثار کمنظیری است که در سطوح مختلف آن از ظرفیتهای زبانی و شگردهای بلاغیِ متنوعی در جهت انسجام متن و تقویت محتوا استفاده شدهاست. بعضی از تمهیدات زبانی در لایة واژگانی، نوعی تشخّص سبکی را در این اثر ایجاد میکند. اثرِ ادبی متشکّل از لایههای درهم تنیده است؛ از این رو تحلیل متن هفتپیکر با رویکرد سبکشناسی لایهای شیوة مناسبی برای کشف ظرفیتهای زبانی و کارکردِ هنریِ واحدهای زبانی است. از آنجا که محتوای یک اثر، ائتلافی از معانی واژهها است و لایة واژگانی کابردیترین لایه در کشف سبک، ظرایف معنایی و جهانبینی شاعر است. واکاوی و تحلیل لایة واژگانی در کشف ظرفیتهای زبانی و پیوند هنری زبان و معنا بسیار کارآمد است. روش تحقیق در این پژوهش روش تحلیلی-توصیفی که به شیوه استقرایی فراهم آمده است. در این پژوهش سعی بر آن است که با بررسی لایة واژگانی به ویژه هنرِ واژهگزینی، کارکردهای هنریِ این سازة زبانی در ایجاد وسعت معنایی و نحوة تولید و انتقال مفاهیم مشخص گردد. سراینده به منظور ایجاد شیوهای نوبنیان در زبان، از ظرفیتهای متعددی در لایة واژگانی بهرهمیبرد. همخوانی زبان و شخصیت راوی، انباشتهای واژگانی، تناسب واژه با نوع ادبی، پیوند با فرامتن، آفرینش تصاویر ژرفساختی، پیوند واژههای نشاندار با عناصر داستانی، وجوه معنایی در التزام واژه نمونههایی از این تمهیدات زبانی در سطح واژگان است که سبب پیوند هنری زبان و معنا میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
ظرایف معنایی؛ لایه واژگانی؛ هفتپیکر؛ عناصر داستانی | ||
مراجع | ||
برکت، بهزاد؛ افتخاری، طیبه. (۱۳۸۹) نشانهشناسی شعر:کاربست نظریه مایکل ریفاتر بر شعر«ای مرز پر گهر» فروغ فرخزاد. جستارهای زبانی، دوره 1، شماره ۴، صص۱۰۹ تا ۱۳۰
پارساپو، زهرا. (1383) مقایسه زبان حماسی و غنایی با تکیه بر خسرو و شیرین و اسکندرنامه نظامی، چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران
پرین، لارنس.(1362) تأملی دیگر در باب داستان. ترجمه محسن سلیمانی، چاپ اول، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
تادیه، ژان ایو. (۱۳۷۸) نقد ادبی در قرن بیستم، چاپ اول، تهران: نیلوفر
حمیدیان، سعید. (۱۳۷۸) گنجینه گنجهای (حکیم نظامی گنجوی)، چاپ سوم، تهران: قطره
دانشگر، آذر؛ لیلا، رحمتیان. (۱۳۹۹) واکاوی گفتمان بوشی گرمس در رمان پیکر فرهاد عباس معروفی. فصلنامه علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی( دهخدا)، دوره دوازدهم، شماره ۴۶، صص 13-34
دیچز، دیوید. (1373) شیوههای نقدادبی، ترجمۀ محمدتقی صدقیانی و غلامحسینیوسفی، چاپچهارم،تهران: علمی.
دینهسن، آنهماری. (۱۳۸۰) درآمدی بر نشانهشناسی، ترجمه مظفر قهرمان، چاپ اول، آبادان: پرسش.
زارعبومی، مرتضی.(1397) نمودهای زنانگی و مردانگی در زنانهنویسی و مردانهنویسی، ادبیات پارسی معاصر، سال 8، شماره2، صص39-56
سجودی، فرزان. (۱۳۹۴) ساختگرایی پساساختگرایی و مطالعات ادبی، چاپ سوم، تهران : سوره مهر
سوسور، فردیناندو. (1382) دوره زبان شناسی عمومی، ترجمه کوروش صفوی، چاپ دوم، تهران: هرمس.
شمیسا، سیروس. (1393) کلیات سبکشناسی، چاپ چهارم ، تهران: میترا
صافی پیرلوجه، حسین.(۱۳۹۵) درآمدی بر تحلیل انتقادی گفتمان روایی، چاپ اول، تهران: نی
عبادیان ، محمود. (1372) درآمدی بر سبکشناسی در ادبیات، چاپ دوم، تهران:آوای نور
غلامرضایی، محمّد.(1391) سبکشناسی شعرپارسی از رودکی تا شاملو، چاپ چهارم، تهران: جامی
فتوحی رودمعجنی، محمود.(1395) سبکشناسی نظریهها، رویکردها و روشها، چاپ سوم، تهران: سخن
فتوحیرودمعجنی، محمود. (1389) بلاغت تصویر، چاپ دوم، تهران: سخن
قاسمی، ضیا.(1397) سبک ادبی از دیدگاه زبانشناسی، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر
گولومبوک، سوزان؛ رابین فیوش.(1377) رشد جنسیت، ترجمه مهرنازشهرآرایی، چاپ اول، تهران: ققنوس
محبتی، مهدی.(1380) بدیع نو هنرساخت و آرایش سخن، چاپ اول، تهران: سخن
مددی، غلامحسین و دیگران.(1392) ظرایف پیوندهای معنایی در شاهنامه، فصلنامۀ تخصصی سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال6، شماره3، شماره پیاپی ۲۱ صص ۴۵-474
مرادی، سیاوش؛ فرامرزیفرد، سعید؛ خدیور، هادی. ( ۱۳۹۹) نشانه شناسی مفهوم عشق در منظومۀ ویس و رامین بر اساس نظریۀ رمزگان دنیل چندلر. فصلنامۀ علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، دوره دوازدهم، شماره چهل و چهارم، ۲۶۵-۲۸۶ .
https://doi.org/10.30495/dk.2020.677301
مککوئیلان، مارتین.(۱۳۸4) پل دومان، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: مرکز
نظامی، الیاس بن یوسف. (1380) هفتپیکر ، به کوشش سعید حمیدیان ، چاپ چهارم، تهران: قطره
وردانک، پیتر.(1389) مبانی سبکشناسی، چاپ اول، تهران: نشرنی
هارلند، ریچارد.(1388) ابرساختگرایی فلسفه ساختگرایی و پساساختگرایی، ترجمه فرزانه سجودی، چاپ دوم، تهران: سوره مهر
هارلند، ریچارد.(۱۳۸۵) درآمدی تاریخی بر نظریه ادبی از افلاطون تا بارت، علی معصومی و شاهپور جورکش، چاپ دوم، تهران: چشمه
یارمحمدی، لطفالله.(۱۳۸۳)گفتمانشناسی رایج و انتقادی، چاپ اول، تهران: هرمس
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 51 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 78 |