تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,181 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,838 |
تحلیل قصههای منتخب کودک براساس نظریه روایتمندی نیکولایوا | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 39، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 49، مهر 1403، صفحه 245-268 اصل مقاله (960.99 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.7698.1559 | ||
نویسنده | ||
سجاد نجفی بهزادی* | ||
استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از شیوةهای ایجاد ساختار مدرن در قصهها و داستانهای کودکان، استفاده از نظریة روایت و ابعاد مختلف آن است. نظریة روایت در ادبیات داستانی کودک و نوجوان کارکردهای مهمّ و متفاوتی دارد. اهمیت بهکارگیری این نظریة در متون داستانی کودک، علاوه بر افزایش لذّت خوانش متن در مخاطب، به نویسندگان کمک میکند تا اثری متفاوت و تا حدودی متناسب با گروه سنی مورد نظرشان خلق کنند. هدف پژوهش حاضر نقد و تحلیل قصههای منتخب کودک (100 قصه) براساس نظریة ماریا نیکولایوا از منتقدان ادبیات کودک است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات بهصورت مطالعه اسناد کتابخانهای است. استفاده از ابعاد روایتمندی (شروع و پایانبندی مناسب، انتخاب کانون روایت مناسب، بازنمایی ذهنی شخصیّتها، زمانمندی و استفاده از تکنیک شکاف گویا) میتواند در خلق قصههای خلّاق و متناسب با گروه سنی کودک مؤثر و مفید باشد. نتایج پژوهش نشان داد که تعداد 30 قصه پایان باز و 70 قصه پایان بسته داشتهاند. سپیدنویسی نیز در 34 قصه، مورد توجّه نویسندگان قصهها قرار گرفته است. شروع قصهها نیز بیشتر شروعی خلّاقانه و مدرن بوده و تنها در 4 قصه شروع سنتی استفاده شده است. زاویة دید در قصههای بررسی شده بیشتر سوم شخص استفاده شده که به نظر می رسد زاویة دید تلفیقی مناسبتر بود. شخصیّت پردازی مستقیم با 85 مورد بیشترین کاربرد را داشته است؛ در حالی که امروزه نویسندگان تلاش میکنند، شخصیت اثر خود را به صورت غیر مستقیم و در قالب کنشها و رفتارها به مخاطب نشان دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
قصه؛ کودک؛ نوجوان؛ روایتمندی؛ نیکولایوا | ||
مراجع | ||
اخوت، احمد. (1371) دستور زبان داستان؛ اصفهان: نشر فردا.
آسابرگر، آرتور. (1380) روایت در فرهنگ عامیانه، رسانه و زندگی روزمره؛ ترجمة محمدرضا لیراوی؛ تهران: سروش.
اریکسون، میلتون. (1382) قصه درمانی، ترجمة مهدی قراچه داغی، تهران: نشر دایره.
بریسفورد، برندا و آن میلر. (1377) هنر قصهگویی، پیوند جادویی تخیل و خلاقیّت، ترجمة کمال پولادی، روزنامه ابرار.
پاینده، حسین. (1398) گشودن رمان، رمان ایران در پرتو نظریه و نقد ادبی، تهران: نشر مروارید.
پریرخ، زهره. (1395) پیرمرد و پیرزن، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
پورندافحقی، شیوا؛ اشرفزاده، رضا؛ تسلیمی، علی؛ خائفی، عباس. (1394) زاویهدید در سه داستان کوتاه از «بیژن نجدی»، زبان و ادبیات فارسی. شماره 39، 127-152.
تئوبالد، ژوزف. (1391) گوسفندی که عصبانی بود، خیلی عصبانی. مترجم: معصومه انصاریان. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
تولان، مایکل. (1386) روایتشناسی، درآمدی زبانشناختی- انتقادی، ترجمة فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران، سمت.
چمبرز، ایدن. (1387) «خوانندة درون کتاب» در دیگرخوانیهای ناگزیر، ترجمة خسرو نژاد، تهران: کانون پرورش فکری کودک و نوجوان. 113-152.
حسامپور، سعید، سادات شریفی، فرشید. (1390) «بررسی خوانندة نهفته در متن در سه داستان ادب پایداری از اکبرپور»، ادبیات پایداری، دورة2، شمارة 3-4، 113–145.
حسنزاده، فرهاد. (1393) سرما نخوری کوتیکوتی (کتاب 2)، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
خسرونژاد، مرتضی. (1382) معصومیّت و تجربه، تهران: مرکز.
ریوار، امیلی.(1398) واقعاً جدّیجدّی، مترجم: پرناز نیری. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ژوبرت، کلر.(1393) داستانهای پپوچی، یک عالم مدادرنگی، ج3، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
شعارینژاد، علیاکبر. (1378) ادبیات کودکان، مطالعات، چاپ هجدهم، تهران
صابری، منصوره. (1394) مارمولک و آفتابگردان. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
طاقدیس، سوسن. (1395) یکی بود، تهران: کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان.
کالر، جاناتان. (1382) نظریة ادبی، ترجمة فرزانه طاهری؛ تهران: مرکز.
کلهر، مژگان. (1398) فقط دوست خودمی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
گودرزی دهریزی، محمد. (1388) ادبیات کودکان و نوجوانان ایران. تهران: چاپار.
محمدی، علی، بهاروند، آرزو. (1390) پایانبندی در داستان با رویکرد تعلیمی، ادبیات تعلیمی، سال سوم، شماره یازدهم، 11-134.
میشلز، تیلده. (1397) مرغابی و کارلینه. مترجم: مهدی شهشهانی. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
نیکولایوا، ماریا. (1398) درآمدی بر رویکردهای زیباییشناختی به ادبیات کودک، ترجمة مهدی حجوانی؛ فاطمه زمانی، تهران: کانون پرورش فکری کودک و نوجوان.
نیکولایوا، ماریا. (1387) فراسوی دستور داستان، در دیگرخوانیهای ناگزیر، ترجمة مرتضی خسرونژاد، تهران: کانون پرورش فکری کودک و نوجوان. 547-589.
نوردال رونه، نینا. (1398) زیبا و مانا، تهران: قلم ویژه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ویلیس، جین. (1396) بدترین جشن تولد ماربوآ، ترجمه: آتوسا صالحی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
یزدانی، مریا. (1399) پنبه دونه و ماه توتوهای شب برفی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
یونسی، ابراهیم. (1382) هنر داستان نویسی، تهران: نگاه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 69 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 60 |