آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 383 |
| تعداد مقالات | 3,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,760,793 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,053 |
تحلیل داستان شیخ صنعان بر اساس الگوی کریستوفر ووگلر | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 4، دی 1403، صفحه 19-41 اصل مقاله (449.74 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.10951.1282 | ||
| نویسنده | ||
| احسان زندی طلب* | ||
| دانش آموخته دکترا، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| چکیده | ||
| بسیاری از عارفان کوشیده‌اند تا مقصود و منظور خود را در قالب داستان و حکایت بیان کنند و نکته‌های دشوار و دقیقه‌های عرفانی را در محتوایی ساده و قابل‌فهم ارائه دهند. در این میان، داستان شیخ صنعان، سرودة عطار نیشابوری به جهت احتوا بر مفاهیم عمیق عرفانی در قالب داستانی غنایی، درخور توجه و تدقیق است که در آن سفرهای آفاقی و انفسی با هم درآمیخته و منظومه‌ای شگرف پدید آورده است. چون انتظار می‌رود بازخوانی متون کهن بر اساس نظریه‌های ادبی معاصر، خواننده را در کشف زوایای تاریک و خاموش متن یاری دهد و افق تازه‌ای را فراروی فهم او از متن بگشاید، در این جستار، با روش توصیفی ـ تحلیلی، داستان شیخ صنعان با الگوی سفر نویسندة کریستوفر ووگلر که طرح کلی سفر قهرمان را در سه پرده و دوازده زیرگونه تبیین داشته، سنجیده شده است تا ضمن آن‌که توانمندی داستان‌سرایان سنتی و قابلیت آثارشان در مواجه با نظریه‌ای معاصر پدیدار گردد، میزان شمول و دقت این الگوی جهانی نیز بررسیده آید. نتایج پژوهش، نشان می‌دهد که خطوط اصلی داستان شیخ صنعان با الگوی سفر نویسنده منطبق است و تنها در مرحلة رد دعوت با آن ناساز است. همچنین تفاوت جزئی در زیرگونه‌های دنیای عادی و ملاقات با استاد، با توجه به انعطاف‌پذیری الگوی ووگلر قابل توجیه است؛ اگرچه علت این ناهمسانی را می‌توان در مبحث تفاوت، میان قهرمان عرفانی با قهرمان اسطوره‌ای، بازجست و بررسی کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سفر قهرمان؛ شیخ صنعان؛ عطار نیشابوری؛ ووگلر | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن عربی، محمد بن علی (1391). دفتر دانایی، ترجمة سعید حمیدیان، اول، تهران: نگاه معاصر.
اسکولز، رابرت (1393). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمة فرزانه طاهری، سوم، تهران: آگاه.
الحکیم، سعاد (1394). دانش‌نامة اصطلاحات ابن عربی، ترجمة ناصر طباطبایی، اول، تهران: مولی.
اولوداغ، سلیمان (1390). ابن عربی، ترجمة داوود وفایی، سوم، تهران: مرکز.
الیاده، میرچا (1392). آیین‌ها و نمادهای تشرف، ترجمة مانی صالحی علامه، اول، تهران: نیلوفر.
ایزوتسو، توشیهیکو (1381). خلق مدام در عرفان ایرانی و آیین بودایی ذن، ترجمة شیوا کاویانی، سوم، تهران: علمی و فرهنگی.
بوی، فیونا (1394). مقدمه‌ای بر انسان‌شناسی دین، ترجمة مهرداد عربستانی، دوم، تهران: افکار.
پراپ، ولادیمیر (1371). ریشه‌های تاریخی قصه‌های پریان، گردآوری و ترجمه فریدون بدره‌ای، اول، تهران: توس.
پراپ، ولادیمیر (1386). ریخت‌شناسی قصه‌های پریان، ترجمة فریدون بدره‌ای، دوم، تهران: توس.
پیرسون، کارول (1395). قهرمان درون، ترجمة گیتی خوشدل، اول، تهران: پیکان.
ترمذی، ابوعیسی (1394). شمائل النبی، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، چهارم، تهران: نی.
دانگلور، برنار سالادین (1388). «شمن‌گرایی»، در اسطوره و آیین، ترجمة ابوالقاسم اسماعیل‌پور، 157-164، تهران، اسطوره.
دورکیم، امیل، (1384). صور بنیانی حیات دینی، ترجمة باقر پرهام، دوم، تهران: مرکز.
رانک، اوتو (1398). اسطورة تولد قهرمان، ترجمة مهرناز مصباح، اول، تهران: آگه.
روتوِن، کنت نولز (1385). اسطوره، ترجمة ابوالقاسم اسماعیل‌پور، سوم، تهران: مرکز.
سجادی، جعفر (1389). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، نهم، تهران: طهوری.
سراج، ابونصر (1388). اللمع فی التصوف، تصحیح رینولد آلن نیکلسون، ترجمة مهدی محبتی، دوم، تهران: اساطیر.
سگال، رابرت آلن (1394). اسطوره، ترجمة فریده فرنودفر، سوم، تهران: بصیرت.
شوالیه، ژان و گربران، آلن (1385). فرهنگ نمادها، ترجمة سودابه فضایلی، اول، تهران: جیحون.
طبری، محمد بن جریر (1378). تاریخ‌نامة طبری، تصحیح محمد روشن، دوم، تهران: سروش.
عطار نیشابوری، فریدالدین (1385). منطق‌الطیر، تصحیح محمدرضا شفیعی‌کدکنی، سوم، تهران: سخن.
فروانفر، بدیع‌الزمان (1393). احادیث و قصص مثنوی، ترجمه و تألیف حسین داوودی، هفتم، تهران: امیرکبیر.
فروید، زیگموند (2537). آیندة یک پندار، ترجمة هاشم رضی، دوم، تهران: آسیا.
قشیری، ابوالقاسم (1381). رسالة قشیریه، ابوعلی حسن بن احمد عثمانی، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، هفتم، تهران: علمی و فرهنگی.
کاشانی، عزالدین (1389). مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، تصحیح جلال‌الدین همایی، اول، تهران: زوار.
کتاب مقدس (2015). ترجمة مژده بری عصر جدید.
کمبل، جوزف (1386). قهرمان هزار چهره، ترجمۀ شادی خسرو پناه، دوم، مشهد: گل آفتاب.
کمبل، جوزف (1394). تو آن هستی، ترجمة مینا غرویان، اول، تهران: دوستان.
گرین، ویلفرد و مورگان، لی و لِیبِر، ارل و ویلینگهم، جان (1385). مبانی نقد ادبی، ترجمه فرزانه طاهری، چهارم، تهران: نیلوفر.
لاهیجی، شمس‌الدین محمد (1395). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، تصحیح محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، دوازدهم، تهران: زوار.
مور، چارلز، آ (1381). جان ژاپنی، ترجمة ع، پاشایی، اول، تهران: نگاه معاصر.
مسعودی، علی بن حسین، (1390). مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمة ابوالقاسم پاینده، نهم، تهران: علمی و فرهنگی.
نجم رازی، عبدالله بن محمد (1383). مرصاد العباد، تصحیح محمدامین ریاحی، دهم، تهران: علمی و فرهنگی.
ووگلر، کریستوفر (1394). سفر نویسنده، ترجمۀ محمد گذرآبادی، سوم، تهران: مینوی خرد.
هیوم، دیوید، (1387). تاریخ طبیعی دین، ترجمة حمید عنایت، چهارم، تهران: خوارزمی.
یونگ، کارل گوستاو (1385). روان‌شناسی ضمیر ناخودآگاه، ترجمه محمدعلی امیری، چهارم، تهران: علمی و فرهنگی.
یونگ، کارل گوستاو (1390). سمینار یونگ درباره زردشت نیچه، ترجمه سپیده حبیب، چهارم، تهران: قطره. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 223 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 152 |
||