تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 408 |
تعداد مقالات | 3,249 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,064,894 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,126,093 |
بررسی عنوان، آغاز و پایان در داستانهای کوتاه محمود تیمور و جمالزاده | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 1، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 52، تیر 1404، صفحه 1-21 اصل مقاله (520.17 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2025.11532.2042 | ||
نویسنده | ||
اسماعیل اسلامی | ||
استادیار، گروه زبان و ادبیّات عربی، واحد جیرفت، دانشگاه آزاد اسلامی، جیرفت، ایران. | ||
چکیده | ||
عنوان اولین نقطه مشترک میان نویسنده و خواننده در داستان است که از طریق آن با هم ارتباط برقرار میکنند. بعد از عنوان، آغاز و پایان در پیکربندی داستان سهم بسزایی دارند. اهمیت این سه مقوله در داستانهای کوتاه، به دلیل کوتاه و خلاصه بودنشان، به ویژه در در مباحث داستاننویسی مدرن بیشتر احساس میشود. هدف اصلی در این پژوهش بررسی عنوان، آغاز و پایان در داستانهای کوتاه محمود تیمور داستاننویس معاصر مصری و محمدعلی جمالزاده داستاننویس معاصر ایرانی است؛ زیرا ورود گونههای داستانی جدید از غرب به جامعه ادبی مصر و ایران تقریباً همزمان بود و جریان داستانی نسبتاً مشابهی را در این دو کشور آفرید. نتایج این پژوهش که به شیوه توصیفی تحلیلی با رویکرد تطبیقی انجام شده، نشان میدهد که شباهتهای عناوین، آغاز و پایان داستانهای کوتاه این دو نویسنده این است که ایده اصلی و غالب تفکرات تیمور و جمالزاده، مشابه روشنفکران زمانهشان، بر این اساس استوار است که باید پلی میان تمدن مدرن اروپایی و جامعه کهن سنتی آسیایی ایجاد شود. تفاوتهای میان این دو نویسنده نیز ناشی از گرایشهای ایدئولوژیک و رویکردهای انتقادی یا ادبی آنها و همچنین شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعهشان است. | ||
کلیدواژهها | ||
عنوان؛ آغاز؛ پایان؛ محمود تیمور؛ جمالزاده | ||
مراجع | ||
آرینپور، یحیی (1379). از صبا تا نیما. چاپ هفتم، تهران: زوار.
ابوالقاسم، حمام (2007). وظایف العنوان. مجلّة الآداب، 12، 7- 19.
احمدی، بابک (1370). ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
اخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
افشار، ایرج (1338). جمالزاده. یغما، 12(8)، 337 -340.
بالایی،کریستف؛ کوییپرس، میشل (1387). سرچشمههای داستان کوتاه فارسی. ترجمۀ احمد کریمی حکّاک، چاپ سوم، تهران: معین، انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران.
بدر، عبدالحسین طه. (1963). تطور الروایة الحدیثة فی مصر. الطبعة الثالثة، القاهرة: دار المعارف.
بیرجندی، سعیده؛ شجری، رضا (1399). مقایسه شیوه داستانپردازی در «چرند و پرند دهخدا» و «یکی بود یکی نبود» جمالزاده از منظر عناصر داستان. پژوهشنامه ادبیات داستانی، 10(4)، 1-22.
پارسینژاد، کامران (1382). نقد و تحلیل و گزیدۀ داستان های محمّدعلی جمالزاده. تهران: روزگار.
تیمور، محمود (1925). الشیخ الجمعة. القاهرة: المطبعة السلفیة.
تیمور، محمود (1937). الوثبة الاولی. قم: دار النشر الحدیث.
تیمور، محمود (1951). الشباب والغانیات. بیروت: المکتبة العصریة للطباعة.
جمالزاده، محمدعلی (1389). یکی بود و یکی نبود. تهران: سخن.
خضر، عبّاس (1964). محمد تیمور رائد القصة القصیرة. 3، 69- 81.
خضر، عبّاس (1966). القصّة القصیرة فی مصر. القاهرة: الدارالقومیة.
داغر، یوسف اسعد (1983). مصادر الدراسة الادبیة. بیروت: منشورات جامعة لبنانیة.
رحیم، عبدالقادر (2008). العنوان فی النّص الإبداعی، أهمیّته وأنواعه. مجلّة جامعة محمّد خضیر سکرة الجزایر، (2 و 3)، 323- 344.
ریکور، پل (1384). زمان و حکایت، پیکربندی زمان در حکایت داستانی. ترجمة مهشید نونهالی، تهران: گام نو.
شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1380). شعر معاصر عرب. تهران: سخن.
شکروی، شادمان؛ عباسپور، حسنعلی (1382). داستان کوتاه جادویی که از نو باید بدان نگریست. تهران: فره.
ضیف، شوقی (1992). الفن ومذاهبه فی النّثرالعربیِ. قم: ذوی القربی.
فتوحی، محمود (1390). سبکشناسی؛ نظریهها، رویکردها و روشها. تهران: سخن.
گرجی، مصطفی (1390). تحلیل نشانه- معناشناختی رمانهای سیاسی فارسی از 1351- 1380. پژوهش زبان و ادبیات فارسی، (20)، 183- 206.
مدرّسی، فاطمه (1390). فرهنگ توصیفی نقد و نظریههای ادبی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مونت گومری، مارتین (1373). رئالیسم. ترجمه مصطفی خرقهپوش، هنر، (27)، 363 -370.
مهدیپور عمرانی، روح الله (1380). آتش زیر خاکستر؛ نقد و بررسی داستانهای کوتاه. تهران: مهرانشهر.
مینو، محمّد محییالدّین (2007). فنّ القصّة القصیرة، مقاربات أولى. الطبعة الثالثة، منطقة دبی التعلیمیّة.
والاس، مارتین (1382). نظریههای روایت. ترجمه محمد شهبا، تهران: هرمس.
هدارة، مصطفی (1992). دارسات فی النثرالعربی الحدیث. قاهره: جامعة الإسکندریة.
یعقوب، ناصر (2004). اللّغة الشعریّة وتجلیها فی الرّوایة العربیّة (1970- 2000). بیروت: المؤسّسة العربیّة للدراسات والنّشر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 156 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 73 |