تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,207 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,864 |
خاستگاه واکة افراشتة پیشینِ گردِ [y] در زبان کُردی | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 01 اسفند 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2024.10375.1753 | ||
نویسنده | ||
سلمان خنجری* | ||
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
واکة گرد پیشین در زبانهای دنیا نادر است. در زبانهای ایرانی باستان و ایرانی میانه نشانی از آن دیده نمیشود، اما در برخی گویشهای نو ایرانی، این واکه مشاهده میشود. در نوشتار پیشِرو با رویکرد تاریخی و در چارچوب فرایندهای تاریخی، خاستگاه واکة پیشینِ گردِ /y/ در کردی شاخة جنوبی (گویش کردی سنقرکلیایی) از شکل فرضی و بازسازیشدة هندواروپایی و ایرانی باستان تا دورة نو بررسی شده است. واژههای نمونة بررسی شده در پژوهش حاضر برگرفته از فرهنگ فارسی- کردی مردوخ (1392) و واژه-نامة پایاننامة دکتری خنجری (1397) است که حاویِ واژههایِ گویش مورد بررسی است. در این جستار مشخص شد که در مواردی خاستگاهِ واکة پیشینِ گردِ /y/ در این گویش، پیامدِ پیشینشدگیِ واکة پسینِ گردِ /u/،/ū/ در گذر از باستان به دورة نو است. معلوم شد که در برخی موارد توالیِ -uj- حاصله از همنشینی همخوانِ غلتِ /j/ با واکة پسینِ /u/ و هم-چنین توالیِ -(i)wi- حاصله از همنشینی همخوانِ غلتِ /w/ با واکة گستردة /i/ در نتیجة دگرگونیهای رخ داده در گذر از باستان به نو، در این گویش کردی تبدیل به واکة پیشینِ گردِ /y/ شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
واکة گرد پیشین [y]؛ پیشینشدگی؛ کردی جنوبی؛ گویشهای ایرانی؛ سنقروکلیایی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 10 |