تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 393 |
تعداد مقالات | 3,094 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,831,495 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,984,001 |
تأثیر ساخت اطلاعی، نقش دستوری، ساخت نحوی بر پسایندسازی در زبان کردی سورانی | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 2، دوره 13، شماره 2، تیر 1404، صفحه 19-34 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2024.9554.1727 | ||
نویسندگان | ||
لیلا اکبری1؛ سیده ساره صادقی2؛ ابراهیم بدخشان* 3 | ||
1کارشناسیارشد، گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
2دکتری، گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
3دانشیار، گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی، دانشکدة زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران . | ||
چکیده | ||
هدفی که در این پژوهش پیکرهمحور دنبال میشود بررسی تأثیر ساخت اطلاعی، نقش دستوری، ساخت نحوی، نوع فعل، وزن دستوری و معرفگی بر فرایند پسایندسازی در زبان کردی گفتاری سورانی لهجه جافی است. ازآنجاکه زبان کردی از خانواده زبانهای ایرانی است، همانند زبان فارسی، زبانی فعلپایان است. جملههای فعلپایان در زبان کردی جملههای بینشان به شمار میروند؛ اما در زبان گفتاری تمایل بیشتری به تولید جملههای نشاندار و پسایندسازی برخی از سازهها مشاهده میشود. در این پژوهش باتکیهبر پیکرة گفتاری زبان کردی برگرفته از مجموعه قصههای فولکلور (احمدی، 1399) و تحلیلی دادهبنیاد، عاملهای مؤثر و شناختهشدة پژوهشگران دیگر بر فرایند پسایندسازی در زبان کردی را بررسی کردیم و نشان دادیم که در این زبان سازههایی با ساخت نحوی گروه حرفاضافهای در نقش نحوی مفعول غیرمستقیم و قید مکان با ساخت اطلاعی نو در زبان گفتاری در جایگاه پس از فعل قرار میگیرند و پسایند میشوند. درباره سازه مسند نیز نوع فعل ربطی از عوامل مؤثر بر پسایندشدگی این سازه است. سازههای مفعول مستقیم، فاعل، قید مقدار و قید کیفیت بهجز در مواردی محدود که میتوان آنها را نادیده گرفت، از این اصل پیروی نمیکنند. دو عامل وزن دستوری و معرفگی نیز نقشی مؤثر بر این فرایند در زبان کردی ندارند. | ||
کلیدواژهها | ||
پسایندسازی؛ نشاندار؛ ساخت اطلاعی؛ ساخت نحوی؛ نقش نحوی | ||
مراجع | ||
آزموده، حسن؛ عموزاده، محمد؛ رضایی، والی (1396). بررسی جابهجایی بند موصولی در زبان فارسی امروز براساس دستور کلام. زبانپژوهی، 9(24)، 59-85.
احمدی، ایرج (1399). جمعآوری ضبط و ثبت حکایتهای فولکلور روانسر و تابعه. سنندج: پژوهشکدة کردستانشناسی.
ایزدی، الهام؛ راسخ مهند، محمد (1401). تأثیر وزن دستوری بر پسایندسازی در زبان فارسی. جستارهای زبانی، ۱۳(۲)، ۱۶۳-۱۸۷.
جانبخشی، مریم؛ گوهری، حبیب؛ عزیزیفر، اکبر؛ کریمی دوستان، غلامحسین (1398). بررسی ساخت اطلاع و ساخت نحوی سازههای پسایندشده در جملات سادة نشاندار فارسی (یک مطالعة پیکرهمحور). پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، 9(18)، 137-151.
حسینی معصوم، سیدمحمد؛ اسلامی، ملیحه (1402). پسایندسازی: آزمونی برای شناسایی سازههای نحوی در فارسی. زبانپژوهی (علومانسانی)، 15(46)، 65-83.
راسخ مهند، محمد؛ قیاسوند، مریم (1392). عوامل مؤثر بر پسایندسازی در زبان فارسی. زبانشناسی و گویشهای خراسان، 5(9)، 27-47.
راسخ مهند، محمد؛ موسوی، ندا (1386). پسایندسازی در زبان فارسی. بهکوشش محمد دبیرمقدم، مصطفی عاصی، ارسلان گلفام و یحیی مدرسی، مجموعهمقالات هفتمین همایش زبانشناسی ایران (صص. 49-66). تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
رضایی، والی؛ طیب، محمدتقی. (1385). ساخت اطلاع و ترتیب سازههای جمله. دستور، (2)، 3-19.
علایی، الهام؛ بیجنخان، محمد (1396). بررسی قواعد واژواجی زبان فارسی با خط فارسی. نشریة پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، 7(14)، 93-113.
علیزاده، علی؛ مولایی کوهبنابی، حامد؛ شریفی، شهلا (1395). مطالعه خروج بند موصولی در متن روایی زبان فارسی با رویکردی نقشگرا. مجلة زبان فارسی و گویشهای ایرانی، 1(1)، 45-70. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 45 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 23 |