| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 417 |
| تعداد مقالات | 3,346 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,508,565 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,281,864 |
بررسی ساختار روایی رمان حماسی آشیانه عقاب بر اساس نظریة تودوروف | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| مقاله 6، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 53، مهر 1404، صفحه 147-171 اصل مقاله (428.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.8629.1724 | ||
| نویسندگان | ||
| حیدرعلی دهمرده* ؛ فائزه عرب یوسف آبادی | ||
| دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل، زابل، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نویسندگان رمانهای تاریخی و حماسی همواره از انواع شگردهای روایت بهره جستهاند. زینالعابدین مؤتمن (1293ه.ش)، از جملة این نویسندگان است که رمان آشیانة عقاب، مهمترین اثر وی است و وقایع آن مربوط به دوران حکومت سلجوقیان است. در این رمان موضوعات تاریخی و حماسی با لحن انتقادی چنان در هم آمیختهاند که نمونة مقبول هنر داستاننویسی به وجود آمده است. تجلّی روح ملی، نمایندة عقاید مردم بودن قهرمان، وجود قدرت فردی شکست ناپذیر و هم مرزی با تاریخ، از جمله عناصر حماسهاند که در این داستان حضور دارند. در این جستار توصیفی- تحلیلی، رمان آشیانه عقاب بر پایة نظریة تودوروف در چهار بخش: پیرفت، گزاره، اپیزود و وجوه روایتی مورد بررسی قرار گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که اغلب پیشرفتهای این رمان از نوع زنجیرهای است و اغلب گزارههای فعلی در آن برجسته است. در این رمان اپیزودهای روایی متعادل بیشترین نمود را دارد. وجه الزامی و تمنایی در میان دیگر وجوه، جایگاهی خاص دارد و شالوده و اساس پیکربندی روایت را تشکیل می دهد و ساختار روایی این رمان با نظریه تودوروف کاملاً منطبق است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| ساختارگرایی؛ نظریه تودورف؛ رمان حماسی؛ آشیانه عقاب؛ زینالعابدین مؤتمن | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، بابک. (1380) ساختار و تأویل متن، چاپ یازدهم، تهران: مرکز.
اخوّت، احمد. (1371) دستور زبان داستان، اصفهان: فردا.
اسکولز، رابرت. (1379) درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمة فرزانه طاهری، تهران: آگاه.
بالایی، کریستف؛ کوییپرس، میشل. (1378) سرچشمههای داستان کوتاه، ترجمة احمد کریمی حکاک، چاپ اول، تهران: پاپیروس.
بیگدلو، رضا. (1380) باستانگرایی در تاریخ معاصر ایران، تهران: مرکز.
پارسا، احمد؛ طاهری، یوسف. (1391) «بررسی وجوه روایتی در حکایتهای مرزباننامه بر اساس نظریة تزوتان تودوروف»، متنشناسی ادب فارسی، شمارة 2، تابستان، پیاپی 14.
تایسن، لوئیس. (1387) نظریههای نقد ادبی رمان، ترجمة مازیار حسنزاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز.
تودوروف، تزوتان. (1379) دستور زبان داستان، مترجم احمد اخوّت، چاپ اول، اصفهان: فردا.
تودوروف، تزوتان. (1382) بوطیقای ساختارگرا، ترجمة محمد نبوی، چاپ دوم، تهران: آگاه.
تودوروف، تزوتان. (1385) نظریة ادبیات، ترجمة عاطفه طاهایی، تهران: اختران.
تولان، مایکل جی. (1386) درآمدی نقادانة ـ زبانشناختی بر روایت، ترجمة ابوالفضل حری، تهران: فارابی.
رایان، ماریلاور؛ آلفن، ارنستوان. (1388) دانشنامة نظریههای ادبی معاصر، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، چاپ سوم، تهران: آگاه.
رحیمی صادق، خدیجه. (1394) «بررسی وجوه روایتی در دارابنامة بیغمی»، ادب و زبان، شمارة 38، پاییز و زمستان، 182-155.
رزمجو، حسین. (1385) انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد: دانشگاه فردوسی.
سلدن، رامان. (1372) راهنمای نظریة ادبی معاصر، ترجمة عباس مخبر، تهران: طرح نو.
شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1352) «انواع ادبی و شعر فارسی»، خرد و کوشش، بهار و تابستان، شمارة 11و12، 96-119.
صفا، ذبیح الله. (1384) حماسهسرایی در ایران، چاپ هفتم، تهران: امیرکبیر.
علویمقدم، مهیار. (1381) نظریههای نقد ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی)، تهران: سمت.
کامشاد، حسن. (1384) پایهگذاران نثر جدید فارسی، تهران: نی.
مکاریک، ایرنا ریما. (1384) دانشنامة نظریههای ادبی معاصر، ترجمة محمد نبوی و مهران مهاجر، چ دوم، تهران: آگه.
مؤتمن، زینالعابدین. (1382) آشیانة عقاب، چاپ یازدهم، تهران: علم.
میرعابدینی، حسن. (1387) سیرتحوّل ادبیات داستانی و نمایشی، تهران: فرهنگستان زبان و ادبفارسی.
هارلند، ریچارد. (1385) درآمدی تاریخی بر نظریة ادبی از افلاطون تا بارت، ترجمة علی معصومی و شاپور جورکش، چاپ دوم، تهران: چشمه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 314 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 20 |
||