تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 408 |
تعداد مقالات | 3,249 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,064,883 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,126,090 |
هم خوانی های ناتورالیسم صادق چوبک با دیدگاه های شوپنهاور | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 8، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 52، تیر 1404، صفحه 177-195 اصل مقاله (606.84 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.8456.1694 | ||
نویسندگان | ||
لیلا فلاحیه1؛ محمدرضا صالحی مازندرانی* 2؛ قدرت قاسمی پور3 | ||
1دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
2استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
3دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
چکیده | ||
همسویی و مشابهت رویکرد جبری ناتورالیسمِ صادق چوبک مبنی بر تسلیم بودن انسان مقابل نیروهای طبیعی و اجتماعی با نظریات شوپنهاور دربارۀ اراده و رنجهای انسان، مهمترین موضوعی است که این پژوهش ادبی در پی تبیین و آشکار کردن آن است. شوپنهاور مدّعی است قوانین جبری طبیعت در تمام صور آن، جلوهای کور و خودستیزانه دارد که در رفتار انسان نیز با محرّک خودخواهی پیوند مییابد و به شکل ظلم و انقیاد بروز میکند. او این نیروی کور را «اراده» مینامد و شباهت میان کنشهای طبیعت و انسان را مبتنی بر اینهمانی اراده در انسان و طبیعت میداند. به باور شوپنهاور انسان در بند محرّکها و فاقد اراده است و به سبب شدّت ارادهورزی در ناکامی و رنج قرار دارد؛ اندیشهای که در بنمایههای داستانی آثار چوبک نیز سایه افکنده است. یافتههای این پژوهش بیانگر وجود شباهت میان آرای شوپنهاور و مکتب ناتورالیسم و همسویی الگوهای ناتورالیستی در آثار برجسته چوبک با آرای شوپنهاور است که طبیعت و بلایای آن را میتوان نمود اسارت انسان در نیروی کور دانست و ظلم و اسارتهای اجتماعی نیز تجلّی تضاد اراده در خودش است و انسان عروسکی در کشاکش این دو جبر و در بند محّرکهاست و پایانی جز ناکامی و مرگ ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
ناتورالیسم؛ صادق چوبک؛ شوپنهاور؛ اراده؛ جبر | ||
مراجع | ||
براهنی، رضا. (1368) قصهنویسی. چاپ چهارم، تهران: البرز.
جانوی، کریستوفر. (1395) راهنمای شوپنهاور، ترجمه رضا ولییاری، چاپ اوّل. تهران: مرکز.
چوبک، صادق. (1354) خیمهشببازی، چاپ پنجم، تهران: جاویدان.
چوبک، صادق. (1352) انتری که لوطیش مرده بود،. چاپ چهارم، تهران: جاویدان.
چوبک، صادق. (1352) سنگ صبور، چاپ سوم، تهران: جاویدان.
سیّد حسینی، رضا. (1387) مکتبهای ادبی، جلد اوّل. چاپ پانزدهم، تهران: نگاه.
حلاجی، عباسعلی؛ تقوی، محمد. (1399) متنپژوهی ادبی داستانهای صادق چوبک با رویکرد به کاربرد عناصر تکراری موتیف انسان و جهان، 9 (2)،55-71.
خورسندی شیرغان، مصطفی، بهنامفر، محمد. (1391) رویکرد تطبیقی- تحلیلی ملال و گریز از آن در اندیشه سنایی و شوپنهاور، ادبیات عرفانی، 4(7)، 47-72.
دستغیب، عبدالعلی. (1353) نقد آثار صادق چوبک، تهران: پازند.
دهباشی، علی. (1380) یاد صادق چوبک، تهران: ثالث.
رمضانلو، زهرا. (1390) پایاننامه بررسی مقایسهای نظرات خیام و شوپنهاور در باب معنای زندگی، کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
شوپنهاور، آرتور. (1400) جهان همچون اراده و تصوّر، ترجمهی رضا ولییاری، چاپ چهاردهم، تهران: مرکز.
شیری، قهرمان. (1394) مکتبهای داستاننویسی، چاپ دوم، تهران: چشمه.
فورست، لیلیان؛ اسکرین، پیتر. (1399) ناتورالیسم، ترجمه حسن افشار، چاپ پنجم: مرکز.
کلبروک، کلر. (1387) ژیل دلوز، ترجمه رضا سیروان، چاپ اوّل، تهران: مرکز.
گاردینر، پاتریک. (1393) شوپنهاور، ترجمه رضا ولییاری، چاپ اوّل، تهران: مرکز.
میرجلیلی مهنا، مونا، حسینی، ابوالقاسم. (1397) مقایسه میان رویکرد شوپنهاور و مولانا در باب رهایی از درد و رنج، الهیات هنر، 6(12)، 73 -94.
میرعابدینی، حسن. (1399) صدسال داستان نویسی در ایران، 2جلد. چاپ ششم، تهران: چشمه.
مگی، برایان. (1399) فلسفه شوپنهاور، ترجمه رضا ولییاری، چاپ پنجم، تهران: مرکز.
یانگ، جولیان. (1399) شوپنهاور، ترجمه حسن امیریآرا، چاپ سوم، تهران: ققنوس. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 100 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 36 |