آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,216 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,874 |
تطور حکایت در زبان عرفان از قرن چهارم تا پایان قرن ششم | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 01 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2023.9513.1829 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم جعفرزاده* 1؛ علیرضا فولادی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
| چکیده | ||
| حکایت، مهم‌ترین نوع داستان را در زبان عرفان تشکیل می‌دهد و همة انواع داستان در این زبان، از آن برآمده‌اند. با این حال، خود این نوع ادبی در ادبیات عرفانی دستخوش تغییرات و تحولاتی بوده است که جهت واکاوی سیر تطور داستان در زبان عرفان، امکان چشم‌پوشی از آنها وجود ندارد. در آثار اولیة عرفای مسلمان، مانند آثار شقیق بلخی(و. 194 ه.ق.)، حارث محاسبی(165-243ه.ق)، ابوالحسین نوری(و.295 ه.ق)، ابوسعید خراز(و. 277 /297. ؟ ه.ق.) و جنید بغدادی(و. 298ه.ق) چندان به حکایت برنمی‌خوریم و تطور حکایات عرفانی به بعد از این قرن بازمی‌گردد. مقالۀ حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، بررسی تطور حکایات عرفانی و عوامل آنها را از قرن چهام تا پایان قرن ششم پی گرفته است. این مقاله به این نتیجه انجامیده است که طی سه قرن مورد مطالعه، حکایات عرفانی از شکل سادة اولیه درآمده‌اند و کم‌کم با تحولاتی مانند حذف تدریجی راوی یا راویان، روایت‌های متعدد از حکایت واحد، ترکیب حکایات، تودرتویی حکایات، شرح و تفسیر حکایات، آمیختگی حکایات منثور با نظم، نظم حکایات، آرایش ادبی حکایات، تنوع شخصیت‌های حکایات، پدید آمدن حکایات جانوری، پدید آمدن حکایات طنز و پدید آمدن حکایات رمزی گراییده‌اند. همچنین به این نتیجه رسیده است که عوامل تطور این حکایات عبارتند از: اهمیت حکایت برای تربیت سالکان، گسترش عرفان و بالا رفتن شمار عارفان صاحب احوال و اقوال آموزنده، رویکرد هنری به حکایات برای افزایش سطح اثرگذاری تربیتی آنها، اثرگذاری مجالس وعظ بر ادبیات عرفانی و تأویل‌گرایی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبان عرفان؛ ادبیا ت عرفانی فارسی؛ داستان؛ حکایت | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 10 |
||