آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,203 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,857 |
تحلیل سرمایه‌های معیشت پایدار در سکونتگاه‌های روستایی (مورد مطالعه: شهرستان دماوند) | ||
| جغرافیا و پایداری محیط | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2025.11577.2821 | ||
| نویسندگان | ||
| وحید ریاحی* 1؛ سعید نصیری زارع2؛ احسان کرمی نژاد3 | ||
| 1گروه جغرافیای انسانی دانشگاه خوارزمی تهران | ||
| 2گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی تهران | ||
| 3گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران | ||
| چکیده | ||
| محیط‌های جغرافیایی، پتانسیل‌ها و الگوهای متفاوتی در زمینه‌های مختلف به ویژه در زمینه معیشت ارائه می‌دهند که توجه به این مهم در برنامه‌ریزی‌های محلی و محیطی حایز اهمیت است. با درک این موضوع، می‌توان نتیجه گرفت که فضا و مکان نیز جدا از نظام‌های اجتماعی و اقتصادی نیست و باید در تحلیل‌های جغرافیایی مورد توجه قرار گیرد. پژوهش از جنبه جغرافیایی به مطالعه سرمایه‌های معیشت پایدار در مناطق روستایی شهرستان دماوند پرداخت. پژوهش از نوع کمی و مبتنی بر جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای بود. تعیین و وزن‌دهی به شاخص‌ها با مدل FANP و رتبه‌بندی سکونتگاه‌ها در مدل ویکور انجام شد. تجزیه و تحلیل‌ها نیز بر پایه آماره لکه‌های داغ و خودهمبستگی فضایی بود. در ناحیه روستایی فاصله نزدیک سکونتگاه‌ها نسبت به یکدیگر (مجاورت جغرافیایی) به عنوان یک مزیت جهت برخورداری و یا پایداری سرمایه‌های معیشت گردیده است. این نتایج بیشتر الگوی تمرکز و شکل‌گیری سکونتگاه‌های روستایی در کشورمان را به تصویر می‌کشد. تمرکز سکونتگاه‌ها در نواحی میانی و در مناطق دشتی یا هموار موجب برخورداری از دارایی‌های انسانی و فیزیکی گردیده و شرایط مساعدی برای بهره‌برداری از منابع طبیعی موجب شده است. در مقابل میان برخوداری ساکنین از دارایی‌های اقتصادی و فاصله جغرافیایی سکونتگاه‌ها نسبت به یکدیگر، یک رابطه منفی است. در ناحیه روستایی، غالب فعالیت‌های اقتصادی دامداری و کشاورزی است. این فعالیت‌های اقتصادی نیازمند داشتن زمین‌های هموار و بزرگ بوده و تردیدی نیست که تمرکز سکونتگاه‌ها در یک موقعیت، موجب کمبود این فرصت‌ها در سکونتگاه‌ها خواهد شد. با اقتباس از یافته‌های پژوهش و این که همواره در «جغرافیا» بر بررسی پدیده‌ها نسبت به مکان و فضا تأکید می‌شود، این درک در پژوهش‌های جغرافیایی کمتر بدان توجه شده است. در واقع، سکونتگاه‌های روستایی و شرایط حاکم بر آن، چالش جدی نظام برنامه‌ریزی و مدیریت فضا در تحقق توسعه هستند که ضرورت شناخت فضاها و محیط‌های جغرافیایی را روشن‌تر می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جغرافیا؛ فضای جغرافیایی؛ مکان جغرافیایی؛ معیشت‌پایدار؛ شهرستان دماوند | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 16 |
||