تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 393 |
تعداد مقالات | 3,094 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,831,491 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,983,998 |
تأثیرپذیری ناطق نیلی از داستان شاه و کنیزک مثنوی در شکرباغ | ||
پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 اردیبهشت 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.10820.1272 | ||
نویسندگان | ||
معصومه موسایی باغستانی* 1؛ سید عوضعلی کاظمی2 | ||
1استادیار زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
تأثیر و تأثر، یکی از موضوعات مهم در عرصۀ پژوهشهای ادبی است که امروزه با عنوان بینامتنیت، یکی از نظریات مهم ادبی به شمار میآید. بر طبق این نظریه، هر متنی بر پایة متنهای پیشین خود شکل میگیرد. مثنوی «شکرباغ» ناطق نیلی، شاعر افغانستانی قرن سیزده نیز به عنوان یک اثر ادبی از این قاعده مستثنا نیست و از میان متون پیشین میتوان گفت بیش از هر متن دیگر، متأثر از داستان «شاه و کنیزک» مثنوی مولوی است و البته سرایندۀ «شکرباغ»، خود نیز به این نکته اذعان دارد. در پژوهش حاضر که به روش تحلیلیتوصیفی انجام گرفته، کوشش شده است تا به این پرسش پاسخ داده شود که ناطق نیلی در سرودن مثنوی «شکرباغ» چگونه و به چه میزان از داستان «شاه و کنیزک» تأثیر پذیرفته و در چه مواردی نوآوری داشته است. آنچه از بررسی این دو مثنوی بهدست میآید، این است که: داستان شاه و کنیزک در هر دو مثنوی کمابیش مشابه است. با این تفاوت که در مثنوی مولانا به بحر رَمَل مسدّس محذوف و در شکرباغ به بحر هَزَج مسدّس محذوف است و البته وزن هر دو مثنوی به مقتضای موضوع، از بلاغت برخوردار است. شمارۀ ابیات داستان در مثنوی مولانا 213 بیت و بدون احتساب بحثهای فرعی حدودا 100 بیت است و در شکرباغ 141 بیت است که این اطناب بیشتر در گرو توصیفات و صحنهپردازیهایی است که در مثنوی مولانا نمیبینیم. | ||
کلیدواژهها | ||
ناطق نیلی؛ مولانا؛ شکرباغ؛ مثنوی؛ شاه و کنیزک | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 53 |