تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,823 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,060 |
بررسی کارکردها، شگردها و فواید اطناب در نفثةالمصدور | ||
پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 4، دی 1403، صفحه 81-100 اصل مقاله (540.86 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.10374.1242 | ||
نویسندگان | ||
زینب قاسمی* 1؛ حسین قربان پور آرانی2؛ مجید قاسمی فسارانی3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. | ||
2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
3دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
چکیده | ||
نفثةالمصدور از متون فنی و مصنوع قرن هفتم هجری و یکی از زیباترین آثار نثر فارسی در این دوره است. این اثر از جنبههای بلاغی، ادبی و حتی تاریخی در زمرۀ یکی از والاترین متون قرار میگیرد. از ویژگیهای نثر این کتاب میتوان به تکرار مترادفات، حشو، جملات معترضه و دعایی، اقتباس و فراوانی لغات عربی و... اشاره نمود. در این اثر «اطناب» بسامد بسیاری دارد. عدم آشنایی خواننده با اطناب و انواع آن، خواننده را در فهم متن این کتاب دچار سردرگمی میکند. این جستار به گونههای مختلف اطناب در نفثةالمصدور پرداختهاست: اعتراض، انواع حشو، جملات دعایی، بدل، نفرین، ایضاح بعد از ابهام، ایغال، تکرار، تذییل، ذکر خاص پس از عام و... . در این جستار بر اساس پژوهش کتابخانهای و روش توصیفی – تحلیلی برآن است تا شگردهای اطناب در کلام زیدری را مورد بررسی قرار دهد و در نهایت بدان میرسد که اگرچه نفثه المصدور اثر کم حجمی است، ولی نویسنده به دلایل ادبی و بلاغی، معانی اندک را در جملات بسیار بیان نمودهاست تا با بهکارگیری شیوههای اطناب به توصیفها، مدح و هجوها بپردازد و بسیاری از استشهادات عربی و فارسی و صنایع لفظی و بدیعی چون سجع، جناس، موازنه و... را نیز با مهارت تمام در ظرف اطناب بگنجاند. | ||
کلیدواژهها | ||
نثر فنی و مصنوع؛ نفثةالمصدور؛ اطناب؛ اعتراض؛ زیدری | ||
مراجع | ||
قرآنکریم.
ابنمعتز (1399). البدیع. چاپ دوم، بغداد: مکتبة المثنی.
امین شیرازی، احمد (بیتا). آیین بلاغت. جلد دوم (شرح مختصر المعانی).
بهار، محمدتقی (1376). سبکشناسی. جلد سوم، چاپ نهم، تهران: مجید.
حسینی، سید علی (1388). ترجمه و توضیح تهذیبالبلاغه. چاپ سوم، قم: دارالعلم.
خطیبی، حسین (1398). فن نثر در ادب فارسی. چاپ ششم، تهران: زوار.
رشید وطواط (1362). حدائق السحر. تصحیح عباس اقبال آشتیانی، تهران: کتابخانه طهوری و سنایی.
زیدری نسوانی، شهابالدین محمد (1399). نفثةالمصدور. تصحیح امیرحسین یزدگردی، چاپ ششم، تهران: طوس.
شمیسا، سیروس (1377). سبکشناسی نثر، چاپ دوم، تهران: میترا.
شمیسا، سیروس (1374). کلیات سبکشناسی. چاپ سوم، تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس (1376). نگاهی تازه به بدیع. چاپ نهم،تهران: فردوس.
عرفان، حسن (1375). کرانهها (شرح مختصرالمعانی). جلد دوم، قم: هجرت.
کزازی، میرجلالالدین (1373). معانی 2 (زیباشناسی سخن پارسی). چاپ سوم، تهران: سعدی.
واعظ کاشفی سبزواری، میرزا حسین (1369). بدایع الافکار فی صناعة الاشعار، ویراستۀ میرجلالالدین کزازی، تهران: معراج.
همایی، جلالالدین (1375). فنون بلاغت و صناعات ادبی. چاپ دوازدهم، تهران: هما.
همایی، جلالالدین (1370). معانی و بیان. به کوشش ماهدخت بانو همایی، تهران: هما. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 31 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19 |