تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 408 |
تعداد مقالات | 3,249 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,065,427 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,126,504 |
معرفی و بررسی نامآواهای فارسی وعربی در نفثة المصدور | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 6، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 57، فروردین 1404، صفحه 105-127 اصل مقاله (669.97 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2024.9710.2549 | ||
نویسندگان | ||
پروانه مهرسرشتان1؛ عبدالعلی اویسی* 2؛ عبدالله ,واثق عباسی2 | ||
1 دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
2دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
چکیده | ||
نامآوا (اسم صوت) از مقولة اسم است. به صداهای طبیعی و غیر طبیعی پیرامون انسان اطلاق میگردد. از عناصر زنده و پویای زبان است و متعلّق به هر قوم و ملّتی است که از زبان استفاده میکند. شهاب الدین محمد زیدری نسوی مؤلّف نفثةالمصدور (قرن هفتم)، درکنار جلوه های بلاغی فراوان از ظرفیتهای زبانی (نامآواها) در این اثر بسیار استفاده نموده است. نفثةالمصدور به دلیل آمیختگی با زبان عربی از نامآواهای متعدّد عربی نیز در کنار نامآواهای فارسی بسیار بهرهمند گردیده است. در پژوهش حاضر ابتدا نامآواهای فارسی و سپس عربی معرفی شده است، سپس تأثیرشان بر متن تحلیل گردیده است. هدف از پژوهش، با توجه به بسامد چشمگیر نامآواهای فارسی و عربی، تأثیر و جایگاه آنها در یک متن ادبی- تاریخی است. نامآواهای عاطفی و غیر عاطفی در این متن به منظور توصیف حوادث تاریخی، مصائب و شکواهای فردی- اجتماعی استفاده شده است که بر فضاسازی، عینیت بخشی، تجسّم حوادث تاریخی و انتقال مفاهیم بثّ الشکوی تأثیر بسیاری گذاشته است. نام آواهای غیرعاطفی شامل اسامی حیوانات و صدای آنها، مظاهر طبیعت، اشیاء و نیز اصواتی با منشأ انسانی هستند. افزون بر این استفاده از نامآواهای متفرقة فراوان فارسی و توالی نامآواهای عربی با منشأ اصوات انسانی، بر تأکید نویسنده و تأثیرگذاری این ظرفیت زبانی صحه میگذارد. | ||
کلیدواژهها | ||
نامآوا؛ نامآوای فارسی؛ اسماء أصوات عربی؛ نفثة المصدور؛ زیدری | ||
مراجع | ||
احمدبن فارس بن زکریا، ابوالحسین (1404ق). معجم مقاییس اللغة، تحقیق و ضبط عبدالسلام محمد هارون، الطبعة الأولى، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
اسفالک، جولیا (1373). زبانشناسی و زبان، بررسی مفاهیم بنیادی زبانشناسی،ترجمة خسرو غلامعلی زاده، مشهد: آستان قدس رضوی.
اسماعیلیان، رؤیا؛ اقبالی، عباس؛ بشیری، علی (1399). «واکاوی نامآوایی در قرآن کریم با تکیه بر نظریة اشتقاق ابن جنی: مطالعة موردی ترکیب آواهای «ح، ل، م»، جستارهای زبانی، پژوهشگاه علوم انسانی تهران، 3 (57)، 31-63.
انوری، حسن، احمدیگیوی، حسن (1370). دستور زبان فارسی. چاپ چهارم، تهران: فاطمی. آذرتاش، آذرنوش (1391). فرهنگ معاصر عربی فارسی. چاپ پانزدهم، تهران: نی. الزبیدی، المرتضی (1994). تاج العروس من جواهر القاموس، ط 1، بیروت:الفکر.
باطنی، محمدرضا (1382). نگاهی تازه به دستور زبان.چاپ هفتم، تهران: آگه.
باطنی، محمدرضا (1382). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی.چاپ چهاردهم، تهران: امیرکبیر.
بدیع یعقوب، امیل (2005). موسوعه النحو والصرف والاعراب، لبنان: دارالعلم.
جبر، محمد عبدالله (1980). اسماء الافعال و اسماء الاصوات فی لغة العربیه، قاهرة: دارالمعارف.
بیابانی، احمدرضا؛ طالبیان، یحیی؛ محمدیکردیانی، محسن (1395). «بررسی کارکردهای نامآوا در هشت کتاب سپهری». نشریه ادب و زبان، دانشگاه شهید باهنر کرمان 19(40)، 25-47.
حبیبی زاده، زهرا؛ برج ساز، غفار (1394). «آواها و القاها در نفثة المصدور». کنفرانس بین المللی پژوهشهای کاربردی زبان، تهران، دانشگاه جامع علمیکاربردی.
حق شناس، علی محمد(1382). آواشناسی. چاپ دوم، تهران: آگاه.
خلف تبریزی، محمدحسین (1342). برهان قاطع. به اهتمام محمد معین، ج 3، چاپ دوم، تهران: ابن سینا.
زمخشری، ابو القاسم محمود (1386). مقدمه الادب. مقدمه مهدی محقق، دانشگاه تهران.
زیدری نسوی، شهابالدینمحمد (1399). نفثةالمصدور. تصحیح و توضیح امیرحسین یزدگردی، چاپ ششم، تهران: توس.
سایپر، ادوارد (1376). زبان درآمدی بر مطالعة سخن گفتن. ترجمة علی محمد حقشناس، تهران: سروش.
سرشار، مژگان (1394). «داستان هابیل و قابیل در تفاسیر اسلامی، نمونهای از کاربرد ادبیات مقدس برای فهم مبهمات قرآن کریم»، مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد تهران، 21 (57)، 7-36.
سوسور، فردینان (1378). دوره زبانشناسی عمومی. ترجمة کوروش صفوی، تهران: هرمس.
شمیسا، سیروس(1393). نگاهی تازه به بدیع. چاپ سوم، تهران: ترانه.
صفوی، کوروش(1360). درآمدی به زبانشناسی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ضیف، شوقی (2004). معجم الوسیط،ط1، مصر: مکتبه شروق الدولتیه.
فرشیدورد، خسرو(1382). دستور مفصل امروز. تهران: سخن.
کاسیرر، ارنست (1387). زبان و اسطوره. ترجمة محسن ثلاثی، تهران: مروارید.
کیانوش، محمود (1354). قدما و نقد ادبی. چاپ یکم، تهران: رَز.
لطیف پور، لطف الله؛ عصمتی، سید عظیم الله(1399). «اسمهای اصوات در زبان عربی و فارسی دری»، ماهنامه آفاق علوم انسانی، (تهران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) 4(38)، 23-42.
مسگری، بنفشه؛ گندمکار، راحله (1401). «نام آواهای فارسی: تحلیلی بر اساس رابطه تصویرگونگی». فصلنامه زبان پژوهی دانشگاه الزهرا، ش47، 295-317. 10.22051/JLR.2023.40269.2178
مشکوة الدینی، مهدی (1364). ساخت آوایی زبان؛ بحثی دربارة صداهای زبان و نظام آن. چاپ اول، مشهد: دانشگاه فردوسی.
معین، محمد (1371). فرهنگ فارسی. چاپ هشتم، تهران: امیرکبیر.
مکاریک، ریما (1385). دانشنامه نظریه های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر، محمد نبوی، چاپ دوم، تهران: آگه.
مهربان، صدیقه (1390). «نگاهی تازه به ویژگیهای بلاغی نفثة المصدور». فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی بهار ادب تهران، 4، 143-153.
منذرالحاج یاسین، مهند (2010). معجم الأصوات، ط1، اردن.
وحیدیان کامیار، تقی (1375). فرهنگ نام آواها در زبان فارسی. چاپ اول، مشهد: دانشگاه فردوسی.
یاحقی، محمدجعفر(1391). فرهنگ اساطیر و داستان واره ها، چا چهارم، تهران: فرهنگ معاصر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 128 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 90 |