آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 393 |
| تعداد مقالات | 3,094 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,833,177 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,984,727 |
بررسی شیوه‌های تعالی‌بخشی شعر در تضمین‌های حافظ از دیگران بر اساس دیدگاه تی. اس. الیوت نسبت به تقلید | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 6، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 55-76 اصل مقاله (527.23 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.10769.1267 | ||
| نویسنده | ||
| حسین پورقاسمیان | ||
| استادیار، مرکز آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه صنعتی قم، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در مقالۀ حاضر، با دستمایه قراردادن تعریف تی. اس. الیوت (۱۹۲۰) از شعرای بزرگ، سیری اجمالی در دیوان حافظ داشته و برخی بهعاریت گرفتنهای او از شاعران و سخنوران همعصر و گذشتهاش را بررسی کردهایم. این مطالعه در پی پاسخ به این پرسش است که با توجه به نحوة استقبال حافظ از دیگر شعرا، جایگاه او در تقسیم بندی شعرا از نظر الیوت به چه صورت است و از چه تکنیکهایی برای تعالی اشعارش استفاده میکند. حافظ با آثار بزرگان شعر فارسی آشنا بوده و توانسته مواردی از آنها را برای بیان حالات و مضامین شعری خود به بهترین نحو وام بگیرد؛ ولی در هیچ یک از تضمینهایش، همچنان که از برداشت برخی ابیات عاریتی حافظ از سنایی، انوری، خاقانی، ظهیر فاریابی، نظامی، عطار، کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی و عراقی و تطبیق آنها با ابیات حافظ برمی‌آید، رنگ‌وبوی تقلید دیده نمیشود، بلکه در تایید گفته تی. اس. الیوت، وی توانسته از گفته‌های دیگران فراتر برود و آنها را متعالی سازد. او با درآمیختن و واردکردن معانی متعدد در کنار معنای گرفتهشده، تغییر صور خیال و درآمیختن تلمیح و تضمین با آنها ابیات عاریتی را تعالی می بخشد و در جایگاه شاعری بزرگ قرار میگیرد. مطالعه حاضر از حیث توجه به تعریف یک منتقد از معیار سنجش هنر شاعر بزرگ، با مطالعاتی که فقط به اقتباسهای حافظ از پیشینیانش پرداخته اند، متفاوت است و بر جنبه‌های برتر شعر حافظ تأکید میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تی.اس.الیوت؛ حافظ؛ تقلید؛ سرقت ادبی؛ وام‌گیری | ||
| مراجع | ||
|
اخیانی، جمیله (1401). «تأملی در یک بیت حافظ: بر آستان جانان گر سر توان نهادن/ گلبانگ سربلندی بر آسمان توان زد»، پژوهشنامۀ متون ادبی دورۀ عراقی، 3 (4): 1-8.
انوری، محمد (۱۳۹۴). دیوان انوری، مقدمۀ سعید نفیسی، به اهتمام پرویز بابایی، تهران: نگاه.
جمال‌الدین ابو محمد، نظامی (۱۳۹۱)، دیوان نظامی گنجوی، تصحیح، گردآوری و توضیح: دکتر برات زنجانی، تهران: دانشگاه تهران.
جمال‌زاده، سیدمحمدعلی (۱۳۵۵). «حافظ در اوج: به‌قلم پرویز خائفی از انتشارت ادارۀ کل فرهنگ و هنر شیراز، جلد اول»، گوهر آذر، ۱۳۵۵ شمارۀ ۴۵.
حافظ، شمسالدین محمد (۱۳۹۱). دیوان حافظ، با مقدمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: کلهر.
حسینی، سیدمحمد (۱۳۷۱). «حافظ و ادب عربی، سخن اهل دل»، مجموعه مقالات بین‌المللی بزرگداشت حافظ، چاپ و صحافی شرکت افست.
خاقانی شروانی، افضلالدین بدیل بن علی (۱۳۵۷). دیوان خاقانی شروانی، تصحیح: علی عبدالرسول، تهران: چاپخانه مروی.
خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۸۰). حافظ‌نامه: شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلید، و ابیات دشوار حافظ، جلد اول، تهران: سروش.
خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۷۳). حافظ، تهران: قیام.
رحیمی، مصطفی (۱۳۹۸). حافظ اندیشه، تهران: فرهنگ نشر نو.
سعدی، مصلح بن عبدالله (۱۳۹۹). کلیات سعدی شیرازی، شیراز: دانشنامۀ فارس.
سنایی، مجدود بن آدم (۱۳۹۱). دیوان حکیم سنایی غزنوی، مقدمه، شرح زندگی و شیوۀ سخن سنایی به‌قلم استاد بدیع‌الزمان فروزانفر، به اهتمام پرویز بابایی، تهران: آزادمهر.
طاهر بن محمد ظهیر فاریابی(۱۳۸۰). دیوان ظهیر فاریابی، تصحیح ا. بهداروند، چاپ اول.تهران: سنایی.
عطار نیشابوری، فریدالدین (۱۳۵۹). دیوان عطار نیشابوری، تصحیح: م، درویش (محمد علمی)، چاپ دوم، تهران: جاویدان.
عراقی، ابراهیم بن بزرگمهر (۱۳۹۱). دیوان عراقی، تهران: آدینۀ سبز.
کرمی، محمدحسین و محمد مرادی (۱۳۸۹). «بررسی سیمای معشوق در غزلیات انوری»، پژوهشنامۀ ادب غنایی، 8 (۱۵)، ۹۹-۱۱۸.
کمال‌الدین اسمعیل اصفهانی، ابوالفضل (۱۳۴۸). دیوان خلاق المعانی ابوالفضل کمال‌الدین اسمعیل اصفهانی، با مقدمه و حواشی و تعلیقات و فهرست‌ها به انضمام رساله القوس، به‌اهتمام حسین بحرالعلومی، تهران: کتاب‌فروشی دهخدا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 34 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 22 |
||