تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 392 |
تعداد مقالات | 3,077 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,811,199 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,973,116 |
تعامل ایدئولوژی و زبان در متون یارسان (مطالعه جامعهشناختی «پاکی: ظاهری جسمانی از ناپاکی ها») | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2025.12143.1833 | ||
نویسندگان | ||
مریم جعفری1؛ محمدابراهیم مالمیر* 1؛ مجتبی بیگلری2 | ||
1گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
2گروه الهیات، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
چکیده | ||
این پژوهش با هدف تحلیل نقش مفهوم «پاکی ظاهری جسمانی از نجاسات» در متون آیینی یارسان(اهل حق) و بازتاب آن در ایدئولوژی، فرهنگ و ساختارهای اجتماعی مردم یارسان، از منظر جامعهشناسی زبان انجام شده است. مسئلة اصلی، بررسی تعامل پویای زبان و جامعه در شکلدهی به ایدئولوژی دینی، هویت قومی، سلسلهمراتب قدرت مذهبی و هنجارهای اجتماعی است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از دادههای کتابخانهای(متون سرّی یارسان) و تحلیل محتوای جامعهشناختی بهکار رفته است. یافتهها نشان میدهند «پاکی» بهعنوان سازهای چندبُعدی (ظاهری، باطنی، اخلاقی، اعتقادی) از طریق سازوکارهای زبانی مانند تابوهای واژگانی، کنشهای گفتاری آیینی و روایتهای منظوم کلامی، مشروعیت دینی-اجتماعی را تعیین و هنجارهای جمعی را تنظیم میکند. این متون با استانداردسازی زبان ایدئولوژیک آیینی و حذف گویشهای غیررسمی، همبستگی درونگروهی را تقویت و ایدئولوژی آیینی و اقتدار رهبران دینی را تثبیت میکنند. نتایج، تأکید میکنند که زبان در آیین یارسان، ابزاری کنشگر برای بازتولید هژمونی، نظارت اجتماعی و پیوند ایدئولوژی با فرهنگ و نظم اجتماعی است. گفتمان «پاکی» از طریق رمزگان-های تقدیسیافته، زبان را به نهادی برای مشروعیتبخشی به قدرت مذهبی و تنظیم روابط سلسلهمراتبی و بازتاب باورهای آیینی تبدیل کرده است. این مطالعه، پیچیدگی تعامل زبان، ایدئولوژی و قدرت را در جوامع دینی بسته آشکار میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعهشناسی زبان؛ ایدئولوژی زبانی؛ آیین یارسان(اهل حق)؛ متون مقدّس آیینی؛ پاکی ظاهری جسمانی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 9 |