| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 418 |
| تعداد مقالات | 3,360 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,526,595 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,293,064 |
بررسی نظامهای گفتمانی در منظومۀ جمشید و خورشید | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| مقاله 1، دوره 6، شماره 3، مهر 1404، صفحه 1-18 اصل مقاله (571.29 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.10938.1281 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه بیات فر1؛ نجمه شبیری* 2 | ||
| 1دانش آموختۀ دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجه، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه زبان اسپانیایی، دانشکده زبانها و ادبیات خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هیجان عاطفیِ کنشگران ِ اغلب منظومههای غنایی به همراه برخی فرایندهای القایی، تجویزی و رخدادی، فضایی تنشی و شوشی در آنها به وجود میآورد که برآیند آن، حضور حسی- عاطفی و تنشی سوژه در پی یک نقصان است. از جمله روشهای فهم معنای اینگونه آثار، واکاوی آنها از طریق تحلیلِ نظامهای گفتمانی از جمله نظام نشانهمعناشناسی گرماس است که بستری مناسب برای بررسیِ سازوکارهای تولید معنا در نظامهای گفتمانی حسی- ادراکی، شناختی و زیباشناختی را فراهم میکند. این مقاله با تحلیل نظامهای گفتمانیِ منظومة جمشید و خورشید به عنوان نمونهای از منظومههای غنایی، فرایند تولیدات زبانی در گذر شخصیت اصلی (جمشید) از یک کنشگر صرف پس از درک نقصانی در زندگی و تبدیل او به کنشگری تحتتأثیر ادراک حسی از دنیا را بررسی میکند. دریافت حسی-ادراکی جمشید پس از خوابی که میبیند او را واردِ عرصۀ گفتمانی جدیدی میکند. حضور درهمآمیختة جمشید با دنیای بیرون فضایی شوشی در اثر به وجود میآورد که زمینۀ غنایی کردن اثر و ارجاع به حالت درونی جمشید را فراهم میکند. حاصل این فضا، دریافتی زیباشناختی است که در آن همانندسازی حسی از جمشید با حسی از دنیا با کمک صنعت توازی، استخدام، ایهام، تشبیه و حسن تعلیل نشان داده شده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| جمشید و خورشید؛ نظام گفتمانی؛ گرماس؛ ادبیات غنایی | ||
| مراجع | ||
|
آذر، امیراسماعیل (1393). الهینامه عطار در نظریه نشانه-معناشناسی آلژیرگرماس و شکلشناسی ژرار ژنت، تهران، سخن.
چندلر، دنیل (1394). مبانی نشانهشناسی، مهدی پارسا، چاپ پنجم، تهران: سوره مهر.
خراسانی، فهیمه؛ غلامحسین زاده، غلامحسین؛ شعیری، حمیدرضا (1394). «بررسی نظام گفتمانی شوشی در داستان سیاوش»، پژوهشهای ادبی. س12، ش48، 35-54.
دینه سن، آن ماری (1389). درآمدی بر نشانهشناسی. مظفر قهرمان، تهران، پرسش.
ذوالفقاری،حسن (1392). یکصد منظومه عاشقانه فارسی، تهران، چرخ.
ساوجی، سلمان (1343). مثنوی جمشید و خورشید، ج.پ.آسموسن و فریدون وهمن، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب.
سلدن، رامان و پیتر ویدسون (1377). راهنمای نظریه ادبی معاصر، عباس مخبر، تهران، طرح نو.
شعیری، حمیدرضا (1388). «از نشانهشناسی ساختارگرا تا نشانه معناشناسی گفتمانی» ، فصلنامه نقد ادبی، س2، ش 8، 31-55.
فونتنی، ژاک (1391). نامه لغت: مجموعه مقالات دومین همایش نقد ادبی با رویکرد نشانهشناسی ادبیات، حمیدرضا شعیری، تهران، خانه کتاب.
گرماس، آلژیرداس (1389). نقصان معنا، حمیدرضا شعیری، تهران، علمی.
گرماس، آلژیرداس (1395). نشانه معناشناسی ادبیات، حمیدرضا شعیری، تهران، تربیت مدرس.
مدرسی، فاطمه (1390). فرهنگ توصیفی نقد و نظریههای ادبی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگ. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 159 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 46 |
||