تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 395 |
تعداد مقالات | 3,120 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,838,823 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,987,607 |
تحلیل بنمایهشناختی دیوان ابواسحاق حلاج اطعمۀ شیرازی، با تکیه بر دو مؤلفۀ ساختارگرایانه | ||
پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 02 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.10142.1225 | ||
نویسندگان | ||
نوشین مهرآهنگ* 1؛ نعمت الله ایرانزاده2 | ||
1گروه ادبیات، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
2دانشیار رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
گونۀ ادبی طنز از قدیمترین میراث مکتوب ادب فارسی، همچون سرمایۀ فرهنگی سرزمینهای فارسیزبان و فرهنگ نوشتاری فارسی، حضوری پررنگ و کموبیش پیوسته داشته است. این امر مطالعه و بررسی آن را با رویکردهای گوناگون ناگریز میکند. یکی از رویکردهای ممکن، یافتن بنمایگان بهمنزلۀ اجزایی از ساختار متن و سپس ترسیم شبکۀ بنمایگانی بهمنزلۀ روابط میان اجزای ساختار است. مطالعۀ بنمایگان، برای دستیابی به ابربنمایهها و چیرگی آنها، شناختی تازه را از متن میسر میکند. گستردگی و انعطاف ماهیت بنمایه ظرفیت مطلوبی برای تحلیل متن به دست میدهد. بنمایه عنصر تکرارشوندۀ متن است، مشروط بر آنکه این تکرار بسنده و نیز دلالتمند باشد. این عنصر میتواند یک واژه، نماد، تصویر، شگرد ادبی و... باشد. در این پژوهش بنمایههای حامل طنز در دیوان ابوسحاق اطعمۀ شیرازی استخراج، طبقهبندی و با کمک منابع اسنادی و کتابخانهای، به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شدند. در انتها، «بزرگنمایی و برجستهسازی امر خوردن» بهعنوان ابربنمایۀ حامل طنز در متن به دست آمد که بنمایگان متعددی زیرمجموعۀ آن قرار دارند. این بنمایگان عبارتاند از: روابط بینامتنی (نقیضهپردازی، تضمین، تلمیح)، تیپسازی راوی، واژگان مرتبط با عشق، اصطلاحات عرفانی برای خوراکیها، تصویرپردازی، انسانانگاری، گفتگو، مناظره، شطحبافی، حماسی جلوه دادن خوردن، نام خوراکیها در محل ردیف، استفادۀ فراگیر از واژگان مرتبط، تشبه به ادبیات تعلیمی، تقدسبخشی به خوردن، نظم سلسلهمراتبی خوراکیها و عنوانهای طنزآمیز. کنش این بنمایگان و تراکم آنها در متن درنهایت منتهی به برجستهسازی مفهوم «خوردن» و مفاهیم وابسته میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
طنزپژوهی؛ بنمایهشناسی؛ موتیفشناسی؛ سبکشناسی معنیشناختی؛ دیوان اطعمه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |