دانشگاه رازی
درخواست شاپا
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
بانک اطلاعات نشریات کشور
پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران
دبیرخانه کمیسیون بررسی نشریات علمی
سامانه رتبه بندی نشریات علمی کشور
سامانه جامع رسانه های کشور
کمیته بین المللی اخلاق در نشر

 آمار

تعداد نشریات20
تعداد شماره‌ها418
تعداد مقالات3,360
تعداد مشاهده مقاله3,526,596
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,293,064
سالک, امیرحسین, بزرگ بیگدلی, سعید, نیکوبخت, ناصر. (1404). ضرورت تحقیق و تصحیح مجدد التوسل‌الی‌الترسل بهاءالدین بغدادی. , 6(4), 23-54. doi: 10.22126/ltip.2024.11144.1300
امیرحسین سالک; سعید بزرگ بیگدلی; ناصر نیکوبخت. "ضرورت تحقیق و تصحیح مجدد التوسل‌الی‌الترسل بهاءالدین بغدادی". , 6, 4, 1404, 23-54. doi: 10.22126/ltip.2024.11144.1300
سالک, امیرحسین, بزرگ بیگدلی, سعید, نیکوبخت, ناصر. (1404). 'ضرورت تحقیق و تصحیح مجدد التوسل‌الی‌الترسل بهاءالدین بغدادی', , 6(4), pp. 23-54. doi: 10.22126/ltip.2024.11144.1300
سالک, امیرحسین, بزرگ بیگدلی, سعید, نیکوبخت, ناصر. ضرورت تحقیق و تصحیح مجدد التوسل‌الی‌الترسل بهاءالدین بغدادی. , 1404; 6(4): 23-54. doi: 10.22126/ltip.2024.11144.1300

ضرورت تحقیق و تصحیح مجدد التوسل‌الی‌الترسل بهاءالدین بغدادی

پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی
مقاله 2، دوره 6، شماره 4، دی 1404، صفحه 23-54    اصل مقاله (671.63 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2024.11144.1300
نویسندگان
امیرحسین سالک1؛ سعید بزرگ بیگدلی* 2؛ ناصر نیکوبخت3
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2استاد،گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
3استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
چکیده
التوسل الی الترسل تألیف بهاءالدین محمدبن مؤید بغدادی، نمونه‌ای اعلا از انشای فارسی و نثر فنی قرن ششم هجری است و نیز درشمار معدود آثاری است که در سنت ترسل و نامه‌نگاری به‌صورت کامل به‌دست ما رسیده است. این کتاب در سال 1315. ش به‌همت احمد بهمنیار از روی تنها دو نسخۀ خطی موجود، تصحیح شد و در تهران به‌چاپ رسید؛ اما اکنون، غیر از آن دو نسخه، هفت دست‌نوشت دیگر از این اثر کشف شده و در دست است. این نسخ نویافته به‌ترتیب عبارتند از: 1) نسخۀ کتابخانۀ ینی جامع ترکیه مورخ 635. ق؛ 2) نسخۀ کتابخانۀ نورعثمانی ترکیه مورخ 662. ق؛ 3) نسخۀ کتابخانۀ فاتح ترکیه مورخ 669. ق؛ 4) نسخۀ کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی ایران (بی‌تاریخ اما متعلق به قرن 7 هجری)؛ 5) نسخۀ کتابخانۀ دانشگاه لیدن هلند مورخ 850. ق و 6) دو نسخۀ قرن دوازده و چهاردهم محفوظ در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.  التوسل به‌دلایلی چون: الف) کشف اقدم نسخ آن (نسخۀ مورخ 635.ق) و نیز چند نسخۀ ارزشمند دیگر؛ ب) نداشتن برخی معیارهای لازم برای یک متن مصَحَح؛ ج) وجود اشکالات متعدد متنی (ناشی از فقدان نسخ معتبر هنگام تصحیح نخست) لازم است دوباره مورد مداقه قرار گیرد و اصطلاحاً «تصحیح مجدد» شود. در این نوشتار پس از معرفی نسخ نویافتۀ التوسل، به تبیین ضرورت تصحیح مجدد این متن تاریخی ارزشمند می‌پردازیم.
کلیدواژه‌ها
التوسل الی الترسل؛ بهاءالدین بغدادی؛ احمد بهمنیار؛ نسخ خطی؛ تصحیح متن
مراجع
اب‍وب‍ک‍ر ‌ق‍ونی‍وی، زک‍ی‌ (1349). روضة‌الکتاب و حدیقة‌الالباب. به‌تصحیح میر ودود سید یونسی، چ اول، تهران: مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران.

اسدی حبیب، حوریه (1398). بررسی و تحلیل اصطلاحات و فنون دبیری تا آغاز قرن هفتم، رساله دکتری، مرکز تحصیلات تکمیلی.

افشار، ایرج و غلامرضا طاهر (1398). المختارات من الرسائل. چ اول، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری نشر سخن.

اوش، قاضی (1397).قرة العین. به‌تصحیح سلمان ساکت و زهرا محمودی، چ اول، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری نشر سخن.

بدیع‌الزمانی، عبدالحمید (1355). «یادداشت‌هایی بر التوسل الی الترسل تألیف بهاءالدین محمدبن مؤید بغدای». گوهر، ش 39، خرداد، صص 266-268.

بهاءالدین بغدادی، محمدبن مؤید (1385). التوسل الی الترسل. به‌اهتمام احمد بهمنیار، چ دوم، تهران: اساطیر.

بهار، محمد­تقی (1349). سبک شناسی.ج1، چ سوم، تهران: امیرکبیر.

بهار، محمد­تقی (1385). سبک شناسی.به­کوشش ابوطالب میرعابدینی، چ دوم، تهران: توس.

بهرامی میرابادی، مینا (1390). بررسی سبکی کتاب التوسل الی الترسل. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).

بیهقی، ابوالفضل (1393). تاریخ بیهقی. به‌کوشش خلیل خطیب رهبر، چ پنجم، تهران: مهتاب.

درایتی، مصطفی و همکاران (1392). فنخا (فهرستگان نسخه‌های خطی ایران). چ اول، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی.

دست‌نویس شمارۀ 04124 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ فاتح ترکیه مورخ 669. ق.

دست‌نویس شمارۀ 1000 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ ینی جامع ترکیه مورخ 635. ق.

دست‌نویس شمارۀ 1353 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ ملی پاریس مورخ 684. ق (میکروفیلم شناسۀ 1/1310-ف محفوظ در کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران).

دست‌نویس شمارۀ 14548 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی ق 13/14.

دست‌نویس شمارۀ 1492 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی ق 12.

دست‌نویس شمارۀ 4300 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ نورعثمانی ترکیه مورخ 662. ق (میکروفیلم شناسۀ 495-ف محفوظ در کتابخانۀ دانشگاه تهران).

دست‌نویس شمارۀ 5320 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی ق 7.

دست‌نویس شمارۀ 586 التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ دانشگاه لیدن هلند مورخ 668. ق (میکروفیلم شماره/ شناسۀ "13 عکسی" محفوظ در دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران).

دست‌نویس شمارۀ or.285  التوسل الی الترسل محفوظ در کتابخانۀ دانشگاه لیدن هلند مورخ 850. ق.

دهخدا، علی­اکبر (1377). لغت­نامه. تهران: دانشگاه تهران.

سعدالدین وراوینی (1355). مرزبان‌نامه. به‌تصحیح محمد روشن، ج1، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.

سعدالدین وراوینی (1389). مرزبان‌نامه. به‌کوشش خلیل خطیب‌رهبر، چ پانزده، تهران، صفی‌علیشاه.

سنایی غزنوی، مجدود بن آدم (1379). مکاتیب. به‌کوشش نذیر احمد، چ اول، تهران: بنیاد موقوفات محمود افشار.

صالحی، نصرالله (1380). «کتاب‌شناسی توصیفی منشآت، مکاتبات و نامه‌ها». کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، دی و بهمن، صص 55-152.

صفا، ذبیح‌الله (1366). تاریخ ادبیات در ایران. ج 2، چ اول، تهران: توس.

 صفری آق­قلعه، علی  (1400). اصول و منابع تصحیح متون. چ اول، تهران: سمت.

صفری آق­قلعه، علی (1395). اشعار فارسی پراکنده در متون (تا سال 700 هجری). چ اول، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری نشر سخن.

عارفی، هادی (1394).«بررسی جایگاه منشآت و منشآت نویسی در ایران تا پایان قرن هشتم هجری». نشریۀ تاریخ نو، ش 12، صص 165-188.

عوفی، محمد (1355)؛ جوامع‌ الحکا‌یا‌ت‌ و لوامع‌ الروایا‌ت‌، به‌تصحیح محمد معین، چ اول، تهران: دانشگاه تهران.

عوفی، محمد (1386).جوامع‌ الحکا‌یا‌ت‌ و لوامع‌ الروایا‌ت‌ ج 2. به‌تصحیح امیربانو مصفا (کریمی) و مظاهر مصفا، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

عوفی، محمد (1389). لباب الالباب. به‌اهتمام ادوارد بروان و مقدمۀ محمد قزوینی و تصحیحات و تعلیقات و حواشی سعید نفیسی، چ اول، تهران: هرمس.

عوفی، محمد (1390).  نزهه العقول فی لطائف الفصول. به‌تصحیح ایرج افشار، چ اول، تهران: موقوفات دکتر محمود افشار.

عین القضات همدانی (1362). نامه‌ها، ج 1 و 2. به‌کوشش علینقی منزوی و عفیف عسیران، چ 2، تهران: زوار.

فروزانی، سیدابوالقاسم (1379). «التوسل الی الترسل مجموعه‌ای گرانقدر از منشآت بهاءالدین محمد بغدادی».کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش 32، خرداد، صص 13-15.

مایل هروی، نجیب (1380). تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی نسخه­های خطی. چ اول، تهران: مرکز اسناد و کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.

متینی، جلال (1347). «تحول رسم الخط از قرن ششم تا قرن سیزدهم هجری». نشریه جستارهای نوین ادبی، ش 15، صص 135-162.

مردانی، فیروز (1377). «ترسل و نامه‌نگاری در ادب فارسی». کیهان فرهنگی، ش 147، صص 37-43.

مهدی‌زاده، مهدی (1378). «تاریخچۀ منشآت در ادب فارسی». کیهان فرهنگی، ش 154، صص 64-67.

میهنی، محمدبن عبدالخالق (1389). آیین دبیری. به‌کوشش اکبر نحوی، چ اول، تهران، مرکز نشر دانشگاهی

نجاریان، محمدرضا (1403). «نقد و تحلیل ابیات عربی وسائل الرّسائل و دلائل الفضائل». پژوهشنامۀ متون ادبی دورۀ عراقی، 5 (4)، 151-180.

نجم رازی، عبدالله بن محمد، (1399). مرصاد العباد. به‌تصحیح محمدامین ریاحی، چ شانزدهم، تهران: علمی و فرهنگی.

نوروزی، جهانبخش (1359). التوسل الی الترسل. رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران.

واحد، اسدالله (1383).«انشاء، ترسل و اقسام آن». نامۀ پارسی، ش33، صص 43-52.

یارعلی دارانی، محمدرضا (1387). تحلیل سبک‌شناختی التوسل الی الترسل (از منظر ترسل زبانی و ادبی). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم – تهران.

یوسفی، سهیلا (1394).«بررسی التوسل الی الترسل بهاءالدین بغدادی و معرفی نسخ نویافته». آینه میراث، ش 57، صص 347-368.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 267
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 42


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب