تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 398 |
تعداد مقالات | 3,147 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,891,438 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,013,540 |
طراحی مدل جامع ارزیابی تابآوری زیرساختهای سبز با رویکرد چند معیاره فازی و طب سوزنی شهری | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2025.12102.2865 | ||
نویسندگان | ||
سعیده ناصحی1؛ احمد نوحه گر* 2 | ||
1گروه مهندسی فضای سبز، دانشگاه هرمزگان | ||
2گروه برنامه ریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
زیرساختهای سبز شهری یکی از مؤلفههای کلیدی در تحقق پایداری اکولوژیکی به شمار میآیند که طی دهههای اخیر، تحت تأثیر گسترش سریع شهرنشینی، با کاهش تابآوری مواجه شدهاند. این پژوهش با هدف ارائه مدلی جامع برای ارزیابی تابآوری زیرساختهای سبز شهری در شهر تهران انجام شده است. در گام نخست، تغییرات کاربری اراضی در سالهای 1997، 2010 و 2023 با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست و تحلیل در محیط نرمافزار IDRISI بررسی شد. سپس، متریکهای اکولوژیکی لکههای سبز با استفاده از نرمافزار FRAGSTATS محاسبه گردید. در ادامه، ۱۱ شاخص کلیدی تابآوری در چهار بعد اکولوژیکی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با بهرهگیری از روش دلفی و تحلیل سلسلهمراتبی فازی شناسایی و وزندهی شدند. در مرحله نهایی، لایههای اطلاعاتی با روش ترکیب خطی وزندار تلفیق و نقشه تابآوری در پنج طبقه تولید شد. همچنین از رویکرد طب سوزنی شهری برای شناسایی و تحلیل نقاط بحرانی استفاده گردید. نتایج نشان داد که مساحت زیرساختهای سبز طی دوره مورد بررسی از ۷۳۹۶ به ۴۱۷۱ هکتار کاهش یافته و بخش زیادی از این اراضی به کاربری انسانساخت تبدیل شده است. تحلیلهای اکولوژیکی حاکی از زوال شدید پیوستگی و انسجام لکههای سبز است. در میان ۱۱ شاخص بررسیشده، شاخصهای اکولوژیکی بالاترین وزن را داشتند؛ میانگین مساحت هسته (0.1423)، بزرگترین لکه (0.1254) و پیوستگی لکهها (0.1027). نقشه نهایی نشان داد که زیرساختهای سبز مناطق جنوبی و مرکزی تهران پایینترین سطح تابآوری را دارند. در نهایت با بهرهگیری از رویکرد طب سوزنی شهری مجموعهای از راهبردهای حفاظتی، تدافعی، فرصتطلبانه و تهاجمی برای ارتقای تابآوری این مناطق ارائه شد. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزیابی چند معیاره فازی؛ تابآوری؛ زیرساخت سبز؛ شهرتهران؛ طب سوزنی شهری | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12 |