آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 400 |
| تعداد مقالات | 3,173 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,951,317 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,045,076 |
واکاوی کلان‌استعارۀ «خاک» به‌مثابۀ ابزار انسجام شعر خاقانی | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2025.11768.1342 | ||
| نویسندگان | ||
| موسی علیزاده* 1؛ فیروز فاضلی2 | ||
| 1دانشجوی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| چکیده | ||
| استعاره، در دیدگاه معاصرصرفاً امری زبانی نیست و انعکاسی از ذهن انسان است که براساس تجربیات و تعامل با جهان خارج به شکل غیراختیاری در زندگی روزمرۀ او حضور می‌یابد. در قصاید خاقانی، ما شاهد وجود طرح‌واره‌ها و پیش‌نمونه‌های متنوّعی هستیم که حاصل تلاقی فرهنگ، جامعه و تجربۀ زیستۀ شاعر می‌باشد که اغلب به‌صورت کلان‌استعارۀ واژۀ «خاک» و خرده‌استعاره‌های منبعث از آن در شعر خاقانی نمود یافته‌است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی براساس نظریۀ استعارۀ مفهومی لیکاف، جانسون و کوچش صورت گرفته‌است. در دیدگاه کوچش، فهم یک حوزۀ استعاری، وابسته به درک یک حوزۀ مفهومی دیگر است. او، مفاهیم ذهنی را به عنوان حوزۀ مقصد و مفاهیم عینی را به عنوان حوزۀ مبدأ معرفی می‌کند. از‌این‌رو، نگارندگان این پژوهش در تلاش هستند با بررسی استعارۀ مفهومی «خاک» و خوشه‌های معناییِ «زمین، گِل، گَرد، غبار، سنگ» به تحلیلِ شناختی کلان‌استعاره‌‌های قصاید خاقانی در راستای تفسیر و بازنمایی چارچوب‌های فکری شاعر از جهان خارج بپردازند. برآیند این تفسیر منجر به پدیدآمدن و گسترش خرده‌استعاره‌های متعدد در روساخت شعر خاقانی می‌گردد. تحلیل آماری استعاره‌های مفهومی «خاک» در 132 قصیدۀ خاقانی، نشان می‌دهد که شاعر کلان‌استعارۀ «خاک انسان است» را با بسامد 134 بار بر مبنای بدن‌مندی انسان در ذیل 6 خرده‌استعاره ذکر می‌کند که بالاترین بسامد مربوط به خرده‌استعارۀ «خاک به‌مثابۀ زن» است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبان‌شناسی‌شناختی؛ کلان‌استعاره؛ طرح‌واره؛ خاقانی؛ خاک | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |
||