آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 410 |
| تعداد مقالات | 3,281 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,175,567 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,175,552 |
نقدی بر نظریه نظام چندگانه اِوِن زُهَر با رویکردی چندوجهی به جایگاه ادبیات ترجمه شده در نظام چندگانه ادبی فارسی | ||
| کرسی های نظریه پردازی و نوآوری در علوم انسانی | ||
| دوره 2، شماره 2، مهر 1403، صفحه 29-52 اصل مقاله (502.54 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/tbih.2025.11377.1023 | ||
| نویسنده | ||
| حسین بحری* | ||
| استادیار مطالعات ترجمه، گروه زبان های خارجی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تعیین جایگاه ادبیات ترجمه شده در نظام ادبی هر زبان اهمیت بسیاری دارد. سهم نظریه نظام چندگانه اِوِن زُهَر (1978/2012) در درک ما از جایگاه ترجمه در ادبیات فارسی بسیار کلیدی ،اما همراه با کاستی هایی است. در واقع، با استفاده از یک رویکرد واحد– صرف نظر از اینکه آن رویکرد تا چه حد صحیح باشد – نمی توان به بررسی دقیق جایگاه ادبیات ترجمه شده در نظام چندگانه ادبی هر زبان پرداخت. بنابراین لازم است تا با «رویکردی چند جانبه» هم به شناخت بهتری از این جایگاه دست یابیم و هم به رفع کاستی های نظریه نظام چندگانه کمک کنیم. در این نوشتار، تلاش شده تا با مرور پژوهش های انجام شده و بررسی چند مطالعه موردی به بحث درباره هریک از عوامل تعیین کننده در این نظریه پرداخته و ضمن تبیین جایگاه مواردی از ادبیات ترجمه شده مشهور در نظام چندگانه ادبی فارسی به نقد برخی از مبانی بنیادین نظریه نظام چندگانه و اعتبار بیرونی آن بپردازیم. یافته ها نشان داد که مهم ترین کاستی های این نظریه عدم توجه به نقش دریافت خوانندگان، جنبش های ترجمه، عاملیت استادان، مترجمان و نیز حامیان به عنوان عوامل تعیین کننده و اثرگذار بر جایگاه ادبیات ترجمه شده است. بنابراین، تلفیق رویکردهای فوق در نظریه نظام چندگانه ضروری است تا بتوان جایگاه ادبیات ترجمه شده را در نظام چندگانه ادبی هر زبان تعیین کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رویکرد چند جانبه؛ اون زهر؛ ادبیات ترجمه شده؛ نظریه نظام چندگانه؛ ادبیات فارسی | ||
| مراجع | ||
|
آذرنگ، عبدالحسین (1395). تاریخ ترجمه در ایران: از دوران باستان تا پایان عصر قاجار. چاپ دوم، تهران: ققنوس.
بحری، حسین (1403). «بررسی دریافت ترجمه فارسی سرگذشت حاجی بابای اصفهانی در قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ایران». دوفصلنامه علمی زبان و ادبیات فارسی، 32 (97)، 5 – 38.
برکت، بهزاد (1385). «ادبیات و نظریه نظام چندگانه: نقش اجتماعی نوشتار». نامه علوم اجتماعی. شماره 28: 82-97.
بلوری، مزدک و فرانک محمدی (1398). «نقش ترجمه در شکل گیری ادبیات داستانی پسامدرن در ایران». ادبیات تطبیقی. 9(1)، 18-3.
حُرّی، اسماعیل (1398). «نقش ادبیات داستانی ترجمه شده در نظامگان ادبی فارسی». ادبیات تطبیقی. 9(2)، 22-42.
حدّادیان مقدّم، اسماعیل (1393). «میانجیگری در ترجمه و انتشار ترجمه فارسی سرگذشت حاجی بابای اصفهانی». ترجمه مصطفی حسینی. ادبیات تطبیقی (فرهنگستان زبان و ادب فارسی). شماره 9: 107-140.
فرح زاد، فرزانه (1394). فرهنگ جامع مطالعات ترجمه. چاپ دوم. تهران: علمی.
کریمی حکاک، احمد (1378). «تاریخچه ترجمه در ایران». ترجمه مجدالدین کیوانی. مترجم. شماره 29: 52-65. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 57 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 40 |
||