تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 402 |
تعداد مقالات | 3,184 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,956,301 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,048,759 |
تحلیل انتقادی رهیافت تکوین شکل مارگارت آرچر در تبیین رابطه ساختار و عاملیت. | ||
کرسی های نظریه پردازی و نوآوری در علوم انسانی | ||
دوره 2، شماره 2، مهر 1403، صفحه 289-315 اصل مقاله (545.74 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/tbih.2025.12574.1041 | ||
نویسنده | ||
محمد شمشیری نیری* | ||
دانشجوی دکتری، جامعه شناسی- سیاست گذاری فرهنگی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
مطالعه حاضر به بررسی انتقادی رهیافت تکوین شکل مارگارت آرچر در تبیین رابطه ساختار و عاملیت میپردازد. این پژوهش با روش تحلیلی-انتقادی نشان میدهد که آرچر با اتکا به مبانی واقعگرایی انتقادی، تلاش میکند از تقابل دیرینه بین کلگرایی دورکیمی و فردگرایی وبری فراتر رود. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که نظریه تکوین شکل با تأکید بر لایهبندی هستیشناختی واقعیت اجتماعی و ویژگیهای پدیدآمده هر سطح، امکان درک پیچیدهتری از رابطه دیالکتیکی ساختار و عاملیت را فراهم میآورد.این مطالعه نشان میدهد که رویکرد آرچر از چند جهت حائز اهمیت است: نخست آنکه با پذیرش استقلال نسبی ساختار و عاملیت، از دام تقلیلگرایی میگریزد. دوم آنکه چارچوبی برای تحلیل پویاییهای تغییر اجتماعی ارائه میدهد. سوم آنکه با وارد کردن بعد زمانی به تحلیل، به غنای نظری بحث میافزاید. با این حال، پژوهش حاضر همچنین نشان میدهد که این نظریه در تبیین مکانیسمهای دقیق تأثیر متقابل ساختار و عاملیت و نیز در تحلیل نهادهای خاص با چالشهایی مواجه است.نتایج این تحقیق میتواند برای توسعه نظریههای اجتماعی آینده و نیز برای تحلیلهای تجربی در حوزههای مختلف جامعهشناسی سودمند باشد. این مطالعه نهتنها به ارزیابی نقاط قوت و ضعف نظریه تکوین شکل میپردازد، بلکه زمینه را برای گفتوگوی بیشتر بین پارادایمهای مختلف نظری در جامعهشناسی معاصر فراهم میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
مارگارت آرچر؛ رهیافت تکوین شکل؛ ساختار و عاملیت؛ کل گرایی؛ فردگرایی؛ هستی شناسی اجتماعی | ||
مراجع | ||
بیانی، فرهاد (2023). خودزایشی واقعیت اجتماعی و نقد رئالیسم انتقادی: مارگارت آرچر و اندرو سهی:. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران368-349،(3)12. .10.22059/JISR.2022.336933.1271
حمیدیه، ب.. (1385). بازشناسی فردگرایی و پیامدهای آن. فصلنامه راهبرد یاس، 2(6)، 203-242. SID. https://sid.ir/paper/506466/fa.
گلابی،فاطمه؛ هاشمی، میرداود. (2022). فرایند تلفیق در نظریه ریختیابی مارگارت آرچر. روش شناسی علوم انسانی،(80-95(28)112. .10.30471/MSSH.2022.8081.2264
گیدنز، آنتونی (1401). ساخت جامعه. ترجمه اکبر احمدی، چاپ سوم: علم.
هاشمی، میرداود؛ اقبالی، مولود. (1402). بررسی تکوین جنبش تنباکوی ایران با تأکید بر نظریۀ مارگارت آرچر. هنر و تمدن شرق، 18-29،(42)11. .1269.366258.2023.JACO/22034.10: D | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2 |